ملحة الإعراب للحریری البصری

    از ویکی‌نور
    ‏ملحة الإعراب للحریری البصری
    ملحة الإعراب للحریری البصری
    پدیدآورانحریری، قاسم بن علی (نويسنده)
    ناشرالمکتبة الشعبية
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر13سده
    چاپ1
    شابک-
    موضوعزبان عربی - نحو - شعر
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ح‎‏4‎‏م‎‏7‎‏ 6151 ‏PJ‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    ملحة الإعراب، نوشته ابومحمد قاسم بن علی حریری بصری (446-516ق) ادیب، شاعر، لغت‌شناس و عالم به نحو است. وی از اهالی بصره، شافعی‌مذهب و صاحب کتاب «مقامات» مشهور است[۱]. این کتاب در موضوع ادبیات (نحو) است.

    این اثر، مشتمل بر سیصدوهفتادوچهار بیت در علم نحو است و نویسنده آن را به درخواست دوست خود ابوالفتح هبة‌الله بن صاعد بن تلمیذ کاتب به نظم کشیده است[۲]. شروح و حواشی متعددی بر این اثر نگاشته شده که یکی از آنها شرح نویسنده بر منظومه‌اش می‌باشد[۳]. این کتاب متضمن یک دوره نحو به شکل مختصر است که نویسنده آن را به جهت مبتدیان ترتیب داده است[۴]. مطالب این کتاب با بحث از کلمه و تقسیم آن به اسم و فعل و حرف آغاز شده و با مباحثى چون معرفه و نکره، مبتدا و خبر، فاعل، فعل مجهول و... ادامه یافته و با بحث از غیر منصرف، عدد، نواصب فعل مضارع، جوازم فعل و مبنیات پایان یافته است. این اثر نحوی از آثار پیش‌گام در دانش نحو به شکل نظم است که مسیر را برای تدوین آثار نحوی دیگری به این سبک و روش هموار ساخته است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: ضیف، شوقی، ج5، ص473؛ کحاله، عمر رضا، ج8، ص‌108
    2. ر.ک: حریری، قاسم بن علی، ص‌35
    3. ر.ک: حبشی، عبدالله محمد، ج3، ص‌2148-2153
    4. ر.ک: حریری، قاسم بن علی، ص‌39
    5. ر.ک: همان، ص‌36

    منابع مقاله

    1. حبشى، عبدالله محمد، «جامع الشروح و الحواشي»، ابوظبی، هیئة أبوظبي للثقافة و التراث، 1427ق، چاپ دوم.
    2. حریری، قاسم بن علی، «شرح ملحة الإعراب»، تحقیق: برکات یوسف هبود، بیروت - ‌لبنان، 1431ق.
    3. کحاله، عمر رضا، «معجم المؤلفين»، بیروت، دارإحياء التراث العربي، 1376ق‏، چاپ اول.
    4. ضیف، شوقی، «تاريخ الأدب العربي»، قم، ذوي‌القربى‏، 1428ق، چاپ دوم.

    وابسته‌ها