المصطلح الأصولي عند الشاطبي

المصطلح الأصولي عند الشاطبي
پدیدآوران	انصاری، فرید (نويسنده)
ناشر	دار السلام
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1431ق - 2010م
چاپ	1
شابک	‎978-977-342-846-4
موضوع	اصول فقه اهل سنت - اصطلاح‏ها و تعبیرها - شاطبی، ابراهیم بن موسی، - 790ق. - معلومات - اصول فقه
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/‎‏ش‎‏2‎‏الف‎‏8 151/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المصطلح الأصولي عند الشاطبي، نوشته پژوهشگر معاصر، فرید انصاری، پایان‌نامه دکترای نویسنده و پژوهشی ابتکاری است که برخی از اصطلاحات علم اصول فقه را از دیدگاه اصولى، مفسر، فقیه، محدث و لغوى مالکی اندلسی، ابواسحاق ابراهیم بن موسى بن محمد لخمى غرناطی مشهور به شاطبی (متوفای 790ق)، به‌صورت روشمند و بر اساس منابع معتبر تبیین و تشریح می‌کند و ریشه‌ها، مترادفات، فروع و روابط آن را آشکار می‌سازد.

هدف، روش و دامنه

هدف نویسنده در این اثر، فقط اصطلاح‌شناسی و تعریف اصطلاحات نیست، بلکه می‌کوشد با پژوهشی دقیق و اجتهادی، اصطلاحات را در متن آثار علمی شاطبی و با ترسیم شبکه ارتباطی آن با سایر اصطلاحات بشناساند. فرید انصاری می‌نویسد: یکی از مهم‌ترین راه‌های دستیابی به هر علمی، شناخت اصطلاحات خاصّ آن است‏. او برای رسیدن به هدف مذکور، فقط 3 اصطلاح اصلی و کلیدی ابواسحاق ابراهیم بن موسى شاطبی را از ابعاد گوناگون معرفی کرده است:

1. اصول‏.
2. اجتهاد‏.
3. مآل‏.

ساختار و محتوا

اثر حاضر، از 1 مقدمه، 2 بخش و 1 خاتمه به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:

• روش‌شناسی اصطلاح‌پژوهی و به‌ویژه اصطلاح شرعی (تحقیق کلان و روش‌شناسانه).

1. طبیعت اصطلاح اصولی در نزد شاطبی (بررسی علمی و نظری).
2. فرهنگ اصطلاحات اصولی از دیدگاه شاطبی.

• نتایج پژوهش (11 نتیجه).

نمونه مباحث

فرید انصاری با بیان معنای لغوی و اصطلاحی رایج اجتهاد و اینکه در لغت، یعنی «کوشیدن و استفاده کردن از توانایی» و در اصطلاح، یعنی «فقیه هر استدلالی را که در توان دارد، خرج کند تا به حکم شرعی یا ظن به آن برسد»، 2 معنای اصطلاحی را از آثار شاطبی یافته و آنها را با هم ترکیب کرده و تعریف جامعی از آن 2 ساخته و افزوده است که این تعریف، 2 ویژگی دارد: 1. وظیفه فقیه را شرح می‌دهد؛ 2. به مقاصد شریعت، عنایت دارد؛ بنابراین، اجتهادی که شاطبی مطرح می‌کند، شبیه‌ترین چیز به اعمال تعبدی است که از نظر شکل و ظاهر باهم متفق و از جهت ذات و جوهر باهم مختلفند‏.

تاریخ تألیف

نویسنده، نگارش کتاب حاضر را در مكناسة الزيتون، روز جمعه 11 رمضان 1418ق، به پایان رسانده است‏.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.