درآمدی بر لغت‌شناسی

درآمدی بر لغت‌شناسی درآمدی بر لغت‌شناسی، اثر دفتر تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه، کتابی است در موضوع لغت‌شناسی عربی.

درآمدی بر لغت‌شناسی
درآمدی بر لغت‌شناسی
پدیدآورانمرکز مدیریت حوزه های علمیه، دفتر تدوین متون درسی حوزه های علمیه (نويسنده)
سال نشر1399ش
چاپ5
شابک978-600-7550-39-7
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
د4 6071 PJ
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

تدوین مباحث مقدماتی و بخش اول کتاب عمدتاً توسط اساتید بزرگوار حجج‌اسلام دکتر سید محمود طیب حسینی، مهدی مؤیدی، عبدالرضا مهاجر و حمیدرضا حق‌شناس با مشاوره علمی آقایان دکتر محسن حسن‌زاده، دکتر رضا حبیبی و شهاب‌الدین شمس، و تدوین بخش دوم توسط استاد بزرگوار جناب حجةالاسلام دکتر محمد ملکی نهاوندی انجام شده است[۱].

ساختار

کتاب از مقدمه و دو بخش تشکیل شده است. هر کدام از این بخش‌ها دارای دروسی است که در پایان هر درس سؤالاتی مرتبط به همان درس طرح شده است.

گزارش محتوا

ویژگی‌های این کتاب چنین است:

  1. تدوین رئوس ثمانیه و مسائل این علم؛
  2. بیان تفصیلی معاجم به‌صورت کاربردی؛
  3. توجه به روش‌شناسی لغویین؛
  4. بیان آموزشی مراجعه به معاجم لغوی.

کتاب، شامل مباحث مقدماتی، و دو بخش می‌باشد که در مباحث مقدماتی به بیان رئوس ثمانیه در علم لغت می‌پردازد و از تعریف، موضوع، غایت، ضرورت تا تاریخچه، منابع و روش‌شناسی دانش لغت را مورد توجه قرار داده است. در ادامه مفاهیم اساسی و مبانی لغت‌شناسی این علم بیان شده و به ساختار و جایگاه آن در جغرافیای دیگر علوم می‌پردازد. در بخش اول با سیر تاریخی تدوین معاجم لغوی آشنا و سپس به معرفی تفصیلی برخی از مهم‌ترین معاجم پرداخته شده است.

موضوعات مطرح در معاجم چگونگی مدخل یابی، جهت یافتن ماده دقیق واژگان بیان شده است[۲]. معاجمی که در این بخش معرفی شده عبارت است از «العین»، «تهذیب اللغة»، «الصحاح»، «لسان العرب»، «القاموس المحیط»، «تاج العروس»، «مقاییس اللغة»، «المنجد»، «المعجم الوسیط»، «معجم الفروق اللغویة»، «مفردات الفاظ القرآن»، «مجمع البحرین و مطلع النیرین»[۳].

بخش دوم کتاب با رویکرد تطبیق و کار عملی تنظیم شده است. و روش استخراج لغت از معاجم تبیین گردیده است[۴]. مطالب این بخش در چهار گام آمده است، گام اول: ارتباط لغت با صرف و نحو (یافتن مهم‌ترین نکات ادبی در منابع لغوی)؛ گام دوم: معنایابی ابتدایی واژه در منابع لغت؛ گام سوم: بررسی واژگان و تعمق در کلمات با اجرای کامل مراحل واژه‌شناسی؛ گام چهارم: اجرای پژوهش عملی و تمرین به‌صورت پلکانی[۵].


وضعیت کتاب

فهرست محتویات در ابتدا، و فهرست منابع و مصادر در انتهای کتاب آمده است. بخشی از آدرس آیات در متن و تعدادی از آن در پاورقی‌ها ذکر شده است.

پانویس

  1. مقدمه،ص8
  2. مقدمه، ص8
  3. ر.ک: متن کتاب، ص53-115
  4. مقدمه،ص8
  5. متن کتاب، ص161

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها