ابن‌ فتحون‌، ابوبکر محمد بن‌ خلف‌ بن‌ سليمان‌

اِبْن‌ِ فَتْحون‌، ابوبکر محمد بن‌ خلف‌ بن‌ سليمان‌ (د 519 يا 520ق‌ /1125 يا 1126م‌)، عالم‌ تاريخ‌دان‌ اندلسى‌ و مؤلف‌ آثاری در شناخت‌ صحابه‌.

ابن‌ فتحون‌، ابوبکر محمد بن‌ خلف‌ بن‌ سليمان‌
NUR00000.jpg
نام کاملمحمد بن‌ خلف‌ بن‌ سليمان‌؛
نام‌های دیگرابن‌ فتحون‌، ابوبکر محمد بن‌ خلف‌ بن‌ سليمان‌؛‌
تخلصابن فتحون؛
نام پدرخلف‌ بن‌ سليمان‌؛
محل تولداوريوله‌ از توابع‌ مُرسيه‌؛، اندلس؛
محل زندگیمرسیه، اسکندریه؛
رحلتد 519 يا 520ق‌‌‌؛
مدفنمرسیه(محل وفات)؛
خویشاوندان
دیناسلام؛
مذهباهل‌سنت؛
پیشهعالم‌ تاريخ‌دان‌ اندلسى‌ و مؤلف‌ آثاری در شناخت‌ صحابه؛
اطلاعات علمی
درجه علمیعالم‌ تاريخ‌دان‌ اندلسى‌ و مؤلف‌ آثاری در شناخت‌ صحابه؛
مشایخابوعلى‌ صدفى‌ و ابوبکر ابن‌ حيدره،‌ ابومحمد رِشاطى‌، ابوعبدالله‌خَولانى‌، ابوبکرابن‌ عربى‌، ابوالحسن‌ انماطى‌، ابوبکر طَرطوشى‌؛
شاگردانابوعمرو ابن‌ صَفّار، عبدالله‌ بن‌ ابى‌ بکر ابن‌ عربى، خلف‌ بن‌ عبدالملک‌ انصاری؛
برخی آثار1. تذييل‌ صحابه ابن‌ عمر ابن‌ عبدالبر، 2. التنبيه‌ على‌ اوهام‌ ابى‌ عمر؛

ولادت

وی در اوريوله‌ از توابع‌ مُرسيه‌ زاده‌ شد.

تحصیلات، مشایخ

پدر و جدش‌ هر دو از محدثين‌ بودند و او از ابتدا از آن‌ دو حديث‌ آموخت‌، سپس‌ نزد استادان‌ ديگر آموزش‌ يافت‌ و بيش‌ از همه‌ از ابوعلى‌ صدفى‌ و ابوبکر ابن‌ حيدره‌ استفاده‌ کرد.

ابن‌ ابار وی را يکى‌ از مشاهير و مفاخر شرق‌ اندلس‌ دانسته‌ است‌.

ابن‌ فتحون‌ همچنين‌ در اسکندريه‌ و شهرهای ديگر از کسانى‌ چون‌ ابومحمد رِشاطى‌، ابوعبدالله‌ خَولانى‌، ابوبکر ابن‌ عربى‌، ابوالحسن‌ انماطى‌ و ابوبکر طَرطوشى‌ اجازه روايت‌ دريافت‌ کرد.

شاگردان، راویان

ابن‌ فتحون‌ شاگردان‌ و راويان‌ متعددی داشت‌ که‌ از آن‌ جمله‌ ابوعمرو ابن‌ صَفّار، عبدالله‌ بن‌ ابى‌ بکر ابن‌ عربى‌ و خلف‌ بن‌ عبدالملک‌ انصاری شهرت‌بيشتری دارند. پسرش‌ ابوالقاسم‌ و همچنين‌ ابن‌عياض‌، ابن‌ دباغ‌ و ابن‌ بشوال‌ نيز از او اجازه روايت‌ گرفته‌اند.

وقتى‌ يکى‌ از مشايخ‌ وی که‌ قاضى‌ القضاه بود، از او خواست‌ تا منصب‌ قضای شهر دانيه‌ را بپذيرد، از قبول‌ آن‌ امتناع‌ ورزيده‌ شبانه‌ از شهر گريخت‌ و مدتى‌ را پنهانى‌ بسر برد تا سرانجام‌ از او صرف‌ نظر کردند.


وفات

ابن‌ فتحون‌ سرانجام‌ در همان‌ مرسيه‌ درگذشت‌.


آثار

در منابع‌ 3 اثر به‌ او نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌:

1.تذييل‌ صحابه ابن‌ عمر ابن‌ عبدالبر،

که‌ ذيلى‌ بر الاستيعاب‌ فى‌ معرفه الا´صحاب‌ ابن‌ عبدالبر است‌. اين‌ اثر در سراسر الاصابه مورد استفاده ابن‌ حجر قرار گرفته‌ است‌.

2.التنبيه‌ على‌ اوهام‌ ابى‌ عمر،

که‌ در آن‌ خطاهای ابن‌ عبدالبر را در الاستيعاب‌ بر شمرده‌ است‌.

3.اصلاح‌ اوهام‌ المعجم‌ لابن‌ قانع‌،

ابن‌ فتحون‌ در اين‌ اثر به‌ تصحيح‌ خطاهای ابن‌ قانع‌ در معجم‌ الصحابه پرداخته‌. [۱]. ‌

پانویس

  1. خطيبى‌، ابوالفضل‌، ج4، ص378


منابع مقاله

خطيبى‌، ابوالفضل‌، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


وابسته‌ها