رضوانی، سید محمد
| نام | سید محمد رضوانی |
|---|---|
| نامهای دیگر | محمد رضوانی، فصیح‌الزمان |
| نام پدر | سلطان العلما سید ابوالقاسم فسائی |
| متولد | 1240ش |
| محل تولد | فسا |
| رحلت | 1324ش ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | دیوان فصیح‌الزمان شیرازی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE18723AUTHORCODE |
سید محمد شیرازی (۱۲۴۰-۱۳۲۴ش)، ملقب به فصیح‌الزمان و متخلص به «رضوانی» شاعر، خطیب و واعظ اواخر دوره قاجار و بعد از آن، صاحب «دیوان فصیح‌الزمان شیرازی»
سید محمد در سال ۱۲۴۰ش در شهر فسا متولد شد. پدرش به سلطان‌العلما سید ابوالقاسم فسایی شهرت داشت. او در سال 1256ق در ۱۶ سالگی، به اصفهان رفت و دو سال در آن شهر به تحصیل مقدمات پرداخت. سپس به قم رفت و ده سال در این شهر به تکمیل علوم عقلی و نقلی مشغول بود. در بیست‌وهشت سالگی یا سی سالگی به تهران مهاجرت کرد و به وعظ و خطابه پرداخت[۱].
وی در تهران به دربار ناصرالدین شاه راه یافت و از او لقب «فصیح‌الزمان» دریافت کرد. هنگام قتل ناصرالدین شاه از ملازمین او بود و در آن محل حضور داشت و پس از آن واقعه در سال ۱۳۱۳ق برای تسلیت نزد ولیعهد مظفرالدین‌میرزا به تبریز رفت و همراه با وی به تهران برگشت و ملقب به «سلطان‌الواعظین» شد. وی در سال 1324ش در تهران درگذشت[۲].
دیوان اشعار او با نام «دیوان فصیح‌الزمان شیرازی (رضوانی)» مشتمل بر غزلیات، قصاید، قطعات و رباعیات و همچنین منتخبی از آن به نام «گل‌های فصیح‌الزمان رضوانی» به کوشش سید هادی حایری در شیراز به چاپ رسیده است[۳].
فصیح‌الزمان در جریان انقلاب مشروطه به هواداری از آزادی‌خواهان اشعاری را سرود و به حوادث زمان واکنش نشان داد. او ترکیب‌بندی مشتمل بر بیست‌وپنج بند در مرثیه عبدالحمید و انتقاد از شاه و صدراعظم سروده است. این انتقاد از شاه با توجه به جایگاه والای وی نزد پادشاه آن زمان، مظفرالدین شاه، اهمیت بسیار دارد[۴].
پانویس
منابع مقاله
- طرانی، آقابزرگ، «الذریعة الی التصانیف الشیعة»، بیروت، دارالأضواء، چاپ دوم، بی‌تا.
- شیرازی، فصیح‌الزمان، «دیوان فصیح‌الزمان شیرازی «رضوانی»»، سید هادی حائری، تهران، نشر ما، 1363.
- فروتن، عبدالرسول؛ مؤذنی، علی‌محمد، «نقش شاعران فارس در جنبش مشروطیت»، پایگاه مجلات تخصصی نور، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، بهار 1396- شماره 35، به آدرس:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1390274