رسالة الصلاة (احمد بن حنبل)
رسالة الصلاة، تألیف پیشوای مذهب حنبلی احمد بن حنبل (164-241ق)، در موضوع نماز، به پیروی مأموم از افعال و اذکار امام و نیز برخی مستحبات نماز اشاره کرده است. مقدمه و حواشی کتاب به قلم محمود محمد شاکر است.
| رسالة الصلاة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن حنبل، احمد بن محمد (نويسنده) شاکر، محمود محمد (مصحح) |
| ناشر | مولانا ابو الکلام آزاد عربک پرشین ریسرچ انستی تیوت، تونک |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
محقق در مقدمه به این نکته اشاره کرده که احمد بن حنبل این رساله را برای قومی نوشته که با ایشان نماز گزارد و دید که نمازشان را اشتباه می‌خوانند؛ پس به آنچه بر عالم واجب شده است، یعنی تعلیم جاهل، امر به معروف و نهی از منکر و تعاون بر برّ و تقوا عمل نمود. سپس این کتاب در اطراف عالم منتشر شد؛ چراکه مسلمین نیازمند به آن بودند[۱].
این کتاب با استفاده از چهار نسخه از آن، تصحیح و منتشر شده است[۲].
این رساله مشتمل بر مقدمه و 59 بند حاوی احادیث، آثار و کلام احمد بن حنبل است. احمد بن حنبل کتابش را با این عبارت آغاز کرده است: «ای قوم! من با شما نماز گزاردم، پس دیدم که برخی از اهل مسجد شما در رکوع و سجود و خفض و رفع بر امام سبقت می‌گیرند و نماز کسی که بر امام سبقت بگیرد، مقبول نیست و احادیث نبی(ص) و همه اصحاب بر این مطلب دلالت دارد»[۳].
احمد حنبل سپس عدم توجه مردم زمانش به این موضوع را فراگیر دانسته، می‌نویسد: «اگر در یک‌صد مسجد نماز گزاری، اهل یک مسجد را نمی‌بینی که نماز را آن‌گونه که نبی(ص) و اصحابش به‌جا می‌آوردند، اقامه کنند». سپس تأکید می‌کند اگر مسلمانی نماز را به‌نیکویی و کامل به‌جای آورد، سپس بنگرد به کسی که نمازش را بد به‌جا آورده و بر امام پیشی می‌گیرد، پس ساکت شود و او را به این ایراد و سبقت او بر امام آگاه نسازد و نهی نکند، در وزر و خفت آن شریک است[۴].
نگاه امام به راست و چپ پیش از تکبیر و امر به مستقیم کردن صفوف، استحباب نگاه به محل سجده و قرار دادن انگشتان به موازات گوش‌ها به هنگام سجده، از جمله مستحباتی است که در کتاب ذکر شده است[۵].
نویسنده در آخرین فقره کتاب بر ثواب نشر آن و نیاز مسلمین به آن تأکید کرده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.