ب‍اق‍ر، م‍ح‍م‍د

ب‍اق‍ر، م‍ح‍م‍د
نام کامل	دکتر محمد باقر
نام‌های دیگر	Dr. Muhammad Baqir
نام پدر	ملک حاکم دین
ولادت	4 آوریل 1910م برابر با 1290ش
محل تولد	فیصل‌آباد پاکستان، پاکستان
رحلت	25 آوریل 1993م
اطلاعات علمی
برخی آثار	مدار الأفاضل

محمد باقر (1910-1993م)، نویسنده، پژوهشگر، استاد ممتاز زبان و ادبیات فارسى و رئیس پیشین بخش فارسى دانشکده خاورشناسى دانشگاه پنجاب لاهور.

ولادت

دکتر محمد باقر، فرزند ملک حاکم دین، در 4 آوریل 1910م برابر با 1290ش، در فیصل‌آباد پاکستان دیده به جهان گشود.

تحصیلات

در همان جا تحصیلات خود را در دانشکده‌های رسمى پاکستان در رشته علوم، فیزیک و شیمى به پایان رساند؛ سپس براى گذراندن دوره فوق ‌لیسانس زبان و ادبیات فارسى وارد دانشگاه پنجاب شد و در ادامه تحصیلات خود در سال 1939م به اخذ درجه دکتراى زبان و ادبیات فارسى از دانشگاه لندن نایل شد. او از سال 1950م تا 1970م درحالی‌که ریاست شعبه زبان فارسی دانشگاه پنجاب را برعهده داشت، به انجام وظایف و فعالیت‌های علمی و ادبی و کارهای خلاقانه خود نیز ادامه داد. در سال 1965 به‌عنوان مدیر دانشکده شرقی دانشگاه پنجاب منصوب شد.

وى از بزرگ‌ترین مشوقان و معلمان زبان و ادبیات فارسى در پاکستان بشمار می‌رفت؛ چنان‌که در سال 1960 به‌خاطر خدمات و تحقیقات ارزنده‌اش از طرف دولت وقت ایران مفتخر به دریافت نشان (سپاس) گردید و پس از پیروزى انقلاب اسلامى ایران، دو بار خدمت حضرت امام خمینى(ره) رسید. مرحوم استاد محمد باقر، به زبان‌های اردو، پنجابى، عربى، هندى و انگلیسى تسلط داشت و بیش از نیم ‌قرن عمر پربرکت خویش را در راه تعلیم‌ و تعلم زبان فارسى صرف کرد که بالغ بر یک‌صدوبیست مقاله و پنجاه‌وشش کتاب از او به‌جای‌ مانده است.

وفات

وی سرانجام در 25 آوریل 1993م درگذشت.

آثار

مهم‌ترین آثار او عبارتند از: تاریخ ساسانیان، زبان فارسى امروز، احوال و آثار جویان تبریزى، مدار الافاضل، مخزن الغرائب، قصر عارفان، تاریخ پنجاب، درفش کاویانى، فارسى‌نامه از مولانا عبدالرحمان خلدى، احوال و آثار سیمین بهبهانى، احوال و آثار رهى معیرى، احوال و آثار فروغ فرخزاد و عبرت‌نامه.

منابع مقاله

1. Anniversary of Distinguished Researcher, Writer, Critic and Educator Dr. Muhammad Baqir – IG News
2. بی‌نام، اخبار، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله آینه پژوهش مرداد و شهریور 1372-‌ شماره 20 (‎7 صفحه - ‌از 116 تا 122).

وابسته‌ها

کلیا‌ت‌ جویا‌ تبریزی با‌ مقا‌بله‌ دو نسخه‌ خطی‌ قدیمی‌ و تصحیح‌ و مقدمه‌ و شرح‌ حا‌ل‌

تذکرة‌ مخزن‌ الغرائب‌

مدار الأفاضل