ترجمه فارسی کلیات قانون ابن سینا
ترجمه فارسی کلیات قانون ابن سینا تنها اثر بر جاى مانده از حكيم ملا فتح‌الله بن فخرالدين شيرازى است كه خود وى تاريخ اتمام نگارش ترجمه را سال 1002ق ثبت كرده است. [۱]
| ترجمه فارسی کلیات قانون ابن سینا | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (نويسنده) فتح‌الله شیرازی، فتح‌الله بن فخرالدین (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب ترجمه فارسی کلیات قانون ابن سینا
ترجمه کلیات قانون القانون فی الطب. فارسی |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ایران، موسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1386 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 روان شناسی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | R 128/3 /الف2 ک89 |
اهميت كتاب القانون في الطب در حوزه علوم پزشکى بر كسى مخفى نيست و همين اهميت و جايگاه بالاى آن، ملا فتح‌الله شيرازى اين حكيم نه چندان نام‌آور را بر آن داشته كه دست به ترجمه آن بزند تا هم خدمتى به طالبان علم نموده باشد و هم نام خود را در تاريخ جاودانه سازد.
وى در ضمن مقدمه‌اى كه در بيان شرافت و ارزش علم -خصوصاً دانش پزشکى- نگاشته، انگيزه‌اش را از نگارش اين اثر چنين بازگو نموده است: اغراض ذخيره خاطر آن بود كه از نفائس مسائل اين علم آنچه ضرورت باشد مرقوم سازد از اين جهت فقير در اين علم سعى تمام مى‌نمودم و به قدر احتياج و سبيل اتفاق مرتكب به عمل اين شيوه مى‌شدم تا به توفيق الهى موافق مطالب قانون به عبارت فارسى اتمام دادم.[۲]
ساختار ترجمه همانند ساختار كتاب قانون است و در ترجمه رعايت امانت صورت گرفته است.
مترجم تنها موفق به ترجمه كتاب اول از جلد اول قانون شده است؛ ازاين‌رو ناشر كتاب ملتمسانه تقاضا كرده است كه بزرگان علم به ترجمه چهار كتاب ديگر قانون همت كنند.
ترجمه فارسى كليات قانون به جهات عديده‌اى از جمله انجام ترجمه توسط پزشکى آشنا به عمق مطالب و نياز جامعه پزشکى -اسلامى به مطالعه عميق كتاب كليات قانون كه زير بناى مجلدات بعدى است، اهميت خاصى دارد.
البته اين كتاب را نبايد تنها يك ترجمه تحت اللفظى صرف دانست، بلكه مؤلف مفاهيم كلى را در قالب الفاظ فارسى مطرح مى‌كند و گاه در توضيح و شرح مطالب قانون جملاتى را هم از خود اضافه مى‌كند.
يك نكته پيرامون اين ترجمه بايد متذكر شويم و آن اين است كه قلم اين ترجمه قلمى نسبتاً مغلق است، بنابراین على‌رغم ترجمه قانون به زبان فارسى، اين اثر چندان مورد توجه فارسى‌زبانان امروز قرار نمى‌گيرد، خصوصاً اين كه ترجمه قانون به قلم شرفكندى قلمى رسا دارد.
اين كتاب در سال 1307ق (1890م) در مطبعه منشى نولكشور چاپ و منتشر شده است. افست اين اثر را موسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ایران با مقدمه‌اى كوتاه پيرامون زندگى ملا فتح‌الله شيرازى و ترجمه قانون او به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى در فروردين منتشر نموده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب