فیروزکوهی مازندرانی، عبدالرسول
عبدالرسول فیروزکوهی مازندرانی (حدود سال 1250ق-1322ق)، معروف به نوری، عالم و نویسنده شیعه و از شاگردان مطرح میرزا محمدحسن آشتیانى بوده است.
ولادت و نسبت
سال تولد ملا عبدالرسول بر ما مخفی است، ولی به نقل از آخوند خراسانی، در سال ۱۲۷۸ق، شیخ عبدالرسول متأهل بوده است. نکته دیگر اینکه ایشان مدتی در درس ملا هادی سبزواری حاضر شده و چون مدتی با سلطان گنابادی که بعدها رهبر فرقه صوفیه گنابادی شد، هم‌درس بوده و گنابادی قبل از ۱۲۸۰ق، به درس حاجی سبزواری رفته، پس به‌احتمال می‌توان گفت تحصیل نزد حاجی را قبل از سال ۱۲۷۹ق، انجام داده؛ لذا می‌توان سال تولد ایشان را در حدود ۱۲۵۰ق، دانست.
با توجه به اینکه ایشان از طرف مادر اهل نور مازندران است، گاهی ایشان را نوری و گاه مازندرانی و طبرسی و گاهی فیروزکوهی و گاه تهرانی می‌گویند.
تحصیل
وی سالیانی چند از محضر دروس علمای تهران و سبزوار (و شاید اصفهان و نجف هم) بهره برد و به مقامات بلند علمی نائل گردید.
جایگاه علمی
وی از دانشمندان شهیر عصر قاجار و در زهد و تقوا زبانزد مردم زمان خویش بود و سالیان سال در مدرسه صدر و دارالشفای تهران به تدریس علوم دینی و تربیت شاگرد همت گماشته و آثاری ارزنده نیز از خود برجای نهاد. وجهه معقول و حکمت بر ملا عبدالرسول سایه افکنده و گویا ایشان عنایت خاصی به این علوم داشته‌اند؛ هرچند در بین تألیفاتشان که بعداً ذکر خواهد شد وجهه غالب، علوم منقول است. از نقاط حائز اهمیت زندگی ایشان هم‌حجره‌ای بودن وی با علامه آخوند خراسانی در مدرسه صدر تهران است.
اساتید
- علامه میرزا محمدحسن آشتیانى؛
- میرزا ابوالحسن جلوه زواره‌ای؛
- ملا حسن خویی؛
- ملا هادی سبزواری؛
- شیخ هادی تهرانی (از اساتید مطرح حوزه تهران در نیمه دوم قرن سیزدهم بوده و نباید وی را با شیخ هادی مکفر تهرانی یکی دانست).
از نگاه دیگران
- فاضل مراغى، ملا عبدالرسول را فاضلى کامل و در علوم شرعیه، نائل به درجات عالیه دانسته است؛
- شیخ آقابزرگ تهرانی، او را از فقهای اعلام و فضلای متبحر و از بزرگ‌ترین شاگردان علامه میرزا محمدحسن آشتیانی و دارای تصانیف کثیره و آثار جلیله دانسته است؛
- شیخ محمدامین امامی خویی، او را متورع، تقی، فقیه، صاحب خبره و بصیرت در فقه و حدیث و...، خیار ابنای زمان خویش، وجیه، مقبول، زاهد و... خوانده است.
وفات
در منابع مختلف سال وفات مرحوم ملا عبدالرسول فیروزکوهی را یا به‌طور تعیین و یا تردید، ۱۳۲۳ق و بعضاً ۱۳۲۵ و ۱۳۳۲ نوشته‌اند، اما با توجه به سفرنامه یکی از فرزندان شیخ عبدالرسول که گزارش دقیق سفر را ذکر می‌کند، ملا عبدالرسول در ربیع‌الثانی ۱۳۲۲ق، بر اثر وبای فراگیری که ایران و عراق را گرفته بود، درمی‌گذرد.
آثار
- شرح «زیارت عاشورا»؛
- رساله‌اى در «حرمت شطرنج»؛
- رساله‌اى در «عقد صغیره»؛
- رساله‌اى در «ظروف و اوانى»؛
- رساله‌اى در «تکلیف کفار به قضا»؛
- رساله‌اى در «حكم الوضوء قبل الوقت»؛
- رساله‌اى در «اعتبار الإخلاص في العبادة»؛
- تصحیح کتاب «روض الجنان في شرح إرشاد الأذهان» شهید ثانى[۱].
پانویس
- ↑ ر.ک: سایت دانشنامه اسلامی
منابع مقاله
سایت دانشنامه اسلامی، به آدرس اینترنتی: http://wiki.ahlolbait.com/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C