راقم سمرقندی، میر سید شریف
| نام | راقم سمرقندی، میر سید شریف |
|---|---|
| نامهای دیگر | راقم، میر سید شریف
راقم شریف راقم ه‍روی، میر س‍ی‍دش‍ری‍ف |
| نام پدر | نورالدین اندجانى |
| متولد | |
| محل تولد | احتمالا سمرقند |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | تاریخ راقم |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04126AUTHORCODE |
سید میرشرف‌الدین شریف سمرقندى (متوفای 1113ق)، شاعر و تاریخ‌نگار تاجیک در سده یازدهم و دوازدهم
ولادت
از تاریخ تولد و مرگش اطلاع دقیقی در دست نیست.
نامش میر سید شریف سمرقندى و تخلصش راقم است. محمد قزوینى احتمال داده کلمه راقم لقب و اسم یا تخلص او نبوده و مراد سید راقم از این کلمه، راقم سطور بوده‌است؛ اما در مقطعِ بیشتر نمونه شعرهاى او که در سخنوران صیقل روى زمین به چاپ رسیده، شاعر تخلص خود را به دو شکل «راقم» و «راقما» آورده‌است. عینى نام او را میر سید شریف نوشته، اما در پاره‌اى از پژوهشهاى منتشرشده در دوره شوروى، نام او میر سعید شریف ضبط شده و این صورت دوم به پژوهشهاى پس از دوره شوروى نیز راه یافته‌است. به احتمال قریب به یقین، ضبط عینى از این نام درست است، چرا که او تاریخ راقم، اثر معروف میر سید شریف، را که به خط فارسى نوشته شده، دراختیار داشته و آن را دیده‌است.
راقم در زمان خود به سبب فضل و دانشى که داشته صاحب عزت و احترام بسیار بوده، استاد سخن و شعر و شاعرى شناخته مى‌شده و از علوم و فنون روزگار خود آگاه بوده‌است. از پیشینه خانوادگى راقم پیداست که پدرانش از عالمان دین بوده‌اند و دانش و ادب در میان خاندان آنان رواج داشته و او خود به این موضوع اشاره کرده‌است.
راقم فرزند نورالدین اندجانى بود و از مورخین قرن دوازدهم هجرى قمرى است.
میرسیدشریف در منزل پدرى‌اش درگذر بوستان‌خان شهر سمرقند زندگى مى‌کرد. ملیحاى سمرقندى در قرن یازدهم در تذکره مذکرالاصحاب، از 150 شاعر و نویسنده‌اى که در آن دوران در ایران و آسیاى میانه زندگى مى‌کردند نام برده‌است که یکى از آنان راقم است. راقم شاعرى زبردست بود و در سرودن اشعار، طبعى روان داشت. پاره‌اى از قصاید، غزلیات و رباعیات او در تذکره‌هاى سده‌هاى دوازدهم و سیزدهم دیده مى‌شود، اما دیوان شعرى از او شناخته نشده‌است. تنها اثر موجود از راقمْ کتابى در تاریخْ معروف به تاریخ راقم است که با نامهاى تاریخ «سیدراقم»، «تاریخ میرشریف» راقم و تاریخ کثیره نیز معرفى شده‌است و آن را یکى از نوشته‌هاى ممتاز تاریخى آن روزگار دانسته‌اند. این کتاب تاریخ کوتاهى است درباره ترکستان، از عهد تیمور (763ق) تا پادشاهى عبدالعزیز (1054ق) و حاوى وقایع مشهور تاریخى و مخصوصاًً وفیات مشاهیر خراسان و ماوراءالنهر مى‌باشد.
وفات
برخی تاریخ وفات او را در سال 1113ق دانسته‌اند.