محلات قدیم قم

محلات قدیم قم
پدیدآوران	گرامی، ابوالحسن (نویسنده)
ناشر	نشر نصایح
مکان نشر	قم
سال نشر	۱۳۹۷ش
شابک	‎978-964-532-257-9
کد کنگره	‏

محلات قدیم قم تألیف ابوالحسن گرامی؛ این اثر، پژوهشی میدانی است که یادآور محله های معروف و افراد بزرگی است که در این محله ها بوده اند و نقش آفرینی کرده و خاطرات خود را به یادگار گذاشته اند. این مجموعه با هدف ثبت تاریخ ده محله ی قدیمی قم که با گذر زمان رو به ویرانی نهاده، به نگارش درآمده است.

ساختار

در این کتاب پس از بحثی مقدماتی با عنوان قم در گذر زمان، یازده محله نام برده شده است. این چهارده محله عبارتند از:

محله ی اول: آستانه حضرت معصومه (س)

محله ی دوم: عشقعلی

محله ی سوم: الوندیه

محله ی چهارم: چهار مردان

محله ی پنجم: سیدان

محله ی ششم: سنگ بند

محله ی هفتم: موسویان

محله ی هشتم: مسجد جامع

محله ی نهم: اسحاقیه

محله ی دهم: باغ پنبه

محله ی غرب رودخانه

گزارش کتاب

شهر قم، پرورشگاه مردانی بزرگ در عرصه های گوناگون علمی، تجاری و ... بوده و هست. چه شخصیت های فرهیخته ای که در این گستره به جایگاه هایی والا رسیده اند که رشک خاص و عام بوده اند. و این نبوده مگر به همت مردان و زنانی که تمامی همتشان خدمت به جامعه ی بشری بوده است. در این راستا، آموزش و پرورش، بهترین مزرعه ی بذرپذیر بوده است. مدیرانی دلسوز، راه بلد، آینده نگر که افق هایی بسیار فراتر از زمان خویش را می دیدند و آموزگارانی که دانش آموزان را فرزندان معنوی خویش می دانستند و گویا رسالت خویش را در پرورش این نونهالان برای آفرینش ثمرات دل چسب و امید بخش در آینده می دیدند. یاد و خاطرات بسیاری از این دوران باشکوه در پس ذهن هر یک از آموزگاران و دانش آموزان وجود دارد که اگر همتی والا باشد و به ثبت این رویدادها بپردازد یک مثنوی به گونه ای دیگر خواهد شد. در صحنه ی پر رمز و راز و پر نشیب و فراز آموزش و پرورش در ایران چه مردان و زنانی که آمدند و نقش آفرینی کردند و از خود، یادگارها به جا گذاشتند که هر کدام، ستاره ای شدند در آسمان علم و دانش و گلهایی شدند در باغ زندگی که با عطر دلاویزشان روح ها را نوازش داده و می دهند. و در اینجا سخن از مردی است به نام روان شاد احمد اوحدی که در مجمعی به نام دبیرستان اوحدی آموزگارانی را فراهم آورد و سمت باغبانی بخشید که هر یک، چون خود او، نه برای شهرت و پول و موقعیت های گوناگون، که تنها برای عشق به میهن و جوانان این مرز و بوم درس دادند و شمع وجود خود را در راه آینده ای روشن برای جوانان قم به سوز و گداز واداشتند که نتایج آن، نورافشانی ایشان در عرصه های گوناگون این دیار کهن و چه بسا خارج از ایران است. یکی از این گل پروران این گلستان که بیست سال در دبیرستان اوحدی، دانش پژوهان را به تاریخ مملکت و ...آشنا نمود، جناب آقای ابوالحسن گرامی بود که اثر به یاد ماندنی ایشان به نام «گذری بر تاریخی قدیم قم» نام دارد. پژوهشی میدانی که یادآور محله های معروف و افراد بزرگی است که در این محله ها بوده اند و نقش آفرینی کرده و خاطرات خود را به یادگار گذاشته اند.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران