رشحات البحار
| رشحات البحار(شاه‌آبادی، محمدعلی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شاه‌آبادی، محمدعلی (نويسنده) |
| ناشر | نهضت زنان مسلمان |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1360ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | انسان (اسلام) - انسان (عرفان) - عرفان - عرفان - جنبههای قرآنی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش2ر5 284/5 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
رشحات البحار، عنوان مهم‌ترین اثر به‌جامانده از آیـت‌اللّه میرزا محمدعـلی شـاه‌آبادی (معاصر)، است.
فرزند نویسنده، آیت‌اللّه نوراللّه شاه‌آبادی، این کتاب را شـرح کـرده است. رشحات البحار، در سـه بخش نگاشته شده است. بخش اول، بـه کـلام وحـی، قرآن و عترت پرداخـته و بـا مقدمه‌ای درباره علم الهـی، بـحث آغاز شده است و مسائلی مانند تجرد علم، مراتب تجرد، نحوه اتحاد ذات با علم و صفات دیـگر الهـی، اسما و صفات وجودی حق و نحوه عـلم به مـاسوا، بحث مـی‌شود کـه شـرح آن درباره قرآن و عترت مـورد توجه است.
در بخش دوم، به بحث ایـمان و رجعت پرداخته شده است. همچنین، به چگونگی رسیدن به سـعادت یا شـقاوت و شرح مراتب سه‌گانه اعتقادی پرداخته می‌شود که ایشان اولین مقام را شناخت خدای متعال می‌داند و در کمال این شناختن است که می‌توان او را به داشتن صفات، متصف دید و قرآن بـدان‌ها فـراوان یاد کرده است. در مـرتبه دوم، مرحوم شاه‌آبادی، دستیابی به حقایق را از راه استدلال و اقامه برهان نمی‌داند، بلکه از راه شهود میسر می‌داند. مرتبه سوم، معرفت به مقام ولایت مطلقه الهیه و وصول به این مقام و تحقق آن برای اوست؛ به این مـعنا کـه شخص عـارف سالک، در طی مدارج عبودیت حق، به مقامی می‌رسد که در خدا فانی می‌شود؛ به‌گونه‌ای که فعلی و حرکتی را جـز فعل خدا نداند، صفتی را جز صفت خدا نشناسد و حقیقتی را جز ذات احدیت نـداند و خـود را در جـنب آن فانی ببیند و همواره شاهد و مجذوب جلوات معبود باشد.
بخش سوم را مـی‌توان غرر آثار مرحوم آقای شاه‌آبادی دانست. این بخش از ابداعات علمی ایشان بشمار می‌رود که نظریه فـطرت که مغز مکتب حکمی اوست و از منزلت و جایگاه ممتازی برخوردار است، در این بخش آمده اسـت.
حی و حیات را به‌وضـوح مـی‌توان از تک‌تک ظهور کلمات این کتاب دید و رایحه خوش ماندگاری‌اش را استشمام کرد و حضور این استاد فـرزانه را در پیـچ‌وخـم هریک از این کلمات که طریقند الی اللّه، بعینه دید که دست در دسـتت مـی‌گذارد و تو را از پیچ و تاب توهمات و آفات زندگی می‌رهاند و خبرت می‌دهد که آنچه از مبدأ فیاض الهـی دریـافت کـرده‌ای، معدوم نخواهد شد و آفات زندگی، جایگاهی در بهشت است.
در لحظات آغازین کتاب، درخواهی یافت که ایـن رشـحات را با چشم سر خواندن، کفایت نمی‌کند و چشم دل باید گشود تا شیرینی‌اش بر جانت بـنشیند[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: دانشور، مهدی، ص80
منابع مقاله
دانشور، مهدی، «فیلسوف فطرت، یادداشتی بر دو کتاب شذرات المعارف و رشحات البحار»، نشریه رهنامه پژوهش، تابستان 1390، شماره 8، صفحات 79-80، به آدرس: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/901309