این است راه حق یا کنگره عالمان بغداد
| این است راه حق یا کنگره عالمان بغداد | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عطیه، مقاتل (نویسنده) مؤسسه اسلامى ترجمه (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | کنگره عالمان بغداد موتمر علماء بغداد. فارسی |
| ناشر | سلسله |
| مکان نشر | ایران - قم |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-7205-03-1 |
| موضوع | اهل سنت - دفاعيه‌ها و رديه‌ها
شيعه - احتجاجات شيعه - دفاعيه‌ها و رديه‌ها شيعه - مناظرهها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 212/5 /الف2 م8041 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این است راه حق یا کنگره عالمان بغداد، ترجمه کتاب «مؤتمر علماء بغداد» تألیف مقاتل بن عطیه، داماد نظام‌الملک است که شامل مناظره‌ای است که به همت ملکشاه سلجوقی و وزیر وی، خواجه نظام‌الملک، بین جمعی از علمای اهل سنت و شیعه صورت گرفته است.
در این مناظره، پرسش‌هایی مطرح می‌گردد که هریک از علمای دو گروه، پاسخ می‌دهند و سرانجام علمای شیعی که در آن زمان مورد بی‌مهری بودند، به برتری دست می‌یابند. این مناظره در موضوعاتی نظیر: خلافت، امامت، جنگهای صدر اسلام و برخی احکام اسلامی است.[۱].
این مناظره در عین اختصار، حاوى مطالب مهم تاریخى، فقهى، فلسفى، مخصوصاً بحث خلافت بوده و مباحث مطرح‌شده در آن به‌نحوى است که با استدلال به آیات و احادیث شریفه و ادله قطعیه و مطالب مبرهن و متن سلیس قابل درک براى عامه مردم، حتى کسى که عقیده و تلاشى در فهم حقایق نداشته، مى‌باشد. مناظره در محضر ملکشاه و جمعى از رؤسا، نویسندگان و منشیان، در ماه شعبان با شرایط خاصى بین 10 نفر از علماى اهل سنت و 10 نفر از علمای شیعه با ظرفیت اعلم علماى اهل سنت، یعنى شیخ عباسى و عالم بزرگ شیعه حسین بن على علوى در موضوعات زیر صورت گرفت: عدالت و تکفیر صحابه، سب و لعن خلفا و على(ع)، جمع‌آورى قرآن، خلافت بعد رسول اکرم(ص)، تحریف قرآن، صفات الهى، جبر و تفویض، نبوت، سقیفه، مسئله امامت بعد از على(ع)، غیبت و... و نتیجه مناظره منجر به گرویدن ملکشاه و جمع کثیرى از اطرافیان و مردم به فرقه حقه شیعه شد[۲].
این اثر، توسط مؤسسه اسلامی ترجمه، به فارسی روان و سلیس، ترجمه گردیده است. مترجم، ضمن رعایت اصل امانت در ترجمه، ترجمه‌ای شیوا و رسا از کتاب، ارائه نموده است. برای آشنایی با نوع ترجمه، به بخشی از متن عربی، به‌همراه ترجمه فارسی آن، اشاره می‌گردد: «أن الملكشاه لم يكن رجلا متعصبا أعمى، يقلد الآباء و الأجداد عن عصبية و عمى، بل كان شابا متفتحا محبا للعلم و العلماء و كان في نفس الوقت ولعا باللهو و الصيد و القنص.
أما وزيره (نظام‌الملك) فقد كان رجلا حكيما فاضلا زاهدا عازفا عن الدنيا، قوي الإرادة، يحب الخير و أهله، يتحرى الحقيقة دائما و كان يحب أهل بيت النبي حبا جما کثيرا و قد أسس المدرسة النظامية في بغداد و جعل لأهل العلم رواتب شهرية و كان يحنو على الفقراء و المساكين»[۳].
«ملکشاه، مردی متعصب و خودکامه و بی‌تدبیر نبود که با تعصب و کورکورانه از نیاکان خویش، پیروی و تقلید کند، بلکه جوانی پژوهشگر و موفق و نیز دوستدار دانش و دانش‌پژوهان بود؛ البته با وجود این حالات، بسیار به دنبال خوشگذارنی و شکار نیز بود. از سویی وزیرش نظام‌الملک، مردی حکیم، اهل فضل، وارسته از دنیا، پراراده، دوستدار کارهای نیک و افراد اهل خیر و در جستجوی واقعیتها بود و خاندان پیامبر(ص) را نیز بسیار دوست می‌داشت. وی مدرسه نظامیه را در بغداد بنیان نهاد و برای دانش‌پژوهان نیز حقوقی ماهانه مقرر کرد. وی فقیران و مسکینان را نیز مورد محبت خویش قرار می‌داد»[۴].
کتاب فاقد مقدمه، فهرست و پاورقی می‌باشد.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- مقاتل بن عطیه، «مؤتمر علماء بغداد»، چاپ و نشر توسط سید هدایت‌الله مسترحمی اصفهانی جرقوئی، چاپ سوم، 1399.
- بی‌نام، «فهرست کتاب‌های منتشرشده اسفندماه سال 1379»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: کتاب ماه دین، اردیبهشت 1380، شماره 43 (80 صفحه، از 82 تا 161).