ازنیقی، محمد بن قطب‌الدین
| نام | ازنیقی، محمد بن قطب‌الدین |
|---|---|
| نامهای دیگر | محمدبن قطب‌الدین الأزنیقی |
| نام پدر | |
| متولد | / 885ق |
| محل تولد | |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE34310AUTHORCODE |
محمد بن قطب‌الدين ازنيقی (متولد قرن هشتم یا نهم در ازنیق/ متوفی 885 در ادرنه) از علمای دوره عثمانی و صاحب تألیفات و جامع میان علوم شریعت و طریقت.
زندگی‌نامه
وی فرزند قطب‌الدين ازنيقی(م. 821 ) يکی از علمای بزرگ دورۀ عثمانی است. تاريخ ولادت محمد بن قطب‌الدين به درستی مشخص نيست، ولی حدوداً در اواخر قرن هشتم و يا اوايل قرن نهم در ازنيق به دنيا آمد و در همانجا مقدمات علوم را فراگرفت.[۱]
ازنيقی افزون بر علوم متداول همچون فقه و تفسير در علوم معرفتی نيز به مقامات عاليه دست يافت و به گفتۀ ابن‌عماد توانست بين شريعت و طريقت و حقيقت جمع کند. وی از طرف سلطان محمد فاتح به عنوان استاد مدرسۀ اورخان غازی انتخاب شده و علاوه بر تدريس علوم و معارف اسلامی در شهر ازنيق به قضاوت و اِفتاء نيز مشغول بود. او در سال 885 در ادرنه رحلت کرد.[۲]
محمد بن قطب‌الدين ازنيقی علاوه بر پدرش از محضر ديگر عالمان آن دوره همچون شمس الدين محمد فناری تلمذ کرد.[۳]
آثار
- مرشد المتأهل؛ در آداب و اخلاق ازدواج و زناشويی.
- فتح مفتاح الغيب.
- فی تقرير کلام الشيخ ابن العربی فی شأن فرعون.
- رسالة احتجاج آدم علی موسی عليهماالسلام؛ در تأويل و توجيه خطيئۀ آدم.
- رسالة القمل و الحکمة فی خلقه؛ در بيان حکمت خلقت شپش و تأويل عرفانی آن.
- رسالة فی شرح سبحانك ما عرفناك حق معرفتك؛ در تبيين معرفة الله.
- تنوير الأوراد شرح أوراد الزينية؛ در شرح اوراد زين خافی.
- التعبير المنيف و التأويل الشريف؛ در تأويل و تعبير رؤيا.
علاوه بر آنچه گفته شد کتابهای ديگری نيز به محمد بن قطب‌الدين ازنيقی نسبت داده شده است که نسبت آنها به او اشتباه و در بعضی موارد مشکوک است:
- زبدة التحقيق و نزهة التوفيق فی شرح النصوص لصدر الدين القونوى.
- شرح فصوص الحکم.
- تلفيقات المصابيح.
- الاشارات الحائزة لشرح الرامزة أعنی عروض الخرزجية.
- شرح مفتاح الجنة.
- مقدمة فی العبادات منية الدعوات.
- رسالة مزيل الشك.
- رسالة حملية.[۴]
پانویس
منبع مقاله
ازنيقي، محمد بن قطب‌الدين، فتح مفتاح الغيب، تصحيح اکبر راشدي‌نيا، انتشارات سخن، تهران، 1395ش.