منهاج الكرامة في معرفة الإمامة
منهاج الكرامة فی معرفة الإمامة، تألیف علامه حلى است. مؤلف در این كتاب با آوردن دلایل عقلی و نقلی فراوان، به اثبات حقانیت مذهب شیعه و امامت علی بن ابی‌طالب(ع) و فرزندانش پرداخته است.
| منهاج الکرامة فی معرفة الإمامة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مؤسسه پژوهش و مطالعات عاشورا. گروه معارف اسلامی (محقق)
مبارک، عبدالرحیم (محقق) علامه حلی، حسن بن یوسف (نویسنده) |
| ناشر | تاسوعا |
| مکان نشر | مشهد مقدس - ایران |
| سال نشر | 1379 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-90423-6-9 |
| موضوع | امامت - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها
شیعه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 223 /ع8م8 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار و گزارش محتوا
این كتاب از كتاب‌های تراث شیعی و مشتمل بر شش بخش است. نویسنده در بخش اقوال مذاهب درباره امامت میگوید: «امامیه معتقد به این امور است: عدل خداوند، امامت استمرار نبوت و لزوم عصمت امام؛ اما اهل سنت بر خلاف این امور عقیده دارند».
وی در بخش دوم، به تفصیل به توضیح ادله حقانیت مذهب امامیه پرداخته كه عبارتند از: 1. درست‌ترین و بهترین مذهب در مسائل اصولی و فرعی؛ 2. سخن شیخ طوسی درباره حدیث پیامبر(ص) كه فرقه ناجیه امامیه است؛ 3. قطع و جزم امامیه بر نجات ائمه و پیروانشان؛ 4. امامیه مذهب خود را از ائمه معصوم(ع)، كه مشهور به كمالات انسانی‌اند، گرفته‌اند؛ 5. تعصب نداشتن امامیه در غیر حق؛ 6. فضایل و كمالات بی شمار امیرالمؤمنین علی(ع) و نقایص زیاد صحابه.
نویسنده در بخش بعدی، ادله امامت امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب(ع) را چنین برمی‌شمارد: ادله عقلی (عصمت، نصب، حفظ شریعت، قادر بودن خداوند بر نصب امام معصوم و افضلیت); ادله نقلی: چهل برهان از آیات قرآن، دوازده حدیث از پیامبر(ص)، دوازده ویژگی خاص علی(ع) كه دالّ بر امامت او است.
وی در بخش چهارم، سه راه برای اثبات امامت باقی ائمه(ع) ذكر میكند: نص، لزوم وجود امام معصوم در هر زمان و دارا بودن فضایل كه باعث امامت آنها است.
علامه در بخش پنجم، چهارده دلیل بر عدم امامت کسی كه خود را مقدم بر علی(ع) بداند، آورده است. وی در بخش پایانی كتاب، دلایل اثبات خلاف ابوبكر را چنین رد كرده است: اجماع با نص در تعارض است، حدیث اقتدا مستلزم خلافت او نیست و آیه 40 سوره توبه دلالت بر نقص او میكند.
این كتاب برای سلطان محمد خدابنده اولجایتو نوشته شده و تأثیر به سزایی در شیعه شدن او و بسیاری دیگر از مردم داشت. لذا بعضی از اهل سنت وقتی تأثیر فراوان این كتاب را دیدند، پیش ابن تیمیه رفتند و از او كمك خواستند كه ابن تیمیه كتاب منهاج السنة را در ردّ این كتاب نوشت.
شرح
منهاج الكرامه داراى شرحى به زبان عربى است كه توسط آیت‌الله سید على حسینى میلانى از علماى معاصر قم نگاشته شده است و در همین برنامه موجود است. البته این كتاب مذكور كه تاكنون فقط یك جلد از آن در 582 صفحه براى بار نخست در سال 1376ش 1418ق توسط مؤسسه انتشارات هجرت، قم منتشر شده تنها مشتمل بر شرح فصل اول و دوم كتاب منهاج الكرامه است.
نسخه شناسى
- نسخه كتابخانه آستان قدس رضوى به شماره 13754.
- نسخه كتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى، قم كه ضمن مجموعه 49 به شماره «20ب-74ب» نگهدارى مى‌شود.
- نسخه‌اى دیگر در كتابخانه مذكور كه ضمن مجموعه «2523» به شماره «1پ-67ر» نگهدارى مى‌شود.
نسخه حاضر در برنامه به تصحیح عبدالرحیم مبارک، در قطع وزیرى با جلد گالینگور در 216صفحه براى بار نخست در سال 1379ش. توسط انتشارات تاسوعا، مشهد، منتشر شده است.
منابع مقاله
- مقدمه عبدالرحیم مبارک(مصحح كتاب).
- محمدرضا ضمیری، كتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.
- حسینى میلانى، سید على، مقدمه شرح منهاج الكرامه.
وابسته‌ها
شرح منهاج الکرامة فی معرفة الإمامة و الرد علی منهاج السنة لإبن التیمیة
دراسات فی منهاج السنة لمعرفة ابن تیمیة مدخل لشرح منهاج الكرامة
الأئمة الاثناعشر فی كتاب منهاج الكرامة للعلامة الحلی و نقد كلام ابن تیمیة حولهم