مجالس ابن القاسم التي سأل عنها مالكا رحمه‌الله
مجالس ابن القاسم التي سأل عنها مالكا رحمه‌الله، مجموعه مسائلی است که عبدالرحمن بن قاسم عتقی (متوفای191ق) از امام ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی (۹۳-۱۷۹ق)، دومین فقیه از فقهای چهارگانه اهل سنت، سؤال کرده و وی به آنها پاسخ داده است. این کتاب با تحقیق مصطفی باحو، منتشر شده است.
| مجالس ابن القاسم التي سأل عنها مالكا رحمه‌الله | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن القاسم، عبدالرحمن (نويسنده) باحو، مصطفی (محقق) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 13ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، از جمله کتب فقهی مالکی است که شامل مباحث فقهی در احکام طهارت و نماز می‌باشد که عبدالرحمن بن قاسم عتقی، از امام ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی (۹۳-۱۷۹ق)، دومین فقیه از فقهای چهارگانه اهل سنت درباره آنها سؤال کرده و او پاسخ داده است؛ قابل توجه آنکه بسیاری از این مسائل، در کتاب «المدونة» مالک موجود نبوده و مواردی که وجود دارد نیز با این الفاظ نیست و با آن متفاوت است[۱].
پاسخ‌های مالک به مسائل مطرح‌شده در کتاب، بیشتر مختصر بوده و در موارد اندکی، به ارائه دلیل و توضیح برای آن، پرداخته شده است و در بیشتر موارد، به بیان حکم فقهی موضوع، اکتفا شده است و به‌ندرت، دلایلی از قرآن و سنت در توجیه و توضیح مسائل، ارائه گردیده است[۲].
با توجه به وجود عباراتی همچون «المجلس الثالث»، «المجلس الرابع»، «المجلس السادس» و... در اثنا و میان مسائل مطرح‌شده، روشن می‌شود که این مسائل، در چند مجلس مطرح گردیده است[۳].
ذکر این کتاب توسط ابن خبیر اشبیلی در «الفهرست»، در ضمن ذکر کتب مالکیه و اشاره به سند کتاب، از جمله دلایلی است که می‌توان در تأیید صحت انتساب کتاب به مؤلف، از آن استفاده نمود[۴].
کتاب با مقدمه‌ای از محقق در اشاره به موضوع کتاب و توضیح نسخ خطی آن، در کنار شرح حال مختصر مؤلف، آغاز شده است[۵].
تمامی مسائل کتاب، شماره‌گذاری شده و کتاب دربردارنده مجموعا 154 مسئله است که بدون تبویب یا فصل‌بندی خاصی، در اختیار خواننده قرار گرفته است. در یکی از این مسائل، پیرامون شخصی سؤال شده است که پس از وضو گرفتن، متوجه می‌شود در ظرفی که از آب آن وضو گرفته، سوسک، عقرب یا ملخ افتاده است؛ که آیا اعاده نمازی که با آن وضو خوانده شده، لازم است یا نه؟ و مالک در پاسخ، قائل به عدم لزوم اعاده شده است، با این دلیل که حیوانات مزبور دارای گوشت و خون نیستند[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.