تفسیر غریب القرآن (ابن ملقن، عمر بن علی)
| تفسیر غریب القرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مجذوف، سمیر طه (محقق) ابن‌ملقن، عمر بن علی (نویسنده) |
| ناشر | عالم الکتب |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1408 ق یا 1987 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | غریب القرآن قرآن - واژهنامهها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 82/3 /الف2ت7* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تفسير غريب القرآن اثر سراج‌الدين عمر بن على بن احمد بن محمد بن عبدالله انصارى اندلسى (متوفى 804ق)، مشهور به «ابن ملقّن»، توضيح و تفسير كلمات غريب قرآن به زبان عربى مى‌باشد.
ساختار
كتاب با دو مقدمه از محقق و نویسنده و يك تمهيد آغاز و مطالب دربردارنده تفسير و توضيح برخى از كلمات و آيات قرآن كريم، به ترتيب سوره‌ها، از سوره حمد تا سوره ناس مى‌باشد.
گزارش محتوا
در مقدمه محقق، به اقدامات محقق پيرامون تحقيق و تصحيح كتاب.[۱]و در مقدمه نویسنده كه بسيار مختصر مى‌باشد، به موضوع كتاب اشاره شده است.[۲]
در تمهيد، ضمن توضيح علم تفسير، معنى تفسير، معنى تأويل، معناى غريب و چگونگى پيدايش و تطور تاريخى علم غريب القرآن، به گوشه‌هايى از زندگانى نویسنده، اشاره گرديده است.[۳]
اين اثر، از نيكوترين آثار نگاشته شده در اين زمينه است. از جمله ويژگى‌هاى اين اثر، آن است كه نویسنده در آن، واژه‌ها را به ترتيب سوره‌ها و آيات در سوره‌ها تنظيم كرده و در تبين و تفسير معانى آنها، گاه از محدوده تفسير واژگانى فراتر رفته و به تفسير گسترده‌ترى دست يازيده است.
تأثيرپذيرى وى از كتاب ارجمند «تحفة الأريب» ابوحيان، روشن است، اما بى‌گمان كتاب ابن ملقّن، گسترده‌تر و سودمندتر مى‌باشد.
اين اثر را سمير طه مجذوب با تحقيق و تصحيحى استوار و سودمند نشر داده است. او كتاب را بر اساس دو نسخه مقابله كرده و موارد اختلافى را در پانوشت‌ها ثبت كرده است و افزون بر آن، توضيحات روشنگرى در پانوشت‌ها در جهت تبيين مطالب متن افزوده و گاه تفسيرهاى ابن ملقّن را با قرآن‌پژوهان پيشين سنجيده است.[۴]
وضعيت كتاب
فهارس كتاب، در انتهاى آن جاى گرفته است، اين فهارس به ترتيب عبارتند از: فهرست مصادر و منابع؛ مطالب به ترتيب سور و آيات قرآن؛ كلمات غريب قرآنى مذكور در متن به ترتيب حروف الفبا؛ احاديث؛ اعلام؛ قوافى و اشعار؛ قبايل و لغات و فهرست عام.
در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، توضيح برخى از كلمات و عبارات متن ذكر شده است.