مدرسة الحديث في البصرة حتى القرن الثالث الهجري

    از ویکی‌نور
    مدرسة الحديث في البصرة حتى القرن الثالث الهجري
    مدرسة الحديث في البصرة حتى القرن الثالث الهجري
    پدیدآورانقضاة، امین (نويسنده)
    ناشردار ابن حزم
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1419ق - 1998م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ق6م4 7/415 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مدرسة الحديث في البصرة حتی القرن الثالث الهجري، اثر امین القضاة (معاصر)، کتابی است در بیان‌ گوشه‌ای‌ از تاریخ حدیث، حدیث‌پژوهی و مدارس حدیثی که در آن به نقد و بررسی‌ پایگاه‌ تمدن اسلام و نشر احادیث اسلامی در شهر بصره پرداخته شده است.

    نویسنده کتاب، همت خود را مصروف شرح‌ و بسط‌ چگونگی سیر و تحول مبحث حدیث و حدیث‌پژوهی‌ در‌ قرن‌ سوم هجری داشته است. محور بحث وی، مدارس حدیثی بصره در آن برهه از‌ تاریخ‌ است. وی مطالب کتاب را در چهار باب و یک خاتمه ارائه داده، که هر باب‌، شامل‌ چند فصل بوده و هر فصل، موضوعی خاص دارد[۱].

    باب اول، به تاریخ‌ حدیث‌ در‌ بصره و تحولات علمی مذهبی در این شهر اختصاص دارد و شامل سه فصل است: فصل اول،‌ تاریخ‌ پیدایش‌ علم در بصره و گرایش مردم به تعلیم علوم مختلف و تحول و رشد علم‌ در‌ زمان های مختلف؛ فصل دوم، طبقه‌بندی علوم در بصره برحسب اشتیاق و استقبال مردم و چگونگی‌ استقبال‌ از هر قسم؛ فصل سوم، دلایل گسترش مذاهب فلسفی و اعتقادی در بین‌ مردم‌ بصره و بررسی و نقد افکار و آرای مذهبی آن‌ دوران‌[۲].

    باب‌ دوم، به سه فصل تقسیم شده‌ است‌: در فصل اول، به شرح حال صحابه‌ای که در بصره رحل اقامت افکنده‌اند‌ و احادیثی‌ را از پیامبر(ص) نقل کرده‌اند،‌ پرداخته شده و در فصل دوم‌، شرح‌ حال‌ راویان و علمای بصره ارائه شده است. در فصل سوم، فهرستی از بصریان‌ راویان کتب سته در اختیار خواننده قرار گرفته است[۳].

    باب سوم، در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول‌، روش‌ بصریان در بیان حال راوی و جرح‌ و تعدیل، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در فصل دوم، به تأثیرگذاری مدرسه بصره‌ در‌ تاریخ حدیث اسلامی پرداخته شده است. سندهای حدیثی در بصره و سیر تحول تألیف و تصنیف‌ کتب‌ حدیثی و علوم حدیث، عنوان سایر فصول این باب است[۴].

    محور بحث در باب چهارم، معرفی‌ مدرسه‌ بصره‌ است‌ که‌ ضمن‌ سه فصل به آن پرداخته شده است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: هوشمند، مهدی، ص125-126
    2. ر.ک: همان، ص126
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان، ص127

    منابع مقاله

    هوشمند، مهدی، «پژوهش‌های حدیثی در بصره تا قرن سوم هجری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، علوم حدیث، زمستان 1380- شماره 22.

    وابسته‌ها