ابن جنید شیرازی، عیسی بن جنید
| ابن جنید شیرازی، عیسی بن جنید | |
|---|---|
 | |
عیسی بن جنید شیرازی (درگذشته بعد از 791ق)، مترجم کتاب شد الإزار في حط الأوزار عن زوار المزار با نام تذکره هزار مزار (ترجمه) به قلم اوست.
نام و نسب مترجم
آن‌گونه که در مقدمه کتاب «تذکره هزار مزار» آمده، عیسی بن جنید قریشی باغنوی راستگو مترجم کتاب «شد الإزار» است و پدر او جنید شیرازی، جنید بن محمود مؤلف اصل کتاب است. پدر مترجم، خطیبی بزرگ و دانشمندی فحل و شاعری توانا بوده است که به سعی استاد فقید مرحوم سعید نفیسی افزون از هزار بیت وی به دست آمده است و در 1320ق، به نام دیوان قصائد و غزلیات معین‌الدین جنید شیرازی به چاپ رسیده است[۱]. شکی نیست که لقب او معین‌الدین بوده و نه نجمالدین و در این صورت نام و نسب درست او بدین‌گونه است: «معین‌الدین ابوالقاسم جنید بن محمود بن محمد عمری شیرازی». از اینکه در نسب او کلمه عمری را افزوده‌اند معلوم می‌شود که نسبش به عمر بن خطاب می‌رسیده است[۲].
جنید از خاندان معروفی از دانشمندان نامی شیراز بوده که از پایان سده ششم تا آغاز سده نهم مدت بیش از دویست سال در شیراز معروف بوده‌اند و هجده تن از آنها زن و مرد در تاریخ معروفند و دانشمندان بزرگ از آن برخاسته‌اند[۳].
وفات
تاریخ درگذشتن او معلوم نیست و اینکه برخی سال 791ق را تاریخ مرگ او دانسته‌اند صحیح نیست؛ چراکه آن تاریخ مرگ همنام او و همشهری او صدرالدین جنید بن فضل‌الله شیرازی است. مرحوم فرصت در آثار عجم، تاریخ مرگ وی را پس از 800ق، دانسته است؛ چراکه کتاب «شد الإزار» در تاریخ 791ق، تألیف شده است و جنید تا این تاریخ زنده بوده است[۴].
آثار
خاورشناس نامی آلمانی کارل برکلمان در کتاب تاریخ ادبیات عرب می‌نویسد: «معین (نجم) الدین ابوالقاسم محمود بن محمد جنید عمری شیرازی متوفی در 791ق= 1389م، «شد الإزار في حط الأوزار» را در تراجم احوال سادات و علمای شیراز نوشته و پسرش عیسی آن را به نام «ملتمس الأحباء» به فارسی ترجمه کرده که به نام «هزار مزار» معروف است»[۵].
پانویس
منابع مقاله
نورانی وصال، مقدمه بر «تذکره هزار مزار»، تهران، شیراز، انتشارات کتابخانه احمدی شیراز، چاپ اول، 1364.