تاريخ الخميس في أحوال أنفس نفيس
| تاريخ الخميس في أحوال أنفس نفيس | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دیاربکری، حسین بن محمد (نويسنده) |
| ناشر | دار صادر |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اسلام - تاریخ محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - سرگذشت‌نامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP 22/7 /د9ت2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تاريخ الخميس في أحوال أنفس نفيس تألیف حسين بن محمد بن حسن ديار بكري كتابى است كه درباره تاريخ اسلام و سيره پيامبر اكرم(ص) و اخبار صدر اسلام و نيز اخبار خلفاء و پادشاهان با استفاده از منابع متعدد، كه در ابتداى كتاب از آنها نام برده شده است، به بحث و بررسى مى‌پردازد.
مؤلف تمام تلاش خود را براى سنجش اخبار و تمييز صحيح از ناصحيح بكار برده و كتاب را بر يك مقدمه و سه ركن و يك خاتمه استوار ساخته است.
ترتيب مطالب كتاب
مقدمه
مقدمه به حوادث و وقايعى كه از ابتداء آفرينش نور پيامبر اسلام(ص) تا زمان ولادت ايشان روى داده است اختصاص يافته و داراى سه طليعه است،
طليعه اول به تعريف نبى(ص) و اولوالعزم و خاتم و تفاوت ميان آنها با بشر و مَلَك و تفاوت بين نبى و ولى و ساحر و بيان علائم نبوت و رسالت ايشان كه در كتب آسمانى پيشين آمده و غيره اختصاص يافته است.
طليعه دوم به بيان آفرينش آسمان و زمين و مدت زمان خلقت اين دو و نيز آفرينش فرشتگان و جنّيان، ابتداء خلقت آدم و حواء، ياد كرد روح و عيسى و مريم و يحيى(عليهم‌السلام) و گرفتن پيمان، ميلاد ابراهيم(ع) و غيره اختصاص يافته است.
در طليعه سوم به داستان ولادت جناب عبداللّه، پدر گرامى حضرت رسول(ص) و نذر جناب عبدالمطلب، ازدواج عبداللّه با آمنه و داستان خثعميه و حوادثى كه طى مدت حمل حضرت رخ داد و غيره پرداخته شده است.
ارکان کتاب
ركن اول از اركان سه‌گانه كتاب مشتمل بر سه باب ذيل است:
باب اول: به بيان وقايع سال تولد حضرت رسول تا سال يازدهم زندگى حضرت و آنچه به هنگام ميلاد حضرت روى داد و نيز ياد كرد خِتان، نامها و القاب و كنيه‌ها و شمائل و صفات و ویژگی‌ها و معجزات حضرت و همچنين دايه‌هاى ايشان و جريان شق صدر حضرت و غيره اختصاص داده شده است.
باب دوم: به حوادث سال دوازدهم عمر شريف حضرت تا 24 سالگى ايشان اختصاص داده شده و در آن به ياد كرد وقايعى چون سفر جناب ابوطالب با پيامبر به شام و جنگ فجار اول و دوم، تولد عمر بن خطاب، جريان حلف الفضول و... پرداخته شده است.
باب سوم: به حوادث سال بيست و پنجم عمر حضرت تا 40 سالگى ايشان اختصاص يافته و از وقايعى چون سفر ايشان به شام براى تجارت، ازدواج با خديجه و... ياد شده است.
ركن دوم به حوادثى كه از آغاز نبوت حضرت تا زمان هجرت ايشان روى داده اختصاص يافته و از ويژگى نزول وحى و رمى شياطين با شهاب‌ها، شكست ايوان كسرى، اولين ايمان آورندگان، هجرت به حبشه، وفات ابوطالب و خديجه، ابتداى اسلام انصار، هجرت اصحاب به مدينه، واجب شدن نمازهاى پنج‌گانه، بيعت عقبه اول و دوم و غيره سخن به ميان آمده است.
ركن سوم به حوادثى كه از ابتداء نبوت حضرت تا زمان وفات ايشان روى داده مى‌پردازد و داراى 11 موطن است كه برخى مواطن خود مشتمل بر فصولى است.
خاتمه
خاتمه كتاب نيز داراى دو فصل است.
فصل اول به بندگان و خادمان و مواليان و سفيران و كاتبان و مؤذنان و شعراء و اسبان و چارپايان و ابزار جنگى و لباس‌هاى حضرت و غيره اختصاص يافته و فصل دوم در ياد كرد خلفاء راشدين و خلفاء بنى اميه و بنى العباس اختصاص داده شده است.