الدرر المنتثرة في الأحادیث المشتهرة
| الدرر المنتثرة في الأحادیث المشتهرة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) صباغ، محمد بن لطفی (محقق) |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /س9د4 144/3 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الدرر المنتثرة في الأحاديث المشتهرة، نوشته ادیب، محدّث، مورّخ، مفسّر، فقیه و نویسنده فعال شافعی قرن نهم و دهم قمری، جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (849-911ق)، به بررسی روایات مشهور در بین عموم مردم می‌پردازد و برخی از آنها را ساختگی و برخی دیگر را اصیل می‌شمارد. توجه نویسنده به نقد سندی (و نه نقد دلالی) و آن‌هم به شکل اجمالی است و در برخی از داوری‌ها تحت تأثیر جوّ فرهنگی زمانه و داستان‌سرایان قرار دارد.
هدف و روش
- جلال‌الدین سیوطی، نوشته است: در مورد روایات مشهور (در بین مردم و فقیهانی که نسبت به حدیث آگاهی درستی ندارند)، مسئله مهمّ این است که حال و وضع آن روشن گردد و احادیث اصیل را از بقیه جدا کنیم. هرچند بدرالدین زرکشی (745-794ق)، اثر لطیفی را در این موضوع تألیف کرده است، ولی به تنقیح و افزایش و کاهش و پیرایش نیاز دارد. پس من آن کتاب را در اینجا خلاصه کردم و مطالب بسیاری بر آن افزودم و موارد اشکال و اعتراض را نیز مشخص کردم و افزوده‌ها را در بین «قلتُ» و «انتهی» قرار دادم و به‌ترتیب الفبایی منظمش کردم تا یافتن روایات آسان شود[۱].
- محقق کتاب و استاد دانشکده ادبیات دانشگاه ملک سعود، محمد بن لطفی صباغ، با یادآوری اینکه سیوطی در این اثر بر کتاب التذكرة في الأحاديث المشتهرة نوشته بدرالدین زرکشی اعتماد کرده[۲]، افزوده است: نویسنده گفته که چینش الفبایی به روایات داده است، ولی به این سخن عمل نکرده است[۳].
ساختار و محتوا
نویسنده در این کتاب، تعداد 502 روایت مشهور را به‌ترتیب الفبایی (تقریبی، نه صددرصدی) آورده و درباره آن، نظری اجمالی بیان کرده است.
انتقاد
محمد بن لطفی صباغ، انتقادهایی به سیوطی وارد دانسته است؛ از جمله:
- تسامح: نویسنده در مواردی سهل‌انگاری می‌کند، از جمله در نام کتاب‌ها؛ به‌عنوان مثال یک کتاب را گاه «الشعب» و گاهی «شعب الإيمان» می‌نامد.
- سیوطی در این اثر و در سایر آثارش، تحت تأثیر قصه‌پردازان و صوفیان، به تقویت روایات ضعیف و ساختگی، میل دارد[۴].
نمونه مباحث
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.