دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی
دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی، مجموعه کامل اشعار جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی است که با تصحیح و حواشی حسن وحید دستگردی، به چاپ رسیده است.
| دیوان کامل استاد جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جمال‌الدین اصفهانی، محمد بن عبدالرزاق (نویسنده) وحید دستگردی، حسن (مصحح) |
| ناشر | کتابخانه سنایی |
| مکان نشر | ایران- تهران |
| سال نشر | 1362ش |
| چاپ | دوم |
| موضوع | شعر فارسي - قرن 6ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /9د / 4857 PIR |
از جمله ویژگی‌های دیوان جمال‌الدین آن است که غزل‌های او، در اساتید سلف پس از سعدی، کمتر نظیر و مانند دارد و نزدیک‌ترین سخن به روش شیوای سعدی، شیوه اوست و غزل‌هایی دارد که می‌توان گفت به روی این‌گونه پایه‌ها کاخ عظمت غزل سعدی سر به سپهر برافراشته که برای نمونه، چند بیت از غزلی از او نقل می‌شود: برخیز که موسم تماشاست بخرام که روز باغ و صحراست امروز به نقد عیش خوش دار آن کیست کش اعتماد فرداست می هست و سماع و آن دگر نیز اسباب طرب همه مهیاست[۱].
سعدی در ترجیع معجزه مانند خودش نیز نظری تمام به ترکیب جمال‌الدین داشته و اگر تمام کتب اساتید را گردش کنیم، تمام به ترکیب جمال‌الدین نیست که قابل مقایسه با ترکیب جمال و ترجیع سعدی باشد. این نکته هم شایان تذکارست که ترکیب جمال در مدح پیغمبر(ص) و ترجیع سعدی در معاشقه است و همیشه معاشقه از مدح دلپسندتر اتفاق می‌افتد اگرچه گوینده یکی باشد[۲].
رباعی‌های جمال‌الدین هم در لطافت و شیوایی، به سر حد کمال است و با اساتید بزرگ، همسنگ و بر اغلب، می‌چربد. نمونه‌ای از رباعی او: در لطف بنکته سخن میمانی در کینه بهمر تیغزن میمانی در پرده دری به اشک میمانی در نیکویی بخویشتن میمانی[۳].
از جمله ممدوحان وی در این دیوان، می‌توان به خواجه صدرالدین خجندی، خواجه جما‌الدین خجندی برادر صدرالدین، خواجه رکن‌الدین صاعد، خواجه قوام‌الدین صاعد، خواجه صدرالدین بن قوام‌الدین صاعد، سعدالملک وزیر، اردشیر بن حسن اسپهبد مازندران، خواجه شمس‌الدین ابوالفتح نطنزی، طغرلشاه سلجوقی، خواجه معین‌الدین عزالاسلام حسن، صدر اجل شهاب‌الدین خالص، خواجه جمال‌الدین نظام الملک وزیر[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.