دیوان فرخی یزدی

دیوان فرخی یزدی مجموعه اشعار میرزا محمد فرخی یزدی (1268ش- 25 مهر 1318ش) است که با تصحیح و مقدمه در شرح احوال شاعر به قلم حسین مکی به چاپ رسیده است.

دیوان فرخی یزدی
پرونده:NUR02567.J1.jpg
پدیدآوران	فرخی یزدی، محمد (نویسنده) مکی، حسین (مصحح)
ناشر	امیرکبیر
مکان نشر	ایران- تهران
سال نشر	1357
چاپ	هشتم
موضوع	شعر فارسي - قرن 14
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏ ‎‏/‎‏د‎‏9‎‏ / 7797 PIR

آنچه باعث اهمیت این دیوان می‌شود، این است که شاعر آن، از جمله نویسندگان و شعرای نادر دوره مشروطه‌ است که متفاوت از جریان حاکم دین‌ستیزی و تجددگرایی اغلب شاعران و روشنفکران، دارای‌ بنیان فکری مذهبی و ایدئولوژیک‌ است‌ و با دیده احترام به مذهب می‌نگرد و مضامین و بنمایه‌های مذهبی و دینی فراوانی را در شعر خود به کار گرفته و از این مضامین، در آگاهی بخشی و بیدار کردن جامعه و اهداف ظلم‌ستیزی‌ و عدالت‌پروری، بهره برده است.

استفاده‌ از مضامین دینی و مذهبی- به‌ویژه تشیع- در اشعار فرخی، بیانگر انس او با فرهنگ دینی است و این مضامین از بسامد نسبتا‌ قابل‌ توجهی‌ نیز برخوردار است؛ بگونه‌ای که آثار آن در ابیات و عبارات‌ وی‌ نمایان است؛ ضمن اینکه این مضامین دینی در خدمت تشویق و ترغیب به مبارزه و بیداری جامعه قرار‌ گرفته‌‌اند‌؛ با وجود آنکه وی مدعی تعهد به ارزش‌های مذهبی هم نیست.

از جمله ویژگی‌های شعر فرخی، آن است که آن را هم از سویه‌ شکل و فرم (زبان) و هم از سویه محتوا می‌توان بررسی کرد. زبان فرخی در واقع همان زبان ویژه دوره‌ اعتراض‌ است‌ به دور از هرگونه آرایه‌های لفظی و معنوی در کمال سادگی که شاعر‌ بنا‌ به نیازهای زمان خود، برای رخدادهای اجتماعی- سیاسی، به تصویرپردازی‌های شاعرانه نپرداخته و زبان او به زبان عامه‌ و کوچه‌ و بازاری‌ نزدیک‌تر شده است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. سلطانی، منظر، «بنمایه‌های دینی در دیوان فرخی یزدی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، پاییز 1391- شماره 17، به آدرس اینترنتی:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1385846

1. مشتاق مهر، رحمان، «جایگاه فرخی یزدی در ادبیات معاصر ایران»، پایگاه مجلات تخصصی نور، ایران‌شناخت، پاییز و زمستان 1379- شماره 18 و 19، به آدرس اینترنتی:

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1120144