اعترافات غزالی ترجمه کتاب المنقذ من الضلال
| اعترافات غزالی ترجمه کتاب المنقذ من الضلال | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | غزالی، محمد بن محمد (نویسنده) کیا‌ئی‌نژاد، زین‌الدین (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | المنقذ من الضلال. فارسي |
| ناشر | [بي نا] |
| مکان نشر | [بي جا] - [بي جا] |
| سال نشر | 13ش. |
| چاپ | چاپ يکم |
| زبان | فارسي |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /غ? م???1 / 282/6 BP |
اعترافات غزالی، ترجمه «المنقذ من الضلال» ابوحامد محمد غزالی (متوفی 505ق)، به قلم زین‌الدین کیایی‌نژاد است.
ترجمه این کتاب در سال 1325ش، طی دوره دوم مجله «جلوه» تحت عنوان «راه رستگاری» انتشار یافت و اکنون با تجدید نظر کامل، به‌مناسبت مطالب آن به نام «اعترافات غزالی» جداگانه طبع و به صاحب‌دلان دانش‌پرور تقدیم شده است[۱].
در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای به قلم دکتر رضازاده شفق آمده که در بخشی از آن چنین می‌خوانیم: «سیر معنوی که عارفان کرده‌اند، یعنی هر فرد به اندازه شایستگی و صفای خود مسافتی از این راه را پیموده و برخی به حقیقت و وصال رسیده‌اند. امام غزالی هم همین سیر را نموده و همین راه را پیموده است و کتاب «المنقذ من الضلال»، مراحل این سیر روحانی را نشان می‌دهد و در اهمیت این کتاب مهم، همین کافی است که گذشته از معروفیتش در مشرق‌زمین، در بلاد مغرب شهرتی بسزا دارد و دو مرتبه به‌واسطه دو خاورشناس فاضل به زبان فرنگی ترجمه شده است»[۲].
مترجم کتاب نیز در عباراتی از مقدمه‌اش می‌نویسد: «باری اختلاف عقاید و تشتت افکار که در دین اسلام پدید آمد با ورود فلسفه یونان و ترجمه کتب یونانی و در نتیجه ظهور اهل کلام و پیدایش نحله فلسفی اسلامی و سعی در ایجاد ارتباط میان مسائل فلسفی و عقاید و احکام دینی، پیچیده‌تر، غامض‌تر و دامنه‌دارتر گردید، تا جایی که شخصیت بزرگی چون حجة‌الاسلام غزالی، غزالی دانشمند، غزالی متفکر، غزالی فقیه، غزالی مدرس، نظامیه بغداد را وادار کرد که در اصول عقاید خود تجدید نظر نماید و حقیقت دین را از میان آن‌همه گرد و غبار که برخاسته و از پشت آن‌همه دودهای غلیظ که چهره سپید دین را سیاه کرده بود، بیابد و مشاهده نماید. کتاب «المنقذ من الضلال» کوشش‌های این بزرگ‌مرد را در آن راه نشان می‌دهد و بهترین راهی که غزالی برای رسیدن به حق و وصول به حقیقت و مشاهده چهره زیبای دین اسلام، برگزیده، می‌نمایاند»[۳].
سپس اضافه می‌کند: «این کتاب نفیس، از شاهکارهای غزالی است که حاوی خلاصه و عصاره عقاید و معرف تحول روحی و سیر معنوی او است که در سن پنجاه سالگی، یعنی حدود پنج سال قبل از وفاتش نوشته و آن را نظیر اعترافات «ژان ژاک رسو» باید شمرد. این کتاب، علاوه از جهات مذهبی، یکی از بهترین صفحات کتاب اندیشه بشر از لحاظ تحول فکری و سیر روحانی است. هرچند از حیث کمیت کوچک است، اما از لحاظ کیفیت می‌توان آن را از بزرگ‌ترین کتب عرفان و حقیقت شمرد»[۴].
وی سپس شرح حالی از غزالی ارائه کرده است تا خواننده تحول فکری و معنوی غزالی را بهتر درک کند[۵]. سپس می‌نویسد: «غزالی را نزد خاورشناسان و دانشمندان غرب مقامی ارجمند و جایگاهی بلند است. آنان در میان فلاسفه شرق برای غزالی و ابن سینا و ابن رشد مقام اول را قائل هستند، اما روحانیان غرب، غزالی را بزرگ‌ترین و ارجمندترین متفکر عالم اسلام می‌شمارند و از عجایب اینکه در کلیسای بزرگ فلورانس ایتالیا که از بناهای قرن 15 میلادی است، تصویر غزالی در میان تصاویر فلاسفه الهی اساقفه بزرگ و روحانیان عالی‌مقام که در قرون وسطی پیشوایان و رهبران بزرگ جهان مسیحیت بوده‌اند، مشاهده می‌گردد[۶].
وی در انتهای مقدمه ابراز تأسف می‌کند که غزالی ایرانی و یکی از مفاخر بزرگ ما است و ما متأسفانه حتی به اندازه کشورهای عربی هم در نشر عقاید و آثار او بحث و فحص نکرده‌ایم و از تعالیم او که سرچشمه آن تعالیم عالیه اسلامی است، چنان‌که باید بهره نگرفته‌ایم[۷].
ترجمه حاضر، روان و سلیس بوده و آن‌گونه که دکتر رضازاده شفق اشاره کرده، از دقت کافی برخوردار است و می‌تواند مورد استفاده دانشجویان و دانش‌دوستان قرار گیرد[۸].
مترجم، پاورقی‌های اندکی نیز نوشته که از آن جمله توضیحی در معرفی فرقه باطنیه است[۹]. همچنین نص برخی احادیث را در پاورقی ذکر کرده است[۱۰]؛ یا اینکه بیست مسئله فلسفی را که غزالی در «تهافت الفلاسفة» مورد نقد قرار داده، متذکر شده است[۱۱].
فهرست مطالب در ابتدای کتاب ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.