نوری، محمدتقی بن محمدمهدی
| نام | نوری، محمدتقی بن محمدمهدی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | اشرف التواریخ: وقایع مربوط به دوره حکومت محمد ولی میرزا در خراسان (سالهای 1218 - 1331) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04062AUTHORCODE |
محمدتقى بن محمدمهدى نورى منشى و بعدها وزير محمد ولى ميرزا، والى خراسان در دهه‌هاى نخست فرمان روايى فتحعلى‌شاه قاجار بوده است. هيچ يك از منابع قاجارى از وى نام نبرده و حتى مورخان معاصر نيز براى نوشتن تاريخ دوره نخستين قاجاريه به كتاب او نپرداخته‌اند. او از روزگارى كه محمّد ولى ميرزا فرزند فتح على‌شاه حاكم سمنان بود، در دستگاه ادارى او خدمت مى‌كرد. هنگامى كه فتحعلى شاه قاجار در 1218 هجرى قمرى (1803 م)، محمد ولى ميرزا را كه حاكم سمنان بود به ولايت خراسان گمارد، نورى همراه وى در قالب منشى‌گرى به آن‌جا رفت و كتاب خويش را نيز درباره روى‌دادهاى همين سال‌ها در آن‌جا نوشت و در آن از فرمان‌روايى افشاريان در خراسان و كشاكش‌هاى پايانى قاجاران با آخرين بازمانده‌هاى افشاريان (نادرميرزا) گزارش داد.
او در سال‌هاى 1214 تا 1228 هجرى (1799/ - 1813 م)، در خدمت محمد ولى ميرزا بود و بر پايه بسيارى از ديده‌ها و شنيده‌هايش، روى‌دادهاى اين سال‌ها را در اثر خود گنجاند. كتاب نورى (اشرف‌التّواريخ) منبعى كم مانند است؛ زيرا او خود در اين سال‌ها در اردوى محمد ولى ميرزا هنگام محاصره مشهد در آن‌جا بود و ستيزه‌هاى قاجاران را با افشاريان مى‌ديد. نورى پس از شكست خوردن نادر ميرزا از شاه قاجار، به بازجويى از وى فرمان يافت.