مناقب بغداد و معه تاريخ مساجد بغداد و آثارها

    از ویکی‌نور
    مناقب بغداد و معه تاريخ مساجد بغداد و آثارها
    مناقب بغداد و معه تاريخ مساجد بغداد و آثارها
    پدیدآورانابن‌ جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده) اثری، محمد بهجه (مصحح)
    عنوان‌های دیگرمناقب بغداد و معه تاریخ مساجد بغداد و آثارها
    ناشرأضواء السلف ** مطبعة دار السلام
    مکان نشر[بی جا] - [بی جا] ** عراق - بغداد
    سال نشر13سده
    چاپ1
    شابک-
    موضوعجغرافیای تاریخی
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    1342 ‎‏/‎‏ب‎‏7‎‏الف2 79/9 DS
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مناقب بغداد، نوشته محدث، مورخ، متکلم و فقیه حنبلی قرن ششم قمری، عبدالرحمن بن جوزی (510- ‌597ق)، ارزش و موقعیت شهر بغداد را بر اساس منقولات تاریخی و روایات دینی توضیح می‌دهد. این کتاب همراه با کتاب دیگری به نام «تاريخ مساجد بغداد و آثارها» از آثار سید محمود شکری آلوسی (1273-1342ق) در یک مجلد منتشر شده است که تاریخ مساجد و آثار فرهنگی اجتماعی آن شهر را بازگو می‌کند.

    هدف و روش

    1. مناقب بغداد، کم‌حجم، ولی پُرمحتوا است و آن را تصحیح کردم و برخی از عبارات را بر آن افزودم و افزوده‌ها را بین دو کمان (()) قرار دادم، ولی بدخطی نسخه خطی باعث شد موفق به خوانش همه موارد نشوم و تصحیح ناتمام ماند[۱]‏.
    2. نویسنده «تاريخ مساجد بغداد و آثارها»، حدود 50 کتاب در علوم گوناگون اسلامی نوشته و این کتاب، بخشی از کتاب سه‌بخشی سید محمود شکری آلوسی به نام «أخبار بغداد و ما جاورها من البلاد» است و روش نگارش او مانند نویسندگان دیگر نیست، بلکه بدون تکلف و بی‌پیرایه می‌‌نویسد و هرجا بخواهد، حاشیه می‌رود و به همین جهت، آن را ویرایش کردم تا قابل انتشار شود[۲]‏.

    ساختار و محتوا

    • «مناقب بغداد» اثری مختصر است و نویسنده، موضوعات متعددی را با محوریت این شهر بررسی کرده است؛ حدود و مدح عراق، اسم بغداد، تأسیس آن، بنای کاخ، بنای قصر موسوم به خلد و رصافه، بنای کرخ، نهرها، پل‌ها، مساجد و محلّ‌های اجتماع (جوامع) بغداد، حمام‌ها، محله‌ها و مقبره‌های بغداد، برخی از محورهای مورد بحث است.
    • در «تاریخ مساجد بغداد و آثارها»، توضیحاتی درباره پیدایش اماکنی مانند «جامع امام ابوحنیفه»، «مدرسه نظامیه» و... آمده است.

    نمونه مباحث

    عبدالرحمن بن جوزی روایتی را در مدح عراق از پیامبر(ص) نقل می‌کند، ولی اثری بغدادی، آن را ساختگی شمرده و می‌گوید: این حدیث را هیچ‌یک از ثقات به‌ شکل مستند نقل نکرده است و نشانه‌های جعل در آن آشکار است و هیچ چیزی در مدح عراق از جانب پیامبر(ص) ثابت نشده است، بلکه در احادیث بسیاری که از ایشان ثابت شده، آن را مذمت کرده است؛ از جمله روایت ابن عباس از پیامبر(ص): «... إنّ بها قرن الشيطان و تهيج الفتن...»[۳]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص2-3
    2. ر.ک: مقدمه دوم محقق، ص2-4
    3. ر.ک: متن کتاب، ص5، پاورقی 1

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها