گردآورندگان سخنان امیرالمؤمنین علیه‌السلام قبل از سید رضی
| گردآورندگان سخنان امیرالمؤمنین علیه‌السلام قبل از سید رضی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عطاردی قوچانی، عزیزالله (نويسنده) |
| ناشر | عطارد |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1373 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - ماخذ |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 38/085 /ع6گ4 |
گردآورندگان سخنان اميرالمؤمنين عليه‌السلام قبل از سيد رضى، تأليف عزيز الله عطاردى به زبان فارسى است. در اين اثر مجموعه‌اى از اشخاص كه از زمان و عصر حضرت به جمع‌آورى سخنان امام(ع) مبادرت ورزيده‌اند، جمع‌آورى شده‌اند. با اينكه حجم صفحات كتاب بسيار كم است؛ ولى ايشان هفتاد نفر از اشخاصى كه تا اين زمان به ثبت و ضبط سخنان امام(ع) همت گماشته‌اند، را آورده و مجموعه نفيسى را ترتيب داده است.
ساختار
كتاب شامل مقدمه و متن مى‌باشد كه مؤلف بعد از مقدمه كوتاه متن كتاب خويش را درباره شخصيت‌هاى قبل از سيد رضى كه هفتاد تن مى‌باشد، را آورده است. ايشان در بيان شخصيت هر مؤلف به اختصار بسنده كرده است و در چند سطر هر شخصيت را معرفى كرده است.
گزارش محتوا
مقدمه مؤلف درباره نهج‌البلاغه و اينكه از امام(ع) خطبه‌ها و سخن‌هاى فراوانى در كتب تاريخ و اخبار و آثار روايت شده است، على(ع) بعضى از اين خطبه‌ها را در منابر مدينه، بصره و كوفه ايراد نموده است و پاره‌اى ديگر را در ميدان جنگ و هنگام پيكار با دشمنان براى لشكريان خويش خوانده و آن‌ها را از امور جارى آگاه نموده است. اين خطبه‌ها در موضوعات مختلف وارد شده‌اند، بعضى در توحيد و خداشناسى و صفات الهى ايراد گرديده‌اند و مسلمين را با خداوند متعال و فات ثبوتيه و سلبيه آشنا كرده و در حقيقت علم خداشناسى و معرفت پروردگار را به مردم آموخته‌اند...
متن كتاب اين گونه آغاز مى‌شود كه از زمان امام على(ع) گروهى خطابه‌هاى آن حضرت را ثبت نموده و در مجموعه‌هايى گرد آورده‌اند. هدف آن‌ها از چنين اقدامى آن بود كه آيندگان را نيز از اين سرچشمه‌هاى فضيلت و دانش سيراب نمايند و مسير رشد و تكامل را براى آنان هموار سازند. تعدادى از اين مجموعه‌ها تا زمان شيخ ابوجعفر طوسى و معاصرش ابوالعباس نجاشى در بغداد محفوظ و در دسترس مردم بوده است؛ اما متأسفانه اين آثار هنگام ورود طغرل بيك سلجوقى به بغداد به علت جهالت و تعصب افراد جاهل به آتش كشيده شد و تعدادى از كتابخانه‌هاى شيعه از بين رفته است.
مؤلف سپس به بيان شخصيت‌هايى كه در طول تاريخ از زمان حضرت به جمع‌آورى سخنان حضرت پرداخته است.
همانند: «1- حارث اعور همدانى:
به طورى كه از آثار و اخبار وارده معلوم مى‌شود، حارث اعور نخستين كسى است كه خطابه‌هاى على عليه‌السلام را جمع‌آورى كرده و كتابى دراين موضوع تأليف كرده است. براى روشن شدن اين موضوع، مطلبى را كه در اصول كافى نقل شده است، ذكر مى‌كنيم: محمد بن يعقوب كلينى رضوان... روايت مى‌كند كه حارث اعور گفت: على(ع) در يكى از روزها بعد از اداء نماز عصر براى مردم خطبه‌اى خواند و مردم از سخنان بليغ و شيواى آن حضرت در شگفت شدند و از بيانات آن جناب در توحيد و خداشناسى سود بردند....».
در اين مجموعه اشخاص زيادى همانند: حسن بن عبدالله عسكرى، ابوالفرج اصفهانى، ابوبكرباقلانى،...ابوجعفر بلاذرى، سليم بن قيس، ابوحنيفه دينورى.... آورده شده‌اند كه تا قرن چهارم ادامه پيدا كرده‌اند.