ابن ظهیره، علی بن جارالله
| على بن جارالله بن محمد بن ابى اليمن بن ابى بكر بن على بن ابى البركات محمد بن ابى السعود محمد بن حسين بن على بن احمد ابن عطية بن ظهيرة قرشى مخزومى مكى؛ | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | على بن جارالله بن محمد بن ابى اليمن بن ابى بكر بن على بن ابى البركات محمد بن ابى السعود محمد بن حسين بن على بن احمد ابن عطية بن ظهيرة قرشى مخزومى مكى؛ |
| نام‌های دیگر | على بن جارالله بن محمد، على بن جارالله بن محمد بن ظهيرة قرشى مخزومى مكى؛ |
| تخلص | ابن ظهیره؛ |
| نسب | بنومخزوم، قرشی؛ |
| نام پدر | جارالله بن محمد بن ظهيرة؛ |
| محل تولد | مکه؛، عربستان سعودی؛ |
| محل زندگی | مکه؛ |
| رحلت | د 1010ق؛ |
| طول عمر | 90؛ |
| خویشاوندان | ابواليمن(جد)؛ |
| دین | اسلام؛ |
| مذهب | حنفی؛ |
| پیشه | منطقی، فقیه، شاعر، خطیب، مفتی؛ |
| منصب | خطابه و افتاء در مسجد الحرام؛ |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | منطقى، شاعر، خطيب و فقيه؛ |
| مشایخ | |
| شاگردان | خفاجى، شيخ عبدالرحمان مرشدي و برادرش قاضى القضاة شهاب‌الدين احمد، عبدالقادر طبري؛ |
| برخی آثار | 1- فتاوي ابن ظهيرة ، 2- حاشية على شرح ايساغوجى للقاضى زكريا؛ |
على بن جارالله بن محمد بن ابى اليمن بن ابى بكر بن على بن ابى البركات محمد بن ابى السعود محمد بن حسين بن على بن احمد ابن عطية بن ظهيرة قرشى مخزومى مكى
معرفی اجمالی
اِبْن‌ِ ظَهيره، عنوان افراد خاندانى از بنى مخروم كه در سده‌هاي 9 و 10ق/15 و 16م به شهرت رسيدند و در مكه عهده‌دار افتاء، قضا و تدريس بودند. زبيدي به كتابى با عنوان البُدور المُنيرة فى السادة بنى ظهيرة در شرح حال اين خاندان اشاره كرده است.
از مهم‌ترين افراد خاندان ابن ظهيره:
على بن جارالله بن محمد بن ابى اليمن بن ابى بكر بن على بن ابى البركات محمد بن ابى السعود محمد بن حسين بن على بن احمد ابن عطية بن ظهيرة قرشى مخزومى مكى (د 1010ق/1601م)، منطقى، شاعر، خطيب و فقيه حنفى.
او در مكه زاده شد، اما از تحصيلات وي چيز زيادي دانسته نيست.
همچون جدش ابواليمن، اولين حنفى مذهب اين خاندان، به مذهب حنفى گرايش داشت و در حرمين شريفين به امر خطابت و افتاء مى‌پرداخت و در فصاحت و رسايى سخن از شهرت بسزايى برخوردار بود.
شاگردان
خفاجى گويد كه او را در پيري و هنگامى كه بيش از 70 سال داشته، ديده و از محضر درسش بهره جسته و از او اجازه گرفته و بدين طريق از اقران خود پيشى جسته است. از جمله شاگردان وي مى‌توان شيخ عبدالرحمان مرشدي و برادرش قاضى القضاة شهاب‌الدين احمد و عبدالقادر طبري نام برد.
وفات
او در اواخر عمر بينايى خود را از دست داد و در 90 سالگى درگذشت.
آثار
از وي اثري با عنوان
1- فتاوي ابن ظهيرة،
بر جاي مانده كه نسخه‌اي از آن در كتابخانة ازهرية مصر موجود است.
نيز آثاري با عناوين: 2- حاشية على شرح التوضيح، 3- حاشية على شرح ايساغوجى للقاضى زكريا، 4- تذكرة مفيدة، كه بغدادي آن را تذكرة الظهيرية ثبت كرده است و 5- رشف الشرابات السنية من مزج الفاظ الاجرومية
به وي نسبت داده شده است.
6- دیوان شعر، وي شعر نيز مى‌سرود و ديوانى به وي نسبت داده‌اند[۱].
پانویس
- ↑ ضیائی، علی اکبر، ج4، ص167
منابع مقاله
ضیائی، علی اکبر، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.