درآمدی بر تفسیر علمی قرآن
| نام کتاب | در آمدی بر تفسیر علمی قرآن |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | رضایی اصفهانی، محمدعلی (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 91/5 /ر6د4 |
| موضوع | تفسیر - فن
قرآن و علوم قرآن و علوم طبیعی |
| ناشر | اسوه |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1375 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE11114AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
مؤلف:دكتر محمد على رضائى اصفهانى
كتاب پيرامون تفسير علمى قرآن نوشته شده است.مطالب كتاب
در سه بخش:تفسير،علم(قرآن و علم)و تفسير علمى قرآن ارائه شده است
كه در بخش اول پس از تعريف تفسير و تاويل معيارهاى تفسير معتبر و روشهاى
تفسيرى بيان شده است كه اين بخش به عنوان مقدمه مىباشد
اما آنچه كه اساس مطالب اين كتاب را تشكيل مىدهد بخش دوم و بخش سوم مىباشد
كه مؤلف محترم براى بيان تفسير علمى قرآن در ابتدا رابطۀ علم و دين و ديدگاههاى
موافقين و مخالفين در مورد علوم تجربى و رابطۀ آن با قرآن را مورد بررسى قرار داد.
و در بخش پايانى تفسير علمى قرآن را مورد بحث و نمونههايى از تفسير علمى قرآن را
ذكر نمودهاند
با روشى كه در كتاب ارائه شده و مطالبى را كه توضيح دادهاند مسالۀ تعارض علم و دين
به خوبى روشن شده و در حقيقت رابطۀ علم و دين،جايگاه اساسى آن روشن
و سازگارى و انطباق يافتههاى علوم تجربى با دست آوردهاى
وحى قرآنى به اثبات رسيده است
ساختار كتاب
كتاب داراى تقريظى از آيت ا..معرفت و مقدمهاى از طرف مؤلف
و سه بخش و چهارده فصل مىباشد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است
بخش اول:تفسير اين بخش شامل سه فصل مىباشد
تعريفها شامل:
تعريف لغوى و اصطلاحى تفسير/فرق تفسير و تاويل/،
معيارها شامل:
معيارهاى تفسير معتبر/شرايط مفسر/منابع تفسير معتبر و
روشهاى تفسيرى شامل:
علل پيدايش شيوههاى مختلف در تفسير قرآن/تفسير قرآن با قرآن/تفسير
قرآن با عقل/تفسير قرآن با روايات/تفسير علمى/تفسير موضوعى قرآن/تفسير به راى
تفسير رمزى و اسطورهاى/تفسير اجتهادى(تفسير كامل)
بخش دوم:علم اين بخش داراى شش فصل مىباشد:
قرآن و علم شامل:
تاكيد قرآن بر علم/علوم و مسلمانان/علوم واجب و حرام در اسلام/مقايسه قرآن
با تورات و انجيل در توجه به علم،
علوم شامل:علم چيست/سير طبقه بنديهاى علوم
/معيارهاى طبقه بندى علوم،
مطالب علمى قرآن شامل:آيا همۀ علوم بشرى در قرآن وجود دارد
/دلايل موافقين و مخالفين/جمع بندى و نتيجهگيرى/مطالب علمى قرآن استطرادى است،
چهارم:قلمرو علم و دين شامل:
مقدمه/آيا علوم تجربى يقينآور است/آيا علوم تجربى مىتواند ماوراى حس را اثبات كند
/توافق قرآن با علوم جديد/آيا قرآن نظريات علمى را اثبات يا نفى مىكند/آيا علوم تجربى در فهم
آيات تاثير دارد/مقدار تاثير علوم تجربى در فهم قرآن،
رابطۀ علم و دين شامل:
مقدمه/تداخل علم و دين/تعارض علم و دين/جدايى مطلق علم و دين
توافق و سازگارى علم و دين/تاثيرات علم و دين در يكديگر و
حوزههاى مختص و مشترك علم و دين شامل:
مقدمه/نظريه كانت/نظريۀ اگزيستانسياليستها/نظريههاى زبان علم و دين
نظريۀ تداخل حوزههاى علم و دين/اشتراك علم و دين در حوزۀ انسان و طبيعت
بخش سوم:تفسير علمى اين بخش شامل پنچ فصل مىباشد
مقدمات شامل:مقدمه/معنى اصطلاحى تفسير علمى
پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در غرب/پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در اسلام/علل گسترش تفسير علمى،
تفسير علمى در بستر تاريخ شامل
موافقان تفسير علمى از قبيل:ابن مسعود/بو على سينا/غزالى/مرحوم طبرسى...
مخالفان تفسير علمى همچون:ابو اسحاق شاطبى/شيخ محمود شلتوت/دكتر ذهبى
قائلان به تفصيل در تفسير علمى همچون:سيد جمال اسدآبادى/سيد قطب/رشيد رضا
محمد صادق المراغى/علامه طباطبائى/آيت ا..مكارم شيرازى/آيت ا..معرفت و...،
دلايل تفسير علمى و اقسام آن شامل:
دلايل موافقين و مخالفين/ديدگاههاى تفصيل و دلايل آنها/اقسام تفسير علمى
از جهت هدف مفسر/اقسام تفسير علمى از جهت شكل و شيوۀ تفسير/معيارهاى تفسير علمى معتبر
معيارهاى تفسير علمى غير معتبر/آثار منفى و مثبت تفسير علمى/خلاصه و نتيجهگيرى،
تفسير علمى و تعارض علم و دين شامل:
آيا تعارض قرآن با علم ممكن است/راه حلهاى تعارض علم و دين/تا چه اندازه مىتوان
در ظواهر امر قرآن مصرف نمود/تعبد و اعتقاد به ظاهر آيات قرآن تا چه اندازه لازم است/علل تعارض
علم و دين و راههاى جلوگيرى از آن و
نمونههاى تفسير علمى آيات قرآن شامل:قضايا و آياتى كه تفسير علمى در آنها
صورت مىگيرد/نمونههايى از تفسير علمى معتبر/نمونههايى از تفسير علمى غير معتبر
ويژگىها:
1-مؤلف پس از طرح موضوع،ديدگاههاى مخالفين و موافقين را همراه با
ادالۀ آنها ذكر مىنمايد و در پايان نتيجهگيرى مىنمايند
2-بخش دوم-فصل پنجم،در اين فصل رابطۀ علم و دين را مورد بحث
قرار داده چهار احتمال در اين باره بدين صورت ذكر مىكند كه:
1-علم و دين با يكديگر رابطهاى ندارند 2-رابطۀ خصمانه دارند
3-تداخل دارند 4-با يكديگر سازگارى دارند
3-بخش سوم-فصل پنجم:نمونههاى از آيات كه از طرف دانشمندان
علوم اسلامى و علوم تجربى،تفسير علمى شده و سپس آن نظريه تغيير كرده
و تفسير قرآن در معرض خطا قرار گرفته است بيان شده(مانند خلقت انسان و
نظريۀ تكامل داروين)
4-بخش سوم-فصل پنجم:نمونههاى تفسير علمى معتير را با
استفاده از آيات توضيح داده و در ادامۀ آن آياتى كه تفسير علمى(غير معتبر)
شده ذكر و دليل غير معتبر بودن آنها بيان شده است
5-در بخش سوم-فصل اول(مقدمات)،پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در غرب
و جهان اسلام را بطور جداگانه بحث نموده و نتيجهگيرى مىكنند كه تفسير علمى قرآن
از قرن دوم هجرى شروع شده است در ادامۀ اين بحث علل آن را نيز بيان مىنمايند
6-در بخش دوم،فصل اول:(قرآن و علم)نقش مسلمانان در پيشرفت
علم را تشريح نموده،خدماتى را كه مسلمانان در پيشرفت علوم مختلف
ارائه دادهاند ذكر شده است
7-در بخش دوم-فصل سوم:در اين فصل پيرامون مطالب علمى قرآن
بحث نموده و اينكه آيا همۀ علوم در قرآن موجود است يا خير؟دلايل موافقان و
مخالفان را ذكر و مورد نقد و بررسى قرار دادهاند و نتيجه مىگيرند كه ظاهر آيات
قرآن بر تمام علوم بشرى دلالت ندارند گر چه در قرآن به بعضى از علوم
اشاره شده است
8-در بخش سوم:فصل چهارم:در اين فصل پيرامون تعارض قرآن با علم
بحث نموده،در ابتداء تعارض علم و دين را به دو صورت(واقعى و ظاهرى)
توضيح داده،در پايان راه حلهاى تعارض علم و دين را بيان نمودهاند.
نسخه شناسى
كتاب يك جلد،متن آن فارسى،داراى 516 صفحه مىباشد كه
مشخصات آن به قرار زير است:
1-نوع كاغذ:معمولى
2-چاپ:كامپيوترى
3-جلد:گالينگور
4-نوبت چاپ:اول
5-تاريخ انتشار:سال 1375
6-ناشر:انتشارات اسوه(وابسته به سازمان اوقاف و امور خيريه)
7-تيراژ:3000 جلد
8-داراى فهرست:
الف:منابع و مأخذ
ب:آيات
ج:روايات
د:اعلام
ه-فهرست مطالب(بصورت اجمالى)
و-فهرست تفصيلى
9-داراى فهرست كتابشناسى تفسير علمى(كتابنامه)
10-نام كتاب:در آمدى بر تفسير علمى قرآن
11-نام مؤلف:محمد على رضايى اصفهانى
پیوندها
مطالعه کتاب در آمدی بر تفسیر علمی قرآن در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور