تحفة الطالب بمعرفة من ينتسب إلی عبدالله و أبي‌طالب
| تحفة الطالب بمعرفة من ينتسب إلی عبدالله و أبي‌طالب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کتبی حسنی، انس (محقق) سمرقندی، سید حسین بن عبدالله (نویسنده) |
| ناشر | دار المجتبی |
| مکان نشر | مدینه منوره - عربستان |
| سال نشر | 1418 ق یا 1998 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | آل ابوطالب - نسب نامه
سادات (خاندان) - نسب نامه نسب شناسی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 53/7 /س8ت3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تحفة الطالب بمعرفة من ينتسب إلی عبدالله و أبیطالب تألیف سيد محمد بن حسین بن عبدالله حسینى سمرقندى مدنى به زبان عربى، در موضوع انساب آل رسول‌الله و ابى‌طالب(ع) مى‌باشد.
اين اثر، يکى از منابع مهم در انساب ائمه(ع) و فرزندان‌شان مى‌باشد.
ساختار
کتاب داراى دو مقدمه و متن و بخش فهارس مى‌باشد. شيوه بحث کتاب در دو بخش مخصوص به امیرالمؤمنین(ع) و فرزندان‌شان و بخش دوم زندگانى و نسب پيامبر(ص) مى‌باشد.
گزارش محتوا
مقدمه اول، از محقق بوده که در آن، در ابتدا به تعريف علم انساب و شجره‌نامه مختصر ائمه(ع) پرداخته شده و مختصرى هم درباره مؤلف و مشخص نبودن زندگى ايشان توضيحاتى بيان شده است[۱].
مقدمه دوم از مؤلف و در مورد انساب پيامبر(ص) مى‌باشد[۲].
مبحث اول در ذکر اميرالمؤمنين على(ع) مى‌باشد[۳]. مؤلف در مبحث دوم ذکر فرزندان، فرزند بزرگ ايشان امام حسن بن على(ع) را در پيش گرفته[۴] و در ادامه، بقيه را معرفى کرده است که عبارتند از: حسن مثنى[۵]، عبدالله بن محض[۶]، محمد صاحب نفس زکيه[۷]، ابراهیم بن عبدالله المحض، موسى بن عبدالله المحض، يحيى بن عبدالله، سليمان بن عبدالله، ادريس بن عبدالله، ابراهیم غمر، حسن تج، ابراهیم طباطبا، حسن مثلث، داود بن حسن، سليمان بن داود، جعفر بن حسن، زيد بن حسن، حسن بن زيد، قاسم بن حسن، على بن حسن، اسماعيل بن حسن، اسحاق بن حسن، زيد بن الحسن، عبدالله بن الحسن، ابراهیم بن الحسن.
باب دوم در ذکر امام حسین بن على(ع) و فرزندان ايشان مى‌باشد[۸]. نویسنده در ذکر فرزندان امام در سلسله ائمه، تا امام موسى بن جعفر(ع) [۹]به ترتيب جلو آمده و از آنجا به بعد، به ذکر فرزندان ايشان پرداخته شده است. همانند: حسن بن موسى، حسین بن موسى و سپس مطالب کتاب به امام هشتم(ع)، جواد(ع)، هادى(ع)، عسکرى(ع) و امام مهدى(عج) اختصاص يافته است.
نویسنده در ادامه به اعقاب جعفر بن على الهادى[۱۰]، موسى المبرقع[۱۱]، ابراهیم بن موسى، زيد النار.... پرداخته و پس ذکر مطالب اعقاب امام حسین(ع)، به ذکر اعقاب محمد بن حنفيه، اعقاب عباس بن على(ع)، جعفر الطيار و عقيل بن ابى‌طالب پرداخته است.
نویسنده در قسمت دوم، به ذکر نسب پيامبر(ص)[۱۲] و شناخت خلفاى بعد ايشان تا بنی‌اميه[۱۳] و بخشى هم در بيان دولت‌هاى کوچک اسلامى همانند: بنى اغلب[۱۴]، دولت علويان طبرستان[۱۵]، دولت سامانيان[۱۶] و... پرداخته است.
شيوه بيان مطالب کتاب که فرزندان ابوطالب در بخش اول کتاب آمده و در هر قسمت بعد از بيان مختصرى در شرح حال اين فرزندان، به اعقاب منشعب از ايشان اشاره شده، از موارد بسيار حائز اهميت در کتاب مى‌باشد.
وضعيت کتاب
کتاب توسط شريف انس کتبى حسنى در مدينه چاپ شده است و بخش فهرست‌هاى آن، شامل: فهرست مطالب و عناوين، اعلام، بيوتات علويه، اماکن، کتب و اشعار مذکور در متن، در انتهاى کتاب آمده است.