صفحهٔ اصلی
به ویکی نور خوش آمدید
دانشــنامه تخصـصی کتاب‌شـناسی و زندگی‌نامـه (با ۴۶٬۸۵۲ مقاله فارسی)
عيون أخبار الرضا (عليه السلام) (تصحیح لاجوردی‌زاده)
معرفى اجمالى
عيون أخبار الرضا(ع)، تأليف ابوجعفر محمد بن على بن الحسين بن بابويه قمى، معروف به شيخ صدوق، مفصل‌ترين و معتبرترين كتاب در مورد جوانب مختلف زندگانى امام رضا(ع) و نيز سخنان ايشان در موضوعات مختلف است. كتاب به زبان عربى و در قرن چهارم هجرى نوشته شده و تصحيح آن به قلم مهدى لاجوردى‌زاده صورت پذيرفته است.
زمانى كه صاحب بن عباد ديلمى، وزير وقت و حاكم شيعى آن دوران در مدح و ستايش امام رضا(ع) اشعارى را مى‌سرايد و آن را به شيخ صدوق(ره) هديه مى‌دهد، وى نيز كتاب حاضر را به پاس زحمات صاحب بن عباد ديلمى به نگارش درآورده و به او هديه مى‌دهد.
در بيان اهميت كتاب، مى‌توان به اين نكته اشاره كرد كه اين اثر، از جمله كتاب‌هاى معتبر شيعه مى‌باشد كه بسيارى از مسائل مربوط به فقه شيعه در آن بيان شده است.
ساختار
كتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در دو جلد، در شصت و نه باب، تنظيم شده است.
موارد مختلفى چون زندگى امام رضا(ع)، وضعيت سياسى دوران امام كاظم(ع)، جريان واقفيه، نحوه مواجهه امام رضا(ع) با آنان و به‌طور كلى مواجهه با فرق و اديان مختلف در اين كتاب مطرح شده است؛ بنابراين، محتواى كتاب را مى‌توان در دو بخش «درباره امام رضا(ع)» و «رواياتى از امام رضا(ع)» تقسيم نمود. نويسنده در تأليف اين اثر، علاوه بر بهره‌گيرى از متون تاريخى كه حاوى مطالبى درباره حيات و زندگى امام رضا(ع) بوده، از متون حديثى كه به نقل سخنان آنحضرت اختصاص داشته نيز بهره جسته است. يكى از مشهورترين اين متون، اثرى به نام «صحيفة الرضا(ع)» است. شيخ صدوق به دليل فاصله زمانى با روزگار امام رضا(ع)، از برخى از آثار مكتوب و تواريخى كه به ذكر حالات و احوال امام(ع) پرداخته‌اند، بهره گرفته است. بررسى اسناد اين كتاب، نشان مى‌دهد كه يكى از اين آثار، كتاب «الأوراق» ابوبكر صولى است.
يكى از مسائلى كه شيخ صدوق در اين كتاب به آن توجه كرده، ذكر محل‌هاى تاريخى است كه به‌نحوى با سفر امام رضا(ع) به خراسان مربوط بوده است.
اين اثر، كتابى ارزشمند و مفيد در شرح و توضيح بسيارى از عقايد شيعه است. شيخ صدوق با جمع‌آورى سخنان و بحث‌هاى امام رضا(ع) با ديگر انديشمندان آن دوران، بسيارى از مباحث مهم اسلامى را مطرح كرده است....ادامه
الجامع لرواة أصحاب الإمام الرضا عليه السلام
معرفى اجمالى
«الجامع لرواة أصحاب الإمام الرضا(ع)»، اثر محمدمهدى نجف (متولد نجف 1323ش) است كه در آن، اصحاب امام هشتم(ع) را به‌صورت مستند و علمى و به زبان عربى معرفى كرده است.
اين اثر دو جلدى، تاريخ و مشخصات نگارشش معلوم نيست، ولى مقدمه‌اش در سال 1406ق در قم نوشته شده و به‌مناسبت برگزارى دومين كنگره جهانى امام رضا(ع) منتشر شده است.
مخاطبان اين اثر، عموم مردم نيستند، بلكه عبارتند از متخصصان و پژوهشگران علم رجال و سيره اهل‌بيت(ع).
ساختار
كتاب حاضر، از مقدمه كوتاه رياست دومين كنگره جهانى امام رضا(ع) و مقدمه نويسنده و متن اصلى (شامل ۲ جلد: ۱. اسامى و شرح حال راويان امام رضا(ع) از حرف الف تا كاف؛ ۲. ادامه اسامى و شرح حال راويان امام رضا(ع) از حرف ميم تا ياء، باب اسامى ياران امام(ع) و معروفان به كنيه يا لقب و زنانى كه مشرف به ديدار او شدند و يا از او روايتى نقل كرده و يا امام(ع) سخنى در مدح يا ذم آنان گفته است و مستدرك) تشكيل شده است.
نويسنده براى توليد اثر حاضر از منابع متعددى (بيش از صد كتاب مهم به زبان عربى) استفاده كرده است.
نويسنده در اين اثر، به‌صورت دقيق تعداد ۸۱۵ نفر از مردان راوى و صحابه حضرت امام رضا(ع) و 11 نفر از زنان را معرفى كرده و در مستدرك نيز تعداد 5 نفر از مردان را افزوده است؛ پس در مجموع تعداد ۸۳۱ نفر از ياران و راويان حضرت امام رضا(ع) ذكر شده‌اند.
نويسنده در مقدمه‌اش كه آن را در تاريخ شوال سال ۱۴۰۶ق در قم نوشته، با تأكيد بر ضرورت شناسايى رجال حديث، افزوده است: شناخت و نقادى راويان كار آسانى نيست؛ چون ناقد بايد از امتياز اطلاع گسترده بر اخبار و شناخت احوال راويان پيشين و راه‌هاى روايتشان برخوردار باشد و همچنين دستاوردهاى راويان و مقاصد و اهدافشان و عوامل و انگيزه‌هاى تساهل و كذب را به‌خوبى بشناسد و همچنين ناقد نياز دارد كه شيوخى را كه راويان از آنان نقل كرده‌اند و شهرهايشان و زمان وفات و طبقات و درجاتشان را بشناسد و... با توكل بر خداى تعالى شروع به جمع‌آورى كتاب حاضر كردم و آن را «الجامع لرواة و أصحاب الإمام الرضا(ع)» ناميدم و باآنكه منابع كم بود، ولى كوشيدم كه هرچه بتوانم از راويان و اصحاب جمع كنم؛ چه آنان كه مشرف به زيارتش شدند و مطلبى از او شنيدند يا حكايت از او، با يا بدون واسطه، نقل كرده‌اند يا دوران او را ادراك كرده‌اند و سخنى درباره او گفته‌اند و يا امام(ع) سخنى درباره آنان گفته است. براى بيان هر مطلب يك روايت آورده‌ام كه بر آن دلالت دارد و از موضوع و صحت و سقمش چشم پوشيده‌ام... من اولين كسى نيستم كه تأليفى در اين موضوع نوشته است و بلكه بنده بر اساس كتاب‌هاى پيشينيان اين كتاب را نوشته و از آنان در جرح و تعديل بهره برده‌ام؛ مانند احمد بن محمد بن خالد برقى، کشى و شیخ طوسی. جز آنكه من با استقراى منابع گوناگون شيعى و سنى، عناوين و اسامى ديگرى يافتم كه دانشمندان مذكور ذكر نكرده‌اند. نويسنده كوشيده است كه اثرى مستند، جامع و كامل بيافريند و به نظر مى‌رسد در اين راه به موفقيت نسبى دست يافته است....ادامه
- اولین گام برای ویکی‌نویس شدن، عضویت می‌باشد.
- مزایای ثبت نام در ویکی‌نور را در راهنمای عضویت مطالعه کنید.
- برای آشنایی با ویکی‌نور، اهداف و چشم‌اندازها و حوزه تولید نوشتارهای آن درباره ویکی‌نور را مشاهده کنید.
- اشتباه‌های نگارشی و املایی نوشتارهای موجود را ویرایش کنید.
- نوشتارهای از پیش نوشته را بر اساس شیوه‌نامه ویکی‌نور ویرایش کنید.
- راهنمای ویکی‌نور جایی برای یافتن هر آنچه به آن نیاز دارید است.
- اصول بنیادین ویکی‌نور را مطالعه کنید.
- نوشتاری جدید ایجاد کنید.