الأصول الأربعة في علم الرجال

الأصول الأربعة في علم الرجال
پدیدآوران	غرباوی، ماجد (مترجم) خامنه‌ای، سید علی (نویسنده)
ناشر	رابطة الثقافة و العلاقات الاسلامية. مديرية الترجمة و النشر
مکان نشر	ايران - قم
سال نشر	1417ق. = 1996م.
چاپ	چاپ دوم
شابک	‎964-6177-37-9
موضوع	حديث - علم الرجال کشي، محمد بن عمر، قرن 4ق. - رجال کشي - نقد و تفسير طوسي، محمد بن حسن، 385 - 460ق. الفهرست - نقد و تفسير طوسي، محمد بن حسن، 385 - 460ق. اختيار معرفه الرجال - فهرست‏ها
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏/‎‏خ‎‏2‎‏ ‎‏چ‎‏904‎‏3 / 114 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الأصول الأربعة في علم الرجال، اثر ماجد غرباوی، ترجمه عربى یکى از مهم‌ترین نگاشته‏‌هاى مقام معظم رهبرى درباره چهار کتاب اصلى علم رجال است که از سوى دو عالم بزرگ: احمد بن على نجاشى (متوفی 450ق) و محمد بن حسن طوسى (متوفی 460ق) به رشته تحریر درآمده است.

این چهار کتاب عبارتند از: «اختيار معرفة الرجال»، «الفهرست» و «الرجال» شیخ طوسی و «الفهرست» نجاشى، معروف به «رجال النجاشي». هرچند از نام کتاب چنین برمى‌آید که نویسنده به معرفى چهار کتاب خواهد پرداخت، ولى در این اثر، همانند متن اصلی، تنها دو کتاب «اختيار معرفة الرجال» و «الفهرست» شیخ طوسى معرفى شده و معرفى دو اثر دیگر که «الرجال یا الأبواب» شیخ طوسى و رجال نجاشی مى‌باشند، به تتمه کتاب موکول گردیده است.

این کتاب با مقدمه‏اى پیرامون موضوع و تعریف علم رجال آغاز مى‏شود و پس از آن تاریخچه علم رجال تا زمان شیخ طوسى و نجاشى بیان گردیده است.

پس از ذکر این مقدمات، کتب مذکور از زوایاى گوناگون مورد بحث و بررسى قرار گرفته و از این رهگذر اطلاعات بسیار مفید و سودمندى براى خواننده اهل تحقیق فراهم آمده است.

گفتنى است در آغاز کتاب پیشگفتارى به قلم آیت‌‏الله شیخ محمدعلی تسخیرى نوشته شده و در آن به اهمیت و موضوع کتاب اشاره شده است.

چگونگی ترجمه

مترجم سعی فراوانی در حفظ امانت در ترجمه نموده و ترجمه‌ای فصیح و روان، ارائه کرده است. به‌منظور آشنایی با نحوه ترجمه، به بخشی از آن، اشاره خواهد شد:

متن اصلی

«آغاز و تدوین هریک از رشته‌های علم رجال: چنان‌که پیش‌تر گفته شد، علم رجال به معنای عام، چندین رشته را متضمن است، از آن جمله: رجال به اصطلاح خاص (شناسایی نام راویان یا اوصافی که در رد و قبول آنان مؤثر است)؛ فهرست (شناسایی نام مؤلفان و مصنفان)؛ تراجم یا تاریخ الرجال (شناسایی تاریخ و شرح حال علما یا روات، لیکن نه به‌لحاظ دخالت در رد و قبول خبر) و مشیخه (شناسایی سلسه اساتید روایتی). برای تعیین تاریخ دقیق شروع هریک از این رشته‌ها، اطلاع کافی در دست نیست، ولی چنان‌که پیش‌تر بازگفتیم، گردآوری نام عده‌ای از مردم که در جهت واحدی مشترک باشند، اول‌بار در نخستین قرن اسلام به‌وسیله یکی از شیعیان به نام عبیدالله بن ابی‌رافع انجام گرفت».

ترجمه

«بداية وسبب تدوين كل فرع من فروع علم الرجال: لقد تضمن علم الرجال بالمعنی الاعم - ‌كما ذكرنا سابقا - ‌فروعا متعدد من جملتها: الرجال بالمعنی الأخص (معرفة أسماء الرواة وأوصافهم المؤثرة في قبول أخبارهم أو ردها) والفهرست (معرفة أسماء المؤلفين والمصنفين) والتراجم أو تاريخ الرجال (معرفة تاريخ العلماء أو الرواة وشرح أحوالهم مع قطع النظر عن لحاظ دخول ذلك في رد أو قبول الخبر)، والمشيخة (معرفة سلسلة شيوخ الرواية). ولا تتوفر لدينا معلومات كافية لتحديد تاريخ نشوء كل واحد من هذه الفروع بدقة، إلا أنه وكما ذكرنا أن اول مرة تم فيها ضبط أسماء عدد من الأفراد يشتركون في خصوصية واحدة، كان في القرن الأول علی يد أحد الشيعة وهو عبيدالله بن أبي‌رافع».

وضعیت کتاب

فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. خامنه‌ای، سید علی «چهار کتاب اصلی علم رجال»، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ سوم، 1377.