تناسق الدرر في تناسب السور

    از ویکی‌نور
    تناسق الدرر في تناسب السور
    تناسق الدرر في تناسب السور
    پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) عطا، عبدالقادر احمد (محقق)
    ناشردار الکتب العلمية
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1406ق - 1986م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تناسق الدرر في تناسب السور یا «أسرار ترتيب القرآن»، نوشته ادیب، مورّخ، مفسّر، فقیه و نویسنده فعال شافعی قرن نهم و دهم قمری، جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (849-911ق)، چگونگی پیوندهای آیات و سوره‌های قرآن را با قبل و بعدش توضیح می‌دهد.

    هدف و روش

    نویسنده گفته است: خدای سبحان بر این بنده منت نهاد تا به قرآن‌پژوهی بپردازم و در معانی و علوم آن ژرف‌کاوی کنم و در این زمینه، آثاری - مفصل و مختصر - نوشتم و کسی که چیزی را دوست دارد، همواره یادش کند. یکی از کتاب‌هایی که درباره ارتباط‌های قرآنی تألیف کردم، أسرار التنزيل است که شیوه‌های آن را می‌کاود و شگفتی‌هایش را آشکار می‌سازد و شامل بیش از 10 نوع از علوم قرآنی است. یکی از آن انواع، مناسبت‌های چینش آیات و پیوندهای آن با یکدیگر است و تصمیم گرفتم که کتاب مستقلی در این موضوع بنویسم؛ زیرا در این بحث، کمتر کسی سخن گفته است و این کتاب پدید آمد تا محصولی عجولانه برای علاقه‌مندان باشد و بیشتر مطالبش، ثمره اندیشه خودم است و هرچه متعلق به دیگران بوده، آشکارا به آنان نسبت داده‌ام و آن را نخست، «نتائج الفكر في تناسب السور» نامیدم، ولی بعد، از آن عدول کردم و آن را «تناسق الدرر في تناسب السور» خواندم؛ زیرا متناسب‌تر با مسما و نزدیک‌تر به جناس است[۱].

    ساختار و محتوا

    نویسنده، به‌ترتیب سوره‌های قرآن (از حمد تا ناس)، روابط بین آیات و سور را بیان کرده است.

    نمونه مباحث

    • سوره فاتحه: خدای سبحان کتابش را با این سوره آغاز کرد؛ زیرا همه هدف‌های قرآن را در بر دارد و به همین جهت، از اسامی آن، «أُمّ القرآن»، «أُمّ الكتاب» و «أساس» است. پس این سوره، همانند عنوانی برای همه قرآن و شگفت‌آغازی (براعت استهلال) است[۲].
    • سوره اعراف: به نظرم، مناسبت قرار گرفتن این سوره بعد از سوره انعام، این مطلب است که خدای سبحان به من الهام کرد: در سوره انعام، 3 موضوع به‌صورت اجمالی گفته شد و در این سوره همان موضوعات با شرح و تفصیل آمده است: یادکرد آفرینش، قرن‌ها و پیامبران آسمانی؛ به‌عنوان مثال، داستان آفرینش حضرت آدم(ع) در این سوره رساتر از هر جای دیگری توضیح داده شده است[۳].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص53-55
    2. ر.ک: متن کتاب، ص61
    3. ر.ک: همان، ص87

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها