جواهر البلاغة (مرکز تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه)
| جواهر البلاغة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | هاشمی، احمد (نویسنده)؛
قابشی، منصور؛ (محقق)؛ جزایری، حمید؛ (محقق)؛ افخمی اردکانی، محمد؛ (محقق)؛ مؤمنی، محمدامین (محقق)؛ |
| ناشر | مرکز مديريت حوزه علميه قم. دفتر برنامه ريزی و تدوين متون درسی |
| مکان نشر | ایران-قم |
| سال نشر | 1397ش |
| چاپ | یازدهم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
جواهر البلاغة، اثر سید احمد هاشمی، کتابی است یک‌جلدی به زبان عربی با موضوع علم معانی، بیان و بدیع (آرایه‌های لفظی و معنوی سخن). این کتاب درسی حوزه علمیه توسط مرکز تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه تصحیح و منتشر شده است.
نسخه حاضر از این کتاب یک‌جلدی با مقدمه مرکز تدوین متون درسی حوزوی و یک تمهید شروع می‌شود. پس از مقدمه مرکز تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه و مقدمه مؤلف، وارد مباحث اصلی کتاب می‌شویم. این مباحث شامل مباحث مقدماتی و ارائه مطالب کتاب ضمن سه بخش اصلی علم‌های معانی، بیان و بدیع است. در بخش مباحث مقدماتی کتاب، درباره فصاحت و بلاغت صحبت می‌شود؛ در فصاحت، درباره فصاحت مفرد، فصاحت کلام و فصاحت متکلم صحبت به میان می‌آید و مباحث در بخش بلاغت درباره بلاغت کلام، و متکلم، و روش‌های مختلف بیان یک مطلب ضمن ۳ روش علمی، ادبی و خطابی ارائه شده است.[۱]
فهرست مطالب این نسخه، در ابتدای اثر ذکر شده است. این کتاب در عین خصوصیات و مزایایش نواقص و معایبی هم در سایر چاپ‌ها داشته است. ازاین‌جهت گروهی از اساتید بلاغت در حوزه علمیه قم با حفظ اساس کتاب و فصول آن به تهذیبش پرداختند. از جمله کارهای آنها بر روی اصلاح نسخه حاضر، موارد زیر را می‌توان برشمرد؛
- تصحیح خطاها و نظرات غیرعلمی کتاب؛
- حذف اشعار و مثال‌های غیر صحیح و تبدیل آنها به اشعار و مثال‌های صحیح؛
- حذف شعر‌های غیرمفید و تبدیل آنها به اشعار مفید و آیات قرآنی و روایات از پیامبر اکرم(ص) و ائمه اهل‌بیت(ع) به‌منظور نورانی شدن کلام؛
- حذف تمرین‌های طولانی و غیرمفید و تبدیل آنها به تمرین‌های مفید که مشتمل بر آیات قرآن کریم و روایات ائمه اهل‌بیت(ع) و اشعاری هستند که در راستای ذکر خدا و تزکیه نفس بیان شده است.[۲]
در مقدمه مرکز تدوین متون درسی حوزه از اساتید و صاحب‌نظران این فن درخواست شده که اصلاحات و نظرات خودشان را در راستای بهتر شدن مطالب این کتاب به آن مرکز ارائه نمایند. در همین مقدمه از حجت‌الاسلام منصور قابشی، سید حمید جزایری، محمد افخمی اردکانی، و محمدامین مؤمنی به دلیل ارائه نظرات اصلاحی‌شان درباره این کتاب تشکر شده است.[۳]
از دیگر نسخه‌های این کتاب، می‌توان جواهر البلاغة چاپ مرکز مدیریت حوزه علمیه قم را نام برد که چاپ پنجم آن در مرداد سال 1386 شمسی / رجب 1428 هجری، به چاپ رسیده است. این نسخه با مقدمه‌ای به زبان عربی از معاونت آموزش مرکز حوزه علمیه و افتتاحیه‌ای از خود مؤلف(سید احمد هاشمی) آغاز می‌شود.[۴] و سپس محتوای مطالب را می‌بینیم. پس‌ازآن با همان تمهید و مقدمه مذکور در نسخه فوق(نسخه مربوط به دفتر تدوین متون درسی حوزوی) ادامه مطالب را شاهدیم. به‌جز اختلافاتی که در بالا میان این دو نسخه اشاره شد، به لحاظ صفحه‌بندی و چاپ ظاهری هم، نسخه دفتر تدوین متون درسی حوزوی بر نسخه چاپ پیشین در مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، برتری دارد.
پانویس
منبع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- هاشمی، سید احمد، جواهر البلاغة، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، قم، چاپ پنجم، 1386ش/ 1428هـ.