الروضة البهية فيما بين الأشاعرة و الماتريدية
| الروضة البهیة فیما بین الأشاعرة و الماتریدیة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابوعذبه، حسن بن عبدالمحسن (نویسنده) دحروج، علی فرید (محقق) |
| ناشر | دار سبيل الرشاد |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1416 ق یا 1996 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اسلام - فرقه‌ها اشعریان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 238 /الف2ر9* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الروضة البهية فيما بين الأشاعرة و الماتريدية، اثر حسن بن عبدالحسن بن ابي‌عذبة در بيان فرق‌های ميان عقايد اشاعره و ماتريديه به زبان عربی مى‌باشد.
انگیزه تأليف
كتاب در جهت پاسخ به درخواست شخصي در فريضه حج، جهت بيان فرق‌های، دو فرقه كلامي اهل سنت است.
مؤلف، كتاب را بر اساس درخواست شخصي كه در ايام فريضه حج در سال 1125ق با او ديدار كرده و از او خواسته تا حقايقي از اختلاف ميان دو مذهب بزرگ اهل سنت برایش تببين كند، تألیف نموده است.
ساختار
در ابتدا مقدمه محقق، سپس مقدمه‌اى از مؤلف ذكر شده و در ادامه فصل اول كه در مسائل مورد اختلاف لفظي در هفت مسأله كه هر مسأله با تيتري جدا و مجزا بيان شده است. سپس فصل دوّم كه درباره مسائل مورد اختلاف معنوي است كه باز در هفت مسأله با تيتر و عناوين مجزا بيان شده است و در پایان تتمه‌اى از مباحث و خاتمه‌اى در مسأله اسم و مسمّي را ذكر كرده است.
گزارش محتوا
او كتاب خويش را در يك مقدمه، دو فصل و يك خاتمه تألیف نموده است.
مقدمه كتاب، با حمد و ثنای الهي آغاز گرديده و سپس علت تألیف كتاب بيان شده و بعد از سخنیطولانیپيرامون اصول عقائد اهل سنت كه در دو شخصيت بارز آنها ابوالحسن اشعري و ابومنصور ماتريدي بروز نموده و علمای ديگری كه از اين دو تبعيت و پیروی كرده‌اند، ادامه يافته است. همچنين به برخی كتاب‌های مرجع و منبع در شناخت عقائد اين دو مذهب اشاره شده است.
ابوعذبه به طبیعی بودن وجود اختلاف ميان دو مذهب در برخی مسائل اشاره نموده و آن را به دو دسته لفظي و معنوي تقسيم نموده و آن را در دو فصل از كتاب به توضيح پرداخته است.
فصل اول پيرامون: مسائل مورد اختلاف به صورت لفظي است و آن را در هفت مورد عرضه نموده و و ادله خويش را نيز در اثبات ادعای خويش بيان داشته است و در عين حال از خطاهایي كه در تفكر اشعري و ماتريدي كه توسط برخی افراد تندرو و اهل تشكيك در اين دو مذهب به وجود آمده و قصد مشوّه ساختن مذهب را داشته‌اند، دفاع كرده و تحليل خود را نيز از مضمون اختلافاتي كه با آراء معتزله وجود داشته بيان و سعي نموده تا ميان اجزاء تفكر اسلامی و آراء معتزله ارتباط برقرار سازد.
و اما در فصل دوم: پيرامون مسائل مورد اختلافي معنوي است كه در اين بخش نيز به همان منهج و روشي كه در فصل اول آمده به هفت مورد اختلاف اشاره شده است.
مؤلف در خلال توضيح آخرين مسأله بدون هر گونه تناسب و يا نيازي كه توجيهي برای اين اقدام وي به حساب آيد به شرح حال فخرالدين رازي پرداخته است كه محقق كتاب در مقدمه اشاره نموده است كه وي به دليل وجود نداشتن هر گونه تناسبي با موضوع از كتاب حاضر حذف نموده و در مكان حذف به آن اشاره شده است. تنها توجيهي كه برای اين اقدام مؤلف وجود دارد اين است كه فخر رازي از شخصيت‌های بارز اشعري مذهب بوده است.
اين كتاب با تحقيق علي فريد دحروج كه به استخراج آيات و روايات و شرح حال اعلام و شخصيت‌های نام برده در كتاب و اماكن، كتاب‌ها، الفاظ، اصطلاحات و برخی مطالب مهم و با باب‌بندی و فصل بندی كه مورد اعتماد مؤلف بوده است به چاپ رسيده است.
نسخه‌شناسی
نسخه حاضر به كوشش دار سبيل الرشاد شهر بيروت لبنان، در سال 1996م. مطابق با 1416ق. در يك جلد و قطع رقعي و در 204 صفحه با تحقيق و پاورقیهای ارزشمندي از دكتر علي فريد دحروج كه علاوه بر آدرس برخی آيات و روايات و منابع مطالبی از متن كه نياز به توضيح خاصی داشته است را بيان نموده است.
كتاب مزبور برای اولین بار در چاپخانه معارف نظاميه در حيدر آباد هندوستان در ماه رجب سال 1322ق. به چاپ رسيده است.
در پایان مجموعه‌اى از فهرست كتاب كه شامل فهرست آيات، احاديث و روايات، اعلام و شخصيت‌ها، اسامی كتاب‌ها، اماكن، منابع و مصادرو موضوعات و محتويات كتاب ذكر شده است.