برهان رسا (مقامع رشيق لمنكري طب العتيق)
| نام کتاب | برهان رسا (مقامع رشیق لمنکري طب العتیق) |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | مقامع رشیق لمنکری طب العتیق
باز نویسی کتاب مقامع رشیق لمنکری طب العتیق اثر اعتماد الاطباء دکتر حاج میرزا حسین همدانی به انضمام تک نگارهای پزشکی (مصور) |
| پدیدآورندگان | اعتماد الاطبا، حسین (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | RIS 800 /الف6م7 |
| موضوع | پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
پزشکی ایرانی |
| ناشر | سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، موسسه نشر شهر |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1386 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE12421AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى:
«برهان رسا» بازنويسى فارسى كتاب «مقامع رشيق لمنكرى طب العتيق» تاليف اعتمادالاطباء ميرزا حسين همدانى است كه توسط دكتر حسين رضايى‌زاده و طيبه طاهرى‌پناه انجام شده است.
مرحوم اعتماد الاطباء كتاب مقامع الرشيق را كه گفتمانى است علمى، متقن و خواندنى و با ارزش در مورد طب قديم و جديد و پاسخى در مقابل كسانى كه با ورود طب غربى اساس طب سنتى ايران را نامقبول و خرافى مى‌پنداشتند در سال 1349ق به پايان برده است. .
ساختار:
كتاب در يك مقدمه و سه فصل تنظيم شده است. فصل اول و دوم مشتمل بر چندين بخش و بخش سوم نيز مشتمل بر هفت دستور است.
نثر متن كتاب كمى سنگين است و لذا براى نسل جديد مطالعه آن كمى دشوار است.
گزارش محتوا:
محقق اين اثر درباره ويژگى‌هاى اين اثر مى‌نويسد: «شايد مهم‌ترين نقطه قوت علمى اثر، نزديكى زمان تأليف و تجربيات آن به زمان حاضر است. چنان‌كه مى‌دانيم تطور زمان باعث دگرگونى در مزاج داروها و همچنين انسان‌ها است، بنابراين نزديكى زمان باعث مى‌شود از نظر نوع بيمارى‌ها و همچنين دوز داروها قابليت اطمينان بيشترى نسبت به نسخه‌هاى مربوط به زمان‌هاى بسيار دور به وجود آيد. شجاعت و صراحت بيان مرحوم اعتماد الاطباء نيز قابل توجه است. از طرفى در مورد مسائل سياسى و اجتماعى روز، چندين بار رويكرد بهداشت و درمان زمان خود را به انتقاد مى‌گيرد و از سويى، در يك مورد با بيان عوارضى كه يكى از شيوه‌هاى درمانى براى بيمارش داشته، نتايج را بدون تعصب و جهت عبرت و دقت ديگران در كتاب مطرح مى‌كند. (برهان رسا، ص17).
عناوين و مطالب فصول اين اثر به ترتيب فصول عبارت است از:
1- اصطلاحات طبى به ترتيب حروف تهجى.
2- استعمال ادويه: اين فصل را مى‌توان مقدمه‌اى درباره استعمال ادويه دانست.
3- نسخه‌جات: اين فصل در مورد ساخت انواع داروهاى تركيبى است. اين فصل كه بيشترين بخش را به خود اختصاص داده به هفت بخش كوچكتر تحت عنوان دستور تقسيم شده است: 1- دستور در منضجات؛ 2- دستور در مطبوخات جهت احتقان؛ 3- دستور در مسهلات؛ 4- دستور در مدرّات؛ 5-دستور در نقوعات؛ 6-دستور در معرقات؛ 7-دستور در نطولات و نشوقات و لخالخ و اطليه.
در خاتمه نيز مؤلف زندگى‌نامه‌اى از ابن سينا و رازى نقل مى‌كند.
وضعيت كتاب:
دكتر اصفهانى، دكتر ناصرى ومهندس كمالى‌نژاد، امر تصحيح كتاب را به اتمام رسانيده و به علاوه بخشى شامل مفردات پزشكى تطبيقى را نيز تأليف و اضافه نمودنده‌اند. همچنين فهرست لغات مشكل اين اثر را با شرح و تفسير آن، و نيز معرفى‌نامه‌اى براى مفردات گياهى همراه با عكس بعضى از آنها در آخر كتاب تدوين و تنظيم نموده‌اند.
فهرست مطالب در ابتداى كتاب آمده است. در پاورقى كتاب نيز پيرامون برخى عبارات و الفاظ و اصطلاحات دشوار توضيحاتى ذكر شده است.
پیوندها
مطالعه کتاب برهان رسا (مقامع رشیق لمنکري طب العتیق) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور