شرح زیارت جامعه کبیره (همدانی درودآبادی)
شرح زیارت جامعه کبیره تألیف علامه محقق سید حسین همدانی درودآبادی و ترجمه محمدحسین نائیجی، اين كتاب، ترجمه كتاب «الشموس الطالعه» است كه در آن، اسرار و معانى عرفانى اين زيارت مقدس شرح و تبيين شده است. مؤلف در مقدمه خود آورده است كه اين شرح را از كسى نگرفته و از هيچ كتابى اقتباس نكرده، بلكه آن را با كمك امام رضا(ع)، به نگارش در آورده است، لذا او در اين كتاب، از كتابهاى ديگران نقل قول نمىكند:
| شرح زیارت جامعه کبیره (همدانی درودآبادی) | |
|---|---|
J1.jpg) | |
| پدیدآوران | همدانی درودآبادی، حسین (نویسنده) نائیجی، محمدحسین (مترجم) |
| ناشر | انتشارات مسجد مقدس جمکران |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | 1385 |
| چاپ | دوم |
| موضوع | نقد و تفسیر زیارتنامه |
| کد کنگره | |
شبى مولا و سيّدم حضرت ابوالحسن امام رضا(ع) را در خواب ديدم. با دو دليل امامت خود را براى من ثابت كرد و جامى به من داد. آن را گرفتم و نوشيدم و از خواب بيدار شدم... در اين هنگام بر طبق عادت به قرائت قرآن و صحيفه و غير آنها مشغول شدم. پس نفس خود را از غير از آنچه بود، يافتم. گويا معلمى مرا راهنمايى كرد تا من از آيات استنباط كنم و معانى پوشيده اخبار و آثار را به دست آوردم... پس به خاطرم رسيد كه شكرانه اين نعمت را حديث آن بر ديگران بدانم. به همين خاطر كتابى در شرح زيارت جامعه ساختم و نام آن را «الشموس الطالعة من مشارق الزيارة الجامعة» يعنى خورشيدهاى تابان از افق زيارت جامعه ناميدم.
مترجم درباره اهميت كتاب در مقدمه خود آورده است:
مطالب آن تازه و بكر است و در جاهاى ديگر نمىتوان به دست آورد، لذا اهل تحقيق شايسته است در آن بنگرند و از آن استفاده كنند. افق مطالب اين شرح بسيار دور و گوهرهاى آن بىشمار است. مصنف در درياى بىپايان علوم اهل بيت(عليهم السلام) غوطه خورده و مرواريدهاى شاهوارى را در ساحل اين كتاب فراهم آورده است.
از آنجا كه مؤلف در اين اثر، اسرار عرفانى و نكتههاى لطيف و دقيق اين زيارت را بيان كرده، شايد زبان آن براى عموم قابل فهم نباشد و در ابتدا دشوار به نظر آيد. مترجم در اين درباره مىنويسد:
رسيدن به قله فكر و عمق انديشه و قاف قلب مؤلف، براى كسى كه شروع به مطالعۀ شرح آن مىكند، دشوار است، ليكن آشنايانِ به زبان اگر اندك حوصله كنند و در مطالب بيان شده انديشه كنند، آنها را شيرين مىيابند و در فقرات مختلف از مقامات پر عظمت ائمه(عليهم السلام)، شمّهاى خواهند بوييد.
علت دشوارى زبان كتاب اين است كه سخن گفتن از مطالب عرشى و پايبند كردن به الفاظ خاكى، كارى دشوار است، به ويژه اگر در بيان مقام خلفاى الهى باشد كه انديشۀ بشر در ساحل آنها به گل مىنشيند و متحيّر و حيران مىماند، كسانى در عظمت به آن پايه صعود كردهاند كه به خلافت الهى نائل شده و ظلّ الله و سايۀ گسترده آفرينش هستند.
فهرست عناوین کتاب عبارتند از:
مقدمه / زيارت وداع، در حمد و ثناى خداوند، در دوستى اهل بيت(عليهم السلام)، در ادب زيارت، حقيقت زيارت، در تفسير عرفان طهارت و غسل زيارت، در حكمت تكبيرهاى قبل از زيارت، اركان اسم الله.
شرح زيارت / حقيقت نبوت، در مرتبه ذكر، سدرة المنتهى چيست؟ در مراتب حقيقت، در حقيقت محمديّه، مقامات سه گانه عالم
شهادت، در معناى وحى، در تفاوت رسول و نبىّ و امام و محدث، در معناى عقل و خرد، در حقيقت معبوديت، مراد از امانت چيست؟ سرّ خاتميت، در معانى هدايت، معانى تقوى، در معانى داعى بودن امام، هدف خلقت، درخت آدم چه بوده است؟ در توقيفيّت اسماء و... [۱]
پانویس
- ↑ ر.ک: باقریان موحد، رضا، ص127 الی 129
منابع مقاله
باقریان موحد، کتابشناسی زیارت، قم- ایران، نشر مشعر، 1387