حدائق السحر فی دقائق الشعر

حدائق السحر فی دقائق الشعر اثر امیر رشیدالدین محمد عمری بلخی، یکی از شاهکارهای نثر فارسی و از مهمترین کتب ادبی به این زبان نوشته شده است.

حدايق السحر في دقايق الشعر
پدیدآوران	رشيد وطواط، محمد بن محمد (نویسنده) اقبال آشتياني، عباس (مصحح)
ناشر	کتابخانه سنايي
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	1362ش.
چاپ	چاپ يکم
موضوع	فارسي - بديع فارسي - فن شعر
زبان	فارسي
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏/‎‏ر‎‏5‎‏ح‎‏4 / 3361 ‏PIR‎‏

این کتاب، در کنار حجم کوچک خود، از فواید و اهمیت زیادی برخوردار است که از جمله آنها، عبارتند از:

1. از لحاظ قدیمی بودن، زیرا تاریخ تألیف آن، در حدود اواسط سده ششم هجری و تقریبا مقارن با تاریخ انشاء «چهار مقاله عروضی» (بین 551 تا 552ق) و مقامات حمیدی (551ق) است و چون کتبی که برای ما از این دوره‌ها و پیش از آن بجا مانده کم و انگشت‌شمار است، از قبل از قرن ششم و هفتم هجری، هرچه به نثر فارسی به دست آید، از گرانبهاترین سرمایه‌های ادبی فارسی خواهد بود.
2. از جهت که مؤلف آن، یکی از منشیان بلیغ فارسی و عربی و از شعرای استاد این دو زبان است و در عهد خود، از امرای کلام و از ادبای بزرگ عالی مقام بوده است.
3. اولین کتاب فارسی در صنایع شعری است که نسخه آن به دست ما رسیده و قبل از آن، کتب دیگری که در این فن، به فارسی نگاشته شده بود، از قبیل «ترجمان البلاغه» فرخی و تألیف منشوری در صنعت تلون و شرح آن توسط خورشیدی به نام «کنز الغرائب» و تألیفات ابوالحسن بهرامی سرخسی و...، همه به دست طوفان حوادث از میان رفته و اثری از هیچکدام از آنها بجا نیست و اصلا توسط همین کتاب است که به وجود اکثر کتب مذکور، وقوف پیدا کرده‌ایم.
4. این کتاب به مناسبت کوچکی حجم و اهمیت موضوع و شهرت مؤلف، به زودی مورد توجه ادبای فارسی ‌زبان شده و مصنفین متعددی، به تقلید و تفسیر آن پرداخته‌اند، به طوری که می‌توان گفت ظهور و انتشار آن باب مخصوصی را در ادبیات فارسی باز کرده است.
5. این تألیف نفیس، علاوه بر آنکه در فن بدیع، از آثار مهم و حاوی آن اندازه از صنایع است که رعایت و معرفت آنها، سخن را آرایشی نکوست، متضمن فوائد ادبی و اطلاعات تاریخی ذی‌قیمت و اشعار بعضی شعراست که ذکر آنان در غیر از این کتاب، در جای دیگری نیست.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.