الریاض الأنیفة في شرح أسماء خیر الخلیقة صلی‌الله‌علیه‌وسلم
| الریاض الأنیفة في شرح أسماء خیر الخلیقة صلی الله علیه و سلم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) زغلول، ابو هاجر محمدسعید (محقق) |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1405ق - 1985م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - نامها - محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - لقبها - محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - در قرآن - محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - احادیث |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 9ر9س 24/9 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الرياض الأنيقة في شرح أسماء خير الخليقة(ص)، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، کتابی است پیرامون اسامی پیامبر(ص) که با تحقیق ابوهاجر محمد سعید بن بسیونی زغلول، منتشر شده است.
سیوطی در اثر حاضر، به شرح و توضیح معانی اسامی پیامبر(ص) پرداخته است. کتاب، حاوی فوائدی است که خواننده صاحب درک و فهم را، مسرور می‌کند. نویسنده، برای پرهیز از تطویل و زیاد شدن حجم کتاب، به حذف اسانید پرداخته و آنها را ذکر نکرده است[۱].
مطالب کتاب با مقدمه‌ای در سه فصل، به شرح زیر، آغاز شده است: در فصل نخست، به تشریح سخنان و دیدگاه علما پیرامون تعداد اسامی پیامبر(ص) پرداخته شده و به این نکته اشاره گردیده است که کثرت اسامی، دلیل بر عظمت و اهمیت مسمی و رفعت و عنایت ویژه به او می‌باشد. از جمله این دیدگاه‌ها، نظریه ابوبکر بن عربی در شرح ترمذی است که معتقد است پیامبر(ص) دارای هزار اسم است که برخی در قرآن، برخی در حدیث و برخی در کتب قدیمی، ذکر شده است[۲].
در فصل دوم، اسامی شریفی که برای آن حضرت، نقل گردیده، در سه قسمت زیر، فهرست شده است:
- آنچه در قرآن به‌صورت اسم صریح برای وی ذکر شده است، مانند: محمد، احمد، الأحسن، أذن خیر، الاعلی، الامام، الامین، الامی، الامر، انفس العرب، آیة الله، المر، المص، البرهان، البشیر، البلیغ، البینه و...
- اسم‌هایی که به صیغه فعل وارد شده است، مانند: آخذ الصدقات، الآمر، الناهی، الحاکم، الذاکر، الراضی، الراغب، الواضع، رفیع الذکر، رفیع الدرجات و...
- اسم‌هایی که در حدیث و کتب قدیمی، ذکر شده است، مانند: اجیر، احید، احاد، اخوماخ، الأتقی، الأبر، الأنفر، الأصدق، الأجود، اشجع الناس و...
چهار کنیه برای ایشان ذکر شده است: ابوالقاسم، ابوابراهیم، ابوالمؤمنین، ابوالارامل[۳].
در فصل سوم، از این فضیلت و کرامت حضرت محمد(ص) سخن به میان آمده است که خداوند او را با نام‌هایی خاص در کتابش یاد کرده و بر زبان پیامبرانش جاری نموده است[۴].
اسامی مذکور در کتاب، به‌ترتیب حروف الفبا، آمده و پیرامون هریک، توضیح مختصری ارائه شده است که از جمله آنها، می‌توان به احمد[۵]، اجیر، احید[۶]، الاتقی[۷]، الابر[۸] و الابیض الاغر[۹]، اشاره کرد.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.