البرهان على سلامة القرآن من الزيادة و النقصان

البرهان على سلامة القرآن من الزيادة و نقصان
پدیدآوران	یا‌سین‌، سعدی (نويسنده)
ناشر	دار الوفاء
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1933م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ی2ب4 89/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

البرهان علی سلامة القرآن من الزیادة و النقصان، اثر سعدی یاسین کتابی است تحریف قرآن را نفی می‌کند.

ساختار

کتاب حاضر از دو مقدمه و موضوع اصلی تشکیل شده است:

گزارش محتوا

مقدمه اول از آن ناشر است که در آن به شرح حال نویسنده می¬پردازد. در مقدمه دوم، انگیزۀ نگارش کتاب از زبان خود نویسنده این¬گونه بیان می¬شود. کتاب در جواب «‌نلسن دانمارکی» است؛ زیرا وی کتابی با عنوان «أصدق الاقاویل علی صحّة التورات و الاناجیل» نوشته و در آن بر قرآن طعن کرده و گفته است: «آیا گمان می‌کنید، قرآنی که در دستان شماست، همان قرآنی است که بر محمد(ص) نازل شده؟ خیر، بلکه قرآن بعد از حیات محمد(ص) و در زمانی که معظم قرّاء کشته شده بودند، جمع¬آوری شد و هیچ شکی نیست که مقدار زیادی از قرآن از بین رفته است». ازاین¬‌رو، نویسنده در این کتاب، مباحث مربوط به تاریخ نزول قرآن، حکمت نزول تدریجی، تقسیم قرآن به مکی و مدنی، سوره‌ها و اسماء آنها و جمع قرآن و. . . می‌پردازد و از راه و رسم و شیوه معمول کتاب‌‌های مربوط به موضوع، پیروی نمی‌کند.

نویسنده، نزول قرآن را تدریجی و آغاز آن را هفدهم رمضان سال چهل¬ویک بعد از تولد پیامبر(ص)، با نزول آیات آغازین سوره علق، معرفی می‌کند و آیۀ سوم سورۀ مائده را، آخرین آیه می‌داند که در نهم ذی¬الحجّه سال دهم هجرت نازل شده است.

در فصل بعد، حکمت نزول تدریجی قرآن را ذکر می‌کند؛ از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تثبیت قلب پیامبر(ص)، سهولت در حفظ و فهم احکام و آیات، ظهور معجز‌های جدید با هر بار نزول، تدرّج در تربیت اصحاب، تسهیل حفظ قرآن بر امت، آماده¬سازی برای تصفیۀ ذهن مشرکان از عقاید بت‌پرستی و جواب سؤال بعضی از سائلین. . . .

وی همچنین ترتیب سوره‌ها و اسماء آنها را توقیفی و به امر رسول اکرم(ص) می‌داند. دلیل بر این مطلب وجود نام‌‌های گوناگون و متعدد برای یک سوره است، به¬خصوص برای سوره‌‌‌هایی که نام آنها از آیه اول گرفته نشده است.

نویسنده در ادامه به بحث جمع قرآن اشاره کرده است و آن را در دوره حیات پیامبر(ص) می‌داند؛ زیرا به محض نزول قرآن، پیامبر(ص) کاتبان وحی را فرامی‌خواند و آنان نیز بر روی نوشت‌افزار‌های مخصوص، آن را می‌نوشتند و در خانه پیامبراکرم(ص) نگهداری می‌شد، حتی بسیاری از صحابه، صحیفه‌‌‌هایی در خانه‌‌های خود داشتند و از آن صیانت، و به آن افتخار می‌نمودند. بعد از حیات پیامبر(ص) قرآن بر روی صحیفه‌‌‌هایی نوشته شده بود و در یک مصحف واحد نبود تا اینکه در زمان خلافت ابوبکر به وسیلۀ زید جمع¬آوری شد و در مصحف واحدی قرار گرفت. در زمان عثمان، مصحف در دست حفصه بود که برای توحید قرائت به گروه دست‌اندرکارِ توحیدِ مصاحف، داده شد و از آن استفاده کردند.

نویسنده، کتاب را با گفتارِ دکتر محمد توفیق بک صدقی، پایان می‌دهد که گفته است: «هرکس طبیعت عرب و غلظت و شدّت تمسّک به دین و قوّت ایمان آنان را بداند، می‌یابد که اگر آنها در مصحف عثمان عیبی می‌دیدند، هر آینه او را ردّ نموده و جنگ‌ها به پا می‌کردند و خون‌ها می‌ریختند و گروه زیادی از اسلام روی بر می‌گرداندند، پس اتفاق آنان بر قبول این مصحف، دلیل بر این است که این مصحف عین آن الفاظ و عباراتی است که بر رسول خدا(ص) نازل شده است».

ویژگی‌ها: این کتاب در عین کم حجمی، مجموع‌های است نادر، پر از استدلال و در آنچه که بیان کرده بسیار نیکو وارد شده و تحلیل‌‌های عقلی و نقلی دقیقی ارائه می‌دهد.

مطالب این کتاب بیشتر دربارة جمع¬آوری قرآن است و از این طریق به اثبات تحریف‌ناپذیری آن می‌پردازد و رسالت دفاع از قداست قرآن را بر عهده دارد.

منابع مقاله

مولوی، محمد، کتابشناسی تحریف‌ناپذیری قرآن، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ یکم، 1393ش