جریان‌شناسی سیاسی معاصر ایران

جریان‌شناسی سیاسی معاصر ایران، تألیف آیت مظفری (معاصر)، به بررسی جریان‌های سیاسی معاصر ایران، چگونگی شکل‌گیری و تأثیرات آنها در صحنه سیاسی پرداخته است.

جریان شناسی سیاسی معاصر ایران
جریان‌شناسی سیاسی معاصر ایران
پدیدآورانمظفری، آیت (نويسنده)
ناشرزمزم هدايت
مکان نشرایران - قم
چاپ1
شابک-
موضوعایران - تاریخ - قرن 14 - جناح‏های سیاسی - ایران - سیاست و حکومت - قرن 14 - حزبهای سیاسی - ایران - تاریخ
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‎‏/‎‏م‎‏6‎‏ج‎‏4 1658 ‏‎‏DSR‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

جریان‌هاى سیاسى، پدیده‌اى بسیار مهم و نقش‌آفرین در تاریخ و تحولات جوامع بشمار مى‌آیند. مراد از جریان سیاسى، یک حرکت سیاسى پویا و زنده است که با برخوردارى از ایدئولوژى مشخص و گرایش‌هاى فکرى درونى به مدد رهبران خود جبهه، جناح، حزب، سازمان یا نهاد و گروه ویژه خود را با هدف کسب قدرت و استقرار نظام سیاسى بنیان مى‌نهد[۱]‏.

مباحث کتاب در ضمن یک مقدمه و نه عنوان مطرح شده است. نویسنده در مقدمه، دوازده کارکرد برای یک جریان‌ فکری – سیاسی ذکر کرده که حاکی از تأثیرگذاری در سرنوشت ملت‌هاست[۲]‏. این جریانات به دو گروه مستقل و وابسته (به دولت نامشروع یا دولت اجنبی) تقسیم می‌شوند[۳]‏.

متن کتاب با ارائه تعریف و مفهوم 27 اصطلاح آغاز شده است[۴].‏ معیارهای مختلفی برای گونه‌‌شناسی جریان‌های فکری – سیاسی وجود دارد که ایمان یا بی‌ایمانی، حق و باطل، رابطه دین و سیاست و... از آن جمله است[۵]‏.

بزرگ‌ترین و اصیل‌ترین جریان سیاسی کشور ما جریان اسلامی است. جریان اسلامی، جریانی است که از نظر ایدئولوژیک ریشه در اسلام ناب محمدی(ص)، یعنی تشیع دارد. این جریان، که جریان همیشگی تفکر سیاسی در ایران بوده است، در شرایط مختلف تجلیات گوناگونی داشته است و جنبش‌های عظیم ضد استبدادی و ضد استعماری را سامان داده است[۶]‏.

در ایران پیش از انقلاب اسلامی، جریان سلطنت‌طلب، جریان سیاسی حاکم بود که از لحاظ فکری ریشه در ایران باستان داشت. تنها جریان اصیل اسلامی‌توانست این جریان را از صحنه حاکمیت کشور خارج کند[۷]‏.

در ادامه مباحث کتاب، جریان‌های مارکسیستی، ملی‌گرا، التقاطی و روشنفکری مورد مداقه قرار گرفته‌اند. در رابطه با جریان روشنفکری، نویسنده معتقد است که ارائه تعریفی یگانه برای جریان روشنفکری در ایران کاری دشوار و بلکه ناممکن است. در دوره معاصر، ایران شاهد دو نوع جریان روشنفکری دینی و غیر دینی بوده است که در کتاب به چهار شاخه روشنفکری صحیح دینی، التقاطی دینی، لائیک یا سکولار و الحادی تقسیم و نقد و بررسی شده است[۸]‏.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، ص11
  2. ر.ک: همان، ص12-11
  3. ر.ک: همان، ص13
  4. ر.ک: متن کتاب، ص21-15
  5. ر.ک: همان، ص24-23
  6. ر.ک: همان، ص41
  7. ر.ک: همان، ص151
  8. ر.ک: همان، ص221-220

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها