أهوال القبور و أحوال أهلها إلی النشور
| نام کتاب | أهوال القبور و أحوال أهلها إلی النشور |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ابن رجب، عبدالرحمن بن احمد (نويسنده)
آل زهوی، دانی بن منیر (مصحح) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 141/5 /م4الف2 |
| موضوع | برزخ - احادیث
رستاخیز - احادیث فشار قبر - احادیث مردگان - احادیث مرگ - احادیث |
| ناشر | المکتبة العصرية |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1424 هـ.ق یا 2004 م |
| کد اتوماسیون | 1178 |
معرفى اجمالى
أهوال القبور و أحوال أهلها إلى النشور، تأليف امام حافظ ابن الفرج عبدالرحمن بن احمد بن رجب حنبلى متوفى 795ق است.
موضوع عام كتاب اخلاق است و موضوع خاص آن معاد و قيامت و موضوع اخص آن احوال قبر است.
كتاب به زبان عربى است، و اكثر مطالب آن روايات منقول از پيامبر اكرم(ص) و صحابه است.
مولف در مقدمه كتاب، پس از حمد و ثناى خداوند متعال و اقرار به يگانگى او، و شهادت به رسالت پيامبر(ص)، بر پيامبر و خاندان آن حضرت و صحابه‌اش درود مى‌فرستد.
وى در بخشى از مقدمه كتاب، انگيزه تاليف آن را درخواست جمعى از برادران صالح ذكر كرده است.
كه از ايشان درخواست نموده‌اند، اخبارى كه درباره عالم برزخ و احوال مردگان است بر ايشان جمع‌آورى كند. چون شنيدن اين مطالب موجب پند و موعظه دل‌ها و بيدارى اهل غفلت است. آنگاه بيان مى‌كند كه ايشان، آنچه از كتاب و سنت و اخبار پيشينيان و كلام حكيمان بدست آوردم، به طور اختصار در اين نوشتار آورده است.
زمان تاليف كتاب دقيقا معلوم نيست؛ اما با توجه به زمان فوت مولف در 795ق احتمالا اين اثر در اواسط قرن هشتم نوشته شده است. گرچه در خاتمه كتاب، تاريخ اتمام كتابت آن را پانزدهم ربيع الآخر سال 851ق،و بدست احمد بن محمد معروف به ابن قطعه حنفى عنوان كرده‌اند.
ساختار و گزارش محتوا
اين كتاب داراى سيزده باب است كه مولف در مقدمه، نام تمام ابواب را به طور كامل آورده است و برخى ابواب داراى يك يا چهار فصل است و برخى از فصول مهم آن عبارتند از: النهي عن تمني الموت و الاجتهاد في الطاعة قبل مجيئه، نعيم القبر، انتفاع أهل القبور بمجاورة الصالحين و تأذّيهم من مجاورة الفاسقين، معرفة الموتى بحالهم في الدنيا قبل الدفن، و ما يمنع من دخول ارواح المؤمنين و الشهداء الجنة....
بى‌گمان اولين منزل از منازل سفر آخرت، منزل قبر و احوال مربوط به آن است، آگاهى از آن موجب ايجاد آمادگى لازم و تهيه اسباب و لوازم مورد نياز آن است.
در اين نوشتار مولف سعى كرده تا در پرتو آيات و اخبار، به ذكر احوال اموات از لحظه مرگ تا زمان حشر بپردازد، لذا ابواب كتاب را تقريبا بر اين اساس مترتب كرده است.
شروع هر باب با روايات تفسيرى است و در ادامه روايات مختلف از مجامع و كتب روائى اهل سنت آورده شده است. روايات مرتبط با موضوع باب است و بيشتر آنها منقول از صحابه است. اسناد به طور كامل ذكر شده و حتى در مواردى نام كتابى كه روايت از آن نقل شده، آورده است. ذكر اختلافات لفظى احاديث و اشاره به ضعف سند يا روات بعضى احاديث، بخشى ديگر از كار مولف است؛ اما تقريبا هيچ روايتى را از منابع شيعى نياورده است.
با آنكه در مقدمه گفته است، درصدد آنست تا از كتاب و سنت هر آن چه در اين موضوع است، گردآورى كند و به طور مختصر بياورد. پايان بخش كتاب اشعارى در پند و موعظه گرفتن از اهل قبور است.
نسخه حاضر
اين كتاب در چاپخانه عصريّه بيروت در سال 1424ق به چاپ رسيده، ولى نوبت چاپ آن ذكر نشده است.
كتاب تك جلدى، و در قطع وزيرى، و شابك آن 9-83-435-9953 NBSI است.
اين اثر توسط الداني بن منير آل زهوى تحقيق شده، و منابع و مآخذ برخى احاديث و گاهى هم ضعف سند يا روات مورد پژوهش واقع گرديده است.
در موارد فراوانى مأخذ و منبعى براى احاديث نقل نمى‌كند، لذا اين پژوهش از اين جهت ناقص است.
كتاب فقط فهرست مطالب دارد كه نام كامل ابواب و فصول هر يك را به تفصيل آورده است.
منابع:
مقدمه تحقيق و متن كتاب اهوال القبور.
پیوندها
مطالعه کتاب أهوال القبور و أحوال أهلها إلی النشور در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور