دیوان ملولی شیرازی
| دیوان ملولی شیرازی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ملول شیرازی (نویسنده) فراهانی، رقیه (محقق) |
| ناشر | مجمع ذخائر اسلامی |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | 2010م / 1389ش |
| چاپ | یکم |
| شابک | 978-964-988-161-4 |
| موضوع | ملولی شیرازی، قرن 13ق. - نقد و تفسیر، شعر فارسی - قرن 13ق. - تاریخ و نقد |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ف4د9 / 7406 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دیوان ملولی شیرازی مجموعه اشعار ملولی شیرازی (متوفی احتمالا 1256ق)، از بانوان شاعر دوره قاجار است.
در این کتاب کوشیده شده است اشعار این بانوی شاعر، از پرده گمنانی بیرون آید[۱].
ملولی در لابه‌لای اشعار خود، به نام و شعر بعضی از شاعران، اشاره کرده است که این امر، نشان‌دهنده آشنایی شاعر با آثار آنان است. اما به جز مواردی که وی نام شاعران را به‌طور مستقیم آورده و یا بیتی را از آن‌ها تضمین کرده است، گاهی به اقتفای از آن‌ها و یا با مضمونی نزدیک به مضامین شعری ایشان، شعر سروده است. به عنوان مثال:
بوی محبوب که بر خاک احبا گذرد/ نه عجب دارم اگر زنده کند عظم رمیم
ملولی:
مگر به خاک من آن شوخ نازنین گذر آرد/ که عضو عضو مرا ناله از عظام برآمد
مولوی:
یک دست جام باده و یک دست زلف یار/ رقصی چنین میانه میدانم آرزوست
ملولی:
خوشا آن کس که در بر دارد امشب/ به دستی جام و دستی زلف دلبر
حافظ:
ما بدین در نه پی حشمت و جاه آمده‌ایم/ از بد حادثه اینجا به پناه آمده‌ایم
ملولی:
من به این در، نی برای جاه و عزت آمدم/ ناتوانم، دردمندم، بهر درمان آمدم[۲].
از ویژگی‌های شعر ملولی آن است که گاهی به نام برخی از رجال سیاسی روزگار خود، اشاره کرده است. بیشترین اهمیت این موضوع، مشخص شدن دوران حیات شاعر و نیز میزان ارتباط وی با ایشان است. به عنوان مثال، او از کسانی همچون فتحعلی شاه، حسنعلی میرزا و هدایت، به احترام یاد کرده است و زمانی که از تیمور میرزا سخن می‌گوید، از واژگان عاشقانه استفاده می‌کند[۳].
برخی دیگر از ویژگی‌های شعر ملولی را می‌توان در امور زیر، مورد بررسی قرار داد:
- ویژگی‌های زبانی: زبان ملولی، ساده و روان، به دور از واژه‌های نامأنوس، دشوار و کم استعمال است. روند همنشینی کلمات و رعایت دستور زبان فارسی نیز به جز موارد معدود که البته به ضرورت وزن بوده، عادی است.
- ویژگی‌های بیانی: طبق نظر ادیبان، یکی از ارکان کلام موزون و مخیل، تشبیه و توصیف است. شعر ملولی نیز کما بیش، دارای صور خیال است. ملولی در کاربرد صور خیال، حرف تازه‌ای برای گفتن ندارد و طبق سبکش، از روش و حتی عناصر تخیل شاعران گذشته، بهره می‌برد[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.