حسن السمت في الصمت

    از ویکی‌نور
    حسن السمت في الصمت
    حسن السمت في الصمت
    پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده)

    ابن ابی‌الدنیا، عبدالله بن محمد (نويسنده)

    سلیمان، احمد محمد ( محقق)
    سال نشر2010م
    چاپ0
    موضوعمتون‌ قدیمی‌ تا‌ قرن‌ ۱۴ زبا‌ن‌ و اخلاق‌,متون‌ قدیمی‌ تا‌ قرن‌ ۱۴ اخلاق‌ اسلامی‌,سکوت‌ -- جنبه‌ها‌ی مذهبی‌ -- اسلام‌,قرن‌ ۳ق‌ احا‌دیث‌ اخلاقی‌,قرن‌ ۳ق‌ احا‌دیث‌ اهل‌ سنت‌,شعر عربی‌ -- قرن‌ ۱۴
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    BP 251/الف۲ص۸۰۱۵
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    حسن السمت في الصمت، نوشته ادیب، مورّخ، مفسّر، فقیه و نویسنده فعال شافعی قرن نهم و دهم قمری، جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (849-911ق)، خلاصه‌ای از کتاب (الصمت = الصمت و آداب اللسان = الصمت و حفظ اللسان)، از آثار محدث سنی، عبدالله بن محمد بن ابى‌الدنیا (208 -281ق)، در مورد ارزش و فواید سکوت و پرهیز از پُرگویی است. سیوطی افزون بر خلاصه‌سازی، مطالبی را نیز از خودش بر آن افزوده است.

    هدف و روش

    محقق کتاب، احمد محمد سلیمان، با تأکید بر روشمندی جلال‌الدین سیوطی در آثارش و اینکه او بر روی یکایک کلماتی که می‌نویسد یا از دیگران نقل می‌کند، دقت دارد، می‌افزاید: سیوطی خودش را به روش حدیث‌شناسان، ملتزم کرده است که در ارتباط با کلام پیامبر(ص) و صحابه و سلف صالح، به ژرف‌کاوی بپردازد و او در حقیقت، وقتی مطلبی در تاریخ، تفسیر و... می‌نویسد، می‌خواهد به دین خدمت کند. سیوطی در کتاب حاضر نیز امانت را مراعات کرده و یادآور شده است که این اثر، گزیده‌ای از کتاب الصمت نوشته عبدالله بن محمد بن ابى‌الدنیا است، ولی به تلخیص بسنده نکرده و روایات بسیار و اشعاری بر آن افزوده است و این فعالیت علمی، باعث رونق بیشتر کتاب شده است[۱].

    ساختار و محتوا

    در کتاب حاضر، تعداد 90 روایت با سند در یک موضوع (صمت = سکوت و خاموشی و دوری از بیهوده‌گویی) مطرح شده است، ولی سامان‌دهی الفبایی یا موضوعی و... در آن مشاهده نشد.

    نمونه مباحث

    • پیامبر(ص) گفت: «الصمتُ زينٌ للعالم و ستر للجاهل»[۲]؛ سکوت، زینت برای کسی است که می‌داند و پوشش برای کسی که نمی‌داند.
    • ابن ابى‌الدنیا از امام علی(ع) با سند نقل کرده است که او گفت: «الصمت داعية إلی المحبة»[۳]؛ خاموشی و پرهیز از یاوه‌سرایی، باعث دوستی و محبت می‌شود.
    • دیلمی در مسند الفردوس با سند از انس بن مالک نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت: «العبادة عشرة أجزاء: تسعةٌ منها في الصمت و العاشرة كسب (اليد) من الحلال»[۴]؛ عبادت، 10 جزء است و 9 جزء آن در سکوت است و دهمین آن، کسب روزی از راه حلال.
    • امام علی(ع) گفت: «إذا تمّ العقلُ نقص الكلامُ»[۵]؛ هرگاه عقل، کامل شود، سخن کاهش یابد.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص33-35
    2. ر.ک: متن کتاب، ص68
    3. ر.ک: همان، ص81
    4. ر.ک: همان، ص99
    5. ر.ک: همان، ص100

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها