الفوائد الجعفرية في مسائل فقهية

    از ویکی‌نور
    ‏ الفوائد الجعفرية في مسائل فقهیة
    الفوائد الجعفرية في مسائل فقهية
    پدیدآورانکلباسی، محمدابراهیم (نويسنده) اصفهانی، جمال‌الدین ابوطالب (محرر)
    ناشرنهضت شرق
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشر1344ق
    موضوعفقه جعفری - قرن 14
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏ ‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ف‎‏9‎‏

    فوائد السنية في الأحكام الفقهية، اثر محمدابراهیم نجفی کلباسی، به زبان عربی در بیان چند مسئله مهم فقهی است. مؤلف، در دیباچه خویش، از این کتاب با نام « فوائد السنية في مسائل فقهية» یاد کرده است[۱].

    مرحوم عبدالکریم حائری، در تمجید از این کتاب فرموده است: این رساله شریف و مجموعه منیف، بی‌نیاز از توصیف و تعریف است؛ چراکه حاوی حقایقی بکر و اسراری دقیق است و شایسته است با نور بر صفحات رخسار حور نگاشته شود؛ بنابراین سزاوار است که اهل دانش و اندیشه، به سرچشمه‌های آن درآیند و نظر را در بوستان‌های مسائل آن بچرخانند...[۲].

    ساختار

    کتاب، مشتمل است بر دیباچه، شش رساله و یک خاتمه[۳].

    گزارش محتوا

    موضوع رساله‌های موجود در این اثر، عبارت است از: صلح حق رجوع، صلح از ناحیه مدیون برای فرار از دین، تعاقب ایدی در ضمان، قرائت پشت سر امام، غصب و شرایط اجتهاد و اجازات مصنف.

    برخی از مطالب مطرح‌شده در رساله اول، عبارت است از: مسئله جواز و عدم جواز تعلق صلح به حق رجوع در عده طلاق رجعی و امثال آن است، حقیقت و ماهیت صلح و استقلال و عدم استقلال آن، صلح سید احکام و عقدی است که به جهت رفع خصومت و تنازع وضع شده است، حق و حکم و فرق بین این دو، موارد مشکوک مبنی بر اینکه از مصادیق حق هستند یا اینکه از مصادیق حکم بشمار می‌روند، بقا و عدم بقای علاقه زوجیت بعد از طلاق در طلاق رجعی[۴].

    برخی از مطالب مطرح‌شده در رساله دوم، عبارت است از: آیا نهی در معاملات مقتضی فساد است؟ تعارض قاعده تسلیط با قاعده ضرر، بیان ورود قاعده ضرر بر قاعده تسلیط[۵].

    برخی از مطالب مطرح‌شده در رساله سوم، عبارت است از: تفاوت بین ضمان و دین، بیان معنای «علی اليد»، معنای ید، بیان صوری که در تعاقب ایادی متعاقبه قابل تصور است[۶].

    برخی از مطالب مطرح‌شده در رساله چهارم، عبارت است از: استدلال بر حرمت قرائت پشت سر امام، اتحاد سماع قرائت و همهمه حقیقتا یا حکما، حکم قرائت مأموم در دو رکعت اول از نمازهای اخفاتی[۷].

    برخی از مطالب مطرح‌شده در رساله پنجم، عبارت است از: عدم ثبوت معنای شرعی برای غصب، عدم اشتراط استقلال در غصب، ضمان منافع حر در صورت استیجار وی[۸].

    برخی از مطالب مطرح‌شده در رساله ششم، عبارت است از: فضیلت روایت اخبار و درایت آثار، استجازه مصنف از مشایخ عظام، عدم ترک احتیاط در فتوا، معنای اجازه در لغت و اصطلاح، اشتراط ملکه اجتهاد و معنای آن، کیفیت آگاهی انسان از اجتهاد خویش[۹].

    مؤلف پس از به پایان رساندن مباحث مورد نظر در رساله ششم، به نقل اجازات شریفه مشایخ عظام خویش پرداخته است.

    وی در پایان کتاب، وصایای جد خویش در خاتمه جلد دوم از اشاراتش را نقل نموده است؛ وصایایی پیرامون کتاب، تحصیل علم، تقوا و...

    وضعیت کتاب

    این نسخه از کتاب، چاپ سنگی است که افتادگی در برخی از صفحات آن دیده می‌شود[۱۰].

    فهرست محتویات در ابتدای کتاب آمده است.

    پانویس

    1. ر.ک: دیباچه کتاب، ص5
    2. ر.ک: کتاب، ص224
    3. ر.ک: مقدمه، ص5
    4. ر.ک: متن کتاب، ص6-16
    5. ر.ک: همان، ص33-36
    6. ر.ک: همان، ص45-55
    7. ر.ک: همان، ص104-114
    8. ر.ک: همان، ص130-140
    9. ر.ک: همان، ص174-183
    10. ر.ک، ص110-120

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها