منع الموانع عن جمع الجوامع في أصول الفقه

    از ویکی‌نور
    منع الموانع عن جمع الجوامع في أصول الفقه
    منع الموانع عن جمع الجوامع في أصول الفقه
    پدیدآورانسبکی، عبدالوهاب بن علی (نويسنده) حمیری، سعید بن علی محمد (مصحح)
    ناشردار البشائر الإسلامیة
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1420ق - 1999م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    س2 ج8015 156 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    منع الموانع عن جمع الجوامع في أصول الفقه، تألیف تاج‌الدین عبدالوهاب بن علی سبکی (727/728-771ق)، رساله‌ای مختصر، اما منحصربه‌فرد در شرح و توضیح کتاب دیگرش «جمع الجوامع» است. کتاب با تحقیق سعید بن علی‌ محمد حمیری منتشر شده است.

    حمیری، «جمع الجوامع» را کتاب مختصر و کوچکی دانسته است که در موضوع خود بین کتب اصولی بی‌نظیر بوده و از سبکی بدیع برخوردار است. این کتاب از هنگام انتشارش جایگاه والایی پیدا کرد و در زمانی طولانی سبب شگفتی بود. با این اوصاف همانند دیگر آثار بشری خالی از عیب نبود. آن‌گونه که صاحب «كشف الظنون» نوشته، بیش از بیست شرح و تعداد زیادی حواشی و منظومات بر این کتاب نوشته شده است[۱]‏.

    «منع الموانع»، در واقع شرح‌گونه‌ای بر «جمع الجوامع» است. شارح در این کتاب، که به شکل سؤال و جواب تدوین شده، مسائل مهم و مشکل «جمع الجوامع» را توضیح داده و با پاسخگویی به سؤالات و اشکالات برخی معاصران از جمله شمس‌الدین محمد غزی اسدی (متوفی 808ق) در اثرش «البروق اللوامع في ما أورد علی جمع الجوامع»، از آرای خود در «جمع الجوامع» دفاع کرده است[۲]‏. شارح در پاسخگویی، به اقتضای مقام، بسط یا اختصار را انتخاب کرده و البته شرحی وافی به مقصود ارائه کرده است[۳]‏.

    محقق اثر در ابتدای کتاب تحت عنوان «دراسة حول المؤلف و الكتاب»، سبکی و کتابش را به‌خوبی معرفی کرده است. در رابطه با نویسنده پس از ذکر شرح حال، تحصیل علم و معرفی اساتیدش، تألیفاتش را در زمینه‌‎های مختلف معرفی کرده است. او از توجه شدید سبکی به آراء و افکارش سخن گفته و معتقد است سبکی در سخنش دلائل محکمی ارائه کرده و با تحقیق هر آنچه در توان دارد برهان اقامه می‌کند[۴]‏.

    در معرفی کتاب نیز ابتدا معرفی مختصری از سه اثر دیگر اصولی سبکی، یعنی: «الإبهاج»، «شرح المختصر» و «جمع الجوامع» انجام داده است. سپس به «منع الموانع» به‌عنوان چهارمین اثر پرداخته است[۵]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص9-7
    2. ر.ک: مرقاتی، سید طه، ج10، ص681
    3. ر.ک: دراسة حول المؤلف و الكتاب، ص46
    4. ر.ک: همان، ص38
    5. ر.ک: همان، ص46-43

    منابع مقاله

    1. مقدمه محقق و دراسة حول المؤلف و الكتاب.
    2. مرقاتی، سید طه، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1385.


    وابسته‌ها