الشيعة في عقائدهم و احكامهم
| نام کتاب | الـشيعة في عقائدهم و احکامهم |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | موسوی کاظمی قزوینی، محمد (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 211/5 /م8ش9 |
| موضوع | شیعه امامیه - اصول دین
شیعه امامیه - عقاید فروع دین فقه جعفری - قرن 14 |
| ناشر | دار الزهراء |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1413 هـ.ق یا 1993 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE15746AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«الشيعة في عقائدهم و أحكامهم» اثر سيد امير محمد كاظمى قزوينى، بررسى و توضيح عقايد و احكام مذهب شيعه اثنى عشرى و پاسخ به شبهات مطرح شده پيرامون آن مى‌باشد كه به زبان عربى در سال 1396ق نوشته شده است.
نويسنده انگيزه خود از تأليف كتاب را، زدودن شبهاتى كه به عقايد و احكام مذهب اماميه به ناروا نسبت داده شده، عنوان نموده است (مقدمه، ص13).
ساختار
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در بيست‌وچهار فصل تنظيم شده است.
نويسنده در ابتدا بحثى لغوى و معنايى در مورد شيعه داشته و سپس به اصول مذهب شيعه، توحيد و معناى، عدل و نبوت از ديدگاه شيعه پرداخته و در نهايت، ضمن بحث از تعداد ائمه(ع) و مسأله خلافت پس از پيامبر(ص)، برخى از احكام و امور عبادى را بررسى نموده و شبهات مطرح شده در مورد هر يك را پاسخ داده است.
گزارش محتوا
در مقدمه كتاب ضمن بيان انگيزه تأليف، به نكاتى پيرامون كتاب اشاره شده است (مقدمه، ص7).
فصل اول، بحثى لغوى بوده و نويسنده در آن، به بررسى شيعه از لحاظ لغت و معنا، پرداخته و به اين نكته اشاره نموده است كه حديث ثقلين، به خوبى به مطلوب شيعه، دلالت دارد. برخى دلايلى كه نويسنده براى اثبات اين مدعا ارائه نموده، عبارت است از:
1- پيامبر(ص) اهل بيت خود را يكى از ثقلين قرار داده و حكم نموده است كه آن دو هيچ‌گاه از يكديگر جدا نخواهند شد و اين خود دليل بر عصمت اهل بيت(ع) دارد زيرا قرآن معصوم بوده و هيچ خطايى در آن راه ندارد به هيچ وجه جايز نيست تا غيرمعصوم، عِدل قرار گيرد (متن كتاب، ص20).
2- اين حديث اين دلالت را دارد كه علم قرآن، نزد اهل بيت(ع) بوده و ايشان از ديگران افضل هستند (همان).
3- پيامبر(ص) اهل بيت(ع) را عِدل قرآن قرار داده و تبعيت از آنان را مانند قرآن، واجب كرده است (همان).
4- آنحضرت به اين نكته اشاره نموده‌اند كه عترت(ع) و قرآن، تا زمانى كه دنيا پابرجاست، از يكديگر جدا نخواهند بود و اين دليل بر استمرار امامت در تمام اعصار دارد (همان).
در فصل دوم، اصول مذهب شيعه، مورد بررسى قرار گرفته است. نويسنده در اين فصل، به اين نكته اشاره دارد كه شيعيان، معتقدند اسلام بر سه اصل توحيد، نبوت و معاد استوار بوده و اين اسلام به واسطه اقرار به شهادتين، محقق مى‌گردد؛ اما قوام مذهب شيعه، به اضافه نمودن دو اصل اساسى ديگر به اصول سه‌گانه است كه عبارتند از: عدل و امامت (همان، ص23).
توحيد و معناى آن، در فصل سوم، بررسى شده است. نويسنده در اين فصل، ضمن تعريف توحيد و بحث پيرامون معناى آن، به تشريح صفات ثبوتيه و سلبيه خداوند پرداخته و سپس فرق ميان صفات ذات، افعال و مجاز را كه مجازاً بر ذات اطلاق مى شود را بيان كرده است (همان، ص 26-30).
فصل چهارم، در مورد عدل الهى است. در تشريح اين اصل، نويسنده چنين استدلال مى‌كند كه شيعيان نيز مانند تمام عقلاى عالم به عدالت خداوند و منزه بودن او از ظلم و فعل قبيح مانند كذب، تكليف به غير مقدور اعتقاد داشته و او را از هر گونه اخلال به واجب مبرا مى‌دانند و معتقدند كه خداوند به غير از حكمت و مصلحتى كه به عباد برمى‌گردد، كارى انجام نمى‌دهد، زيرا او بى‌نياز از فعل قبيح مى‌باشد (همان، ص32).
در فصل پنجم، نبوت از ديدگاه شيعه بررسى شده (همان، ص39) و در فصل ششم، از امامت بحث به ميان آمده است (همان، ص42).
امامت نزد شيعه، عبارت است از زعامت در امور دين و دنيا و اين مقام، چيزى نيست جز نيابت از پيامبر(ص) در حفظ شريعت از افزايش و نقصان و اقامه حدود و دفع فساد. نويسنده در اين فصل، آيات «أطيعوا الله و أطيعوا الرسول و اولى الأمر منكم» و «و أمرهم شورى بينهم» را مورد بررسى قرار داده است (همان، ص 42-48).
در فصل هفتم، به تعداد ائمه(ع) و رواياتى كه به دوازده نفر بودن آنان اشاره دارد، پرداخته شده و اين نكته نيز گوشزد شده است كه اعتقاد به وجود حضرت مهدى(عج)، خاص شيعه نبوده و ساير مذاهب نيز به آن معتقدند (همان، ص49-59).
فصل هشتم و نهم، به مسأله خلافت پس از پيامبر(ص) اختصاص يافته و از جمله مباحث مطرح شده در آن، عبارت است از: اختصاص خلافت پس از پيامبر(ص) به على(ع)؛ نزول آياتى كه در مورد آنحضرت مى‌باشد از جمله: آيه مباهله، تطهير، مودت و انذار؛ دلالت سنت بر اختصاص ولايت به حضرت على(ع) از جمله حديث ولايت روز غدير، منزله، وصيت و محبت؛ وجود ده فضيلت در على(ع) كه در كس ديگرى يافت نمى‌شود؛ افضليت اهل بيت(ع) از انبياء به نص قرآن؛ اعتقاد شيعه پيرامون اصحاب پيامبر(ص) و همسران ايشان (همان، ص60-83).
در ساير فصول كتاب، از ديگر اعتقادات و احكام مذهب تشيع بحث به ميان آمده و شبهات مطرح شده پيرامون هر يك به خوبى پاسخ داده شده است. نويسنده پس از طرح موضوع معاد به موضوع استنباط احكام شرعى پرداخته و تمامى مباحث فقهى از نجاسات و مطهرات گرفته تا بحث حدود و ديات را مطرح كرده است. در آخر نيز با تبيين موضوع زيارت و شفاعت، با تشريح ديدگاه شيعه در موضوع عصمت كتاب را به پايان رسانده است (همان، ص 84- 370).
وضعيت كتاب
فهرست مطالب و مصادر مورد استفاده نويسنده، در انتهاى كتاب آمده است.
در پاورقى‌هاى اندك كتاب برخى كلمات توضيح داده شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب الـشيعة في عقائدهم و احکامهم در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور