الكواکب الدرية؛ شرح منظومة الألفية

الكواکب الدرية شرح المنظومة الألفية، اثر شیخ صالح عبدالسمیع ابوالازهری (600-‎672ق)، شرحی است بر کتاب معروف «الفیه» محمد بن عبدالله بن مالک.

‏الكواکب الدرية شرح المنظومة الألفية
الكواکب الدرية؛ شرح منظومة الألفية
پدیدآورانابي‌الازهري، صالح عبدالسميع (نويسنده) هنداوي، عبدالحميد (محقق)
عنوان‌های دیگرالفية. شرح شرح منظومة الألفية
ناشردار الآفاق العربية
مکان نشرمصر - قاهره
سال نشرمجلد1: 2009م , 1429ق,
شابک977-344-211-X
موضوعزبان عربي - نحو
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏الف‎‏7‎‏02229

الفیه ابن مالک، از کتاب‎های معروف آموزش صرف و نحو است که قواعد ادبیات عربی را در قالب 1000 بیت شعر آموزش می‎دهد. متن اشعار و ابیات این کتاب، از گذشته تاکنون، مورد توجه حوزه‎های علمیه و دانشگاه‎ها بوده است. علمای فراوانی برای این اشعار، شرح نوشته‎اند که از معروف‎ترین آنها می‎توان به شرح سیوطی، ابن عقیل، اشمونی و ابن ناظم (فرزند ابن مالک) اشاره کرد. اثر حاضر نیز از جمله این شروح بوده که توسط ابوالازهری و به‎صورت مزجی، نگاشته شده است. ویژگی خاص این شرح، علاوه بر موجز بودن عبارات و سهل الفهم بودن آنها و دوری از اطاله و حشو بی‎مورد، آن است که شارح سعی نموده است پیش از شرح عبارات، یکایک ابیات را ترکیب نماید[۱].

این کتاب، توسط عبدالحمید بن احمد یوسف هنداوی، تحقیق شده است. در مقدمه‎ای کوتاهی که محقق به ابتدای کتاب افزوده، ضمن اشاره به برخی از ویژگی‎های کتاب، به مفید بودن آن برای علاقه‎مندان به ادبیات عرب و علم صرف و نحو، اشاره گردیده است[۲].

در مقدمه مختصری از شارح نیز که در ابتدای کتاب آمده، ضمن بیان این نکته که راه‎های به دست آوردن علوم، متنوع است (برخی به‎گونه‎ای است که علم به‎دست‎آمده از آن طریق، هیچ دخل و نقصی در آن راه ندارد، مانند نبوات که از طریق وحی حاصل می‎گردد و بعضی به‎صورتی است که دانش حاصل‎شده از آن طریق، خالی از دخل و نقص نیست، لذا در این‎گونه علوم نیاز به شرح و تفسیر است)، به موضوع و عنوان کتاب، اشاره شده است.

فهرست مطالب کتاب، در انتهای آن جای گرفته و در پاورقی‎ها علاوه بر ذکر منابع، به توضیح و تشریح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه محقق، ص5 و فرزانه، بابک، ج10، ص69
  2. ر.ک: مقدمه محقق، ص5

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. فرزانه، بابک، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1380.


وابسته‌ها