حدیث بندگی و دلبردگی
| حدیث بندگی و دلبردگی | |
|---|---|
| پرونده:NUR.....J1.jpg | |
| پدیدآوران | سروش، عبدالکریم (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسه فرهنگی صراط |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1375 |
| چاپ | دوم |
| کد کنگره | |
حدیث بندگی و دلبردگی تألیف عبدالکریم سروش؛ این نوشتار، متن مجموعه سخنرانی‌هایی است که در بعضی از مساجد تهران برگزار شده است. موضوع مشترک تمام اين متن‌ها، نيایش و ستایش حضرت حق تعالی و شرح ادعیه ائمه معصومین(ع) است.
بخش اول این کتاب - که بیشترین صفحات کتاب را به خود اختصاص داده - شرحی است بر دعای ابوحمزه ثمالی. در این متن کوشیده شده نکته‌های لطیف عرفانی و معرفت‌شناسی و گاه اجتماعیِ این دعای شریف تشریح و تبیین شود.
بهره‌گیری از اشعار حافظ، مولوی و استناد به آیات و روایات معصومین از مهم‌ترین ویژگی‌های این کتاب محسوب می‌شود.
مؤلف، پس از آوردن مقدمه‌ای به بیان تفاوت میان دعای ابو حمزه ثمالی با دیگر دعاهایی می‌پر دازد که در اسحار ماه مبارک رمضان خوانده می‌شود و سپس فقراتِ برگزیده‌ای از اين دعا را مورد بررسی قرار می‌دهد:
دعای ابوحمزه که متضمن تضرع به درگاه باری و القاکنندۀ انديشه بندگی و یادآورنده مرگ و عوالم بعد از آن است، پاره‌ای فقراتِ فوق‌العاده بلند فلسفی و عرفانی نیز در خود دارد. خواسته‌هایی که در این دعا مطرح است، گاه معنوی و گاه دنیایی و مربوط به زندگی و معیشت مادی است ....(ص 19)
بخش دوم کتاب، متنی است با عنوان دیالوگ انسان و خدا. در این متن زمینه‌های فلسفی و روان‌شناسی دعا و نیایش مورد بحت قرار می‌گیرد و دیدگاه اندیشوران و فیلسوفانی در مورد گفت‌وگوی انسان با خدا طرح می‌شود:
ما هنگامی که با خدا سخن می‌گوییم وارد همین دیالوگ و ارتباط زبان می‌شویم؛ یعنی علاوه بر رابطه علّی - معلولی و خالقی - مخلوقی، رابطه دیگری با خداوند برقرار می‌کنیم و خداوند را به نحوی مطبوع‌تر و دل‌پذیرتر در خانه عقل و ضمیر و وجدان خود می‌يابیم و با او احساس نزدیکی می‌کنیم و از طريقٍ زبان که انسانی‌ترین و اعتباری‌ترین ساخته‌ها و دستاوردهای خودِ ماست, خود را به او پیوند می‌دهیم. او را ثنا می‌گوييم، ازاو خواهش می‌کنیم... (ص ۱۱۶)[۱]
پانويس
- ↑ باقریان موحد، سید رضا، ص119-120
منابع مقاله
باقریان موحد، سید رضا، کتاب‌شناسی نیایش، بوستان کتاب، قم، چاپ سوم، 1387ش