طنجی، محمد بن تاویت

ابن تاویت طنجی

نام	ابن تاویت طنجی
نام‎های دیگر
نام پدر
متولد
محل تولد
رحلت
اساتید	[[ | ]] [[ | ]]؛
برخی آثار	[[ ]] [[ ]]
کد مؤلف	AUTHORCODE03265AUTHORCODE

محمد بن محمد بن تاویت طنجی (1918م/1336ق-1974م/1394ق)، ادیب و محقق مراکشی است که از جمله علایق وی، مطالعه و تحقیق درباره نوشته‌های ابن خلدون بوده و کتابی در این‌باره با عنوان «رحلة ابن خلدون» از وی منتشر شده است.

زادروز، زادگاه و نسب

محمد بن محمد بن طاویت طنجی در سال 1918م/1336ق، متولد شد. وی اصالتاً از قبیله وادراس و از روستای تویتش است که بین تطوان و طنجه واقع شده است.

تحصیل

وی تحصیلات خود را با حفظ قرآن و متون علمی آغاز کرد، سپس در سال 1931م، برای تحصیل علم در جامع قراویین به فاس سفر کرد. پس از آن، در سال 1936م، به‌عنوان معلم در مدرسه ملی تطوان مشغول به کار شد و سپس برای تحصیل در گروه تاریخ به قاهره رفت.

فعالیت‌های علمی

یکی از علایق طنجی، مطالعه و تحقیق درباره نوشته‌های ابن خلدون بود. وی در تهیه نسخه‌ای دقیق از تاریخ ابن خلدون، «كتاب العبر» و انتشار «التعريف بابن خلدون و رحلته شرقاً و غرباً» (که بعدها تحقیق آن توسط نوری الجراح تکمیل شد) کار کرد. او در سال 1945م، به آنکارا رفت و زبان ترکی را آموخت و در آنجا توانست نسخه‌های خطی مورد علاقه خود را ببیند، به‌ویژه آنچه مربوط به ابن خلدون بود. در سال 1963م، به مراکش بازگشت تا در تحقیقات وزارت اوقاف در رباط کار کند. در این مدت، طنجی کتاب‌های دیگری را تحقیق نمود. پس از آن دوباره به ترکیه بازگشت و استاد علوم فرهنگ اسلامی شد و تا آخر عمر در ترکیه ماند‏.

او یکی از چهره‌های فراموش‌شده آفریقا به‌طور عام و مراکش به‌طور خاص به حساب می‌آید و شاید این بیشتر به دلیل ترجیح وی برای اقامت و ساکن شدن در ترکیه باشد و پس از آن شخصیت حساس مستقلی که از برخی جنبه‌ها به شخصیت ابن خلدون شباهت دارد، که در بسیاری از موارد سیستم‌های سیاسی بسته را دوست ندارد‏.

اساتید

1. شیخ عباس مکناسی؛
2. فقیه اقصبی؛
3. عبدالعزیز بن خیاط.

وفات

وی در چهارم ذی‌الحجه 1394ق، مطابق با 29 دسامبر سال 1974م، در ترکیه درگذشت. دولت ترکیه مقالات و کتابخانه وی را پس از مرگش حفظ کرد تا قبل از عرصه، آنها را منظم کند‏.

آثار

1. تحقیق کتاب «ترتيب المدارك»، اثر قاضی عیاض؛
2. تحقیق کتاب «جذوة المقتبس»، اثر حمیدی؛
3. تحقیق کتاب «الفهرست»، اثر ابن ندیم؛
4. تحقیق کتاب «أخلاق الوزيرين»، اثر ابوحیان توحیدی؛
5. رحلة ابن خلدون؛
6. تحقیق کتاب «الإعلام بحدود قواعد الإسلام»، اثر قاضی عیاض‏.

منابع مقاله

1. ويكيبيديا، الموسوعة الحرة، به آدرس اینترنتی:

   https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AC%D9%8A

2. وب‌گاه مجله دعوة الحق، مجلة شهرية تعني بالدراسات الإسلامية و بشؤون الثقافة و الفكر، أسست سنة 1957م، به آدرس اینترنتی:

   http://www.habous.gov.ma/daouat-alhaq/item/1657

3. معمیش، عزالدین، « التقاطعات الثقافية في شخصية محمد بن تاويت الطنجي و دورها في مكوّنه الفكري»، به آدرس اینترنتی:

https://www.asjp.cerist.dz/en/article/32279